Ο παιδίατρος Kομματάς Κώστας στην εκπομπή υγεία και ευ ζην με την Πωλίνα Πετκάκη
Το πέρασμα από την παιδική ηλικία στον κόσμο των «μεγάλων» δεν είναι καθόλου εύκολο και ευχάριστο. Ασυγύριστα δωμάτια, αναίτια κλάματα, φωνές και τσακωμοί χωρίς λόγο, εξεζητημένο-προκλητικό ντύσιμο, βόλτες με περίεργες παρέες και άλλα πολλά είναι στην καθημερινότητα μιας οικογένειας που έχει έφηβο στο σπίτι. Τις πιο πολλές φορές σαν αποτέλεσμα της ορμονικής έκρηξης στο σώμα του εφήβου, ακόμα και ο πιο ήρεμος και ρεαλιστής γονιός, επαναστατεί και αγανακτεί.
Τι είναι η εφηβεία; Είναι το σύνολο των βιολογικών και ψυχολογικών μετασχηματισμών που χαρακτηρίζουν το πέρασμα από την παιδική ηλικία στην ωριμότητα. Είναι μια περίοδος ασαφούς χρονικής διάρκειας, μια και η πνευματικές, σωματικές και κοινωνικές διαφοροποιήσεις διαρκούν χρόνια.
Ποιές αλλαγές στην συμπεριφορά παρατηρούμε στο παιδί;
Κάποιες συχνές αλλαγές κατ αρχήν είναι η Επιθυμία για απομόνωση ο έφηβος ξαφνικά αρχίζει να αποκτά κακή σχέση με κάποια μέλη ή όλη την οικογένεια του ή και με τους φίλους του, κλείνεται στον εαυτό του και γίνεται εσωστρεφής. Πολλοί έφηβοι παραμένουν απομονωμένοι για ώρες στο δωμάτιό τους , βλέποντας κυρίως τηλεόραση ή σερφάροντας στο διαδίκτυο επιδεινώνοντας με αυτό τον τρόπο την μοναξιά τους και την κοινωνική τους απομόνωση.
Απροθυμία για εργασία.
Συχνά παραμελούν τα μαθήματα τους ή άλλα χρήσιμα ενδιαφέροντα, όπως σπορ ή ξένες γλώσσες, γεγονός που προκαλεί μεγάλη πτώση στις αποδόσεις τους.
Έντονη συναισθηματικότητα-μεταβλητότητα αισθημάτων.
Ο έφηβος είναι συχνά κακόκεφος, δύστροπος, έτοιμος να βάλει τα κλάματα, έτοιμος να αυθαδιάσει αντιδρώντας υπερβολικά στα διάφορα ερεθίσματα και στις πιο απλές υποδείξεις της οικογένειάς του.
Συχνή αλλαγή ενδιαφερόντων.
Δυστυχώς πολύ γρήγορα χάνουν το ενδιαφέρων τους για μια επιλογή τους, λ.χ. σπορ ή άλλη εξωσχολική δραστηριότητα, μια παρέα και αλλάζουν συνεχώς επιθυμίες και απόψεις. Γεγονός όμως δυσάρεστο διότι με τις συχνές αναίτιες αλλαγές χάνουν τον ‘’στόχο’’ τους και τις επιδόσεις τους.
Κοινωνική ανταγωνιστικότητα- αντιπαλότητα.
Πολύ συχνά οι έντιμη και επιθυμητή άμιλλα γίνεται άγονος ανταγωνισμός στο σχολείο, στις παρέες, μέσα στην οικογένεια, προκαλώντας άσκοπες συγκρούσεις.
Υπερκινητικότητα.
Επειδή τα ενδιαφέροντα τους αλλάζουν συνεχώς παρουσιάζεται μια σωματική Υπερκινητικότητα και ο έφηβος δύσκολα ηρεμεί. Όσο όμως σωματικά από την Υπερκινητικότητα αυτή κουράζεται, τόσο μπερδεύεται συναισθηματικά και νοητικά και τόσο οδηγείται σε μια ακόμη μεγαλύτερη Υπερκινητικότητα-νευρικότητα. Ένας φαύλος κύκλος κίνησης μπερδέματος, λαθών, αυξημένης νέας κίνησης, λαθών κ.α.
Αδεξιότητα.
Οι κινήσεις τους χάνουν τον καλό συντονισμό και συχνά προκαλούν ζημιές και ατυχήματα.
Αναίτια ενόχληση.
Συχνά δυσφορεί και ενοχλείται με το παραμικρό. Απλές αθώες συστάσεις ή παρατηρήσεις και υποδείξεις από τους γονείς ή τους δασκάλους προκαλούν «σεισμικές» αντιδράσεις.
Έλλειψη αυτοπεποίθησης.
Ενώ από τη μια πλευρά ο έφηβος με την υπερκινητικότητα του θέλει να προκαλεί και να είναι το «κέντρο του κόσμου» πολύ εύκολα χάνει την εμπιστοσύνη στον εαυτό του και στις δυνατότητές του. Εκεί σπουδαίο ρόλο παίζει η στάση- άποψη των γονέων του για τις αποδόσεις. Αν δηλαδή σ’ αυτήν την κρίση αυτοπεποίθησης του εφήβου, οι γονείς αντιπαραβάλλουν τις δικές τους υπερβολικές φιλοδοξίες επιτυχίας, τότε η πίεση προκαλεί ένα φαύλο κύκλο έλλειψης εμπιστοσύνης.
Αντίσταση στην κάθε μορφή εξουσίας.
Η αίσθηση αυτοπεποίθησης, αλλά και αμφισβήτησης των εφήβων τους οδηγεί σε μια συχνά επικίνδυνη-άγονη αμφισβήτηση κάθε μορφής «εξουσίας». Είτε πρόκειται για τους γονείς είτε τους καθηγητές είτε την πολιτεία με τους θεσμούς της.
Ονειροπόληση.
Συχνά μέσα στην απομόνωση που ο ίδιος επιλέγει, πλάθει με το μυαλό και την φαντασία του ιδανικές αλλά ανύπαρκτες ιστορίες αγάπης, επιτυχίας, αναγνώρισης, κάτι που τελικά τον απομακρύνει ολοένα και περισσότερο από την πραγματικότητα. Βέβαια, μέχρι ενός σημείου η ονειροπόληση αυτή (τα όνειρα) μπορεί να έχουν και θετικές επιδράσεις στην ψυχολογία του, ειδικά εάν είναι όνειρα και προσδοκίες για επαγγελματική και κοινωνική ανέλιξη. Αρκεί, να μην υπερβεί το όριο του ρεαλισμού.
Γι αυτό λοιπόν σαν γονείς εκτιμήστε την κατάσταση συμβουλευτείτε ειδικούς και δώστε λύσεις που θα φέρουν κοντά σας το παιδί, σ αυτή την δύσκολη αλλά τόσο σημαντική χρονική περίοδο της ζωής του..