Ένα από τα σημαντικότερα μέτρα του τέως προέδρου των ΗΠΑ Μπαράκ Ομπάμα για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, θα καταργήσει η κυβέρνηση του Ντόναλντ Τραμπ, προχωρώντας στην υλοποίηση μιας από τις προεκλογικές υποσχέσεις του Ρεπουμπλικάνου, την αναζωογόνηση του κλάδου των ορυχείων άνθρακα.
Η εξέλιξη αυτή ακολουθεί την ανακοίνωση της απόφασης του Τραμπ στις αρχές του Ιουνίου οι ΗΠΑ να αποχωρήσουν από τη συμφωνία του Παρισιού για το κλίμα, με το επιχείρημα ότι η εφαρμογή της θα απέβαινε σε βάρος της αμερικανικής οικονομίας. Η συμφωνία εκείνη υπογράφτηκε τον Δεκέμβριο του 2015 από 195 χώρες, συμπεριλαμβανομένων των ΗΠΑ του Ομπάμα, με σκοπό να περιοριστεί η αύξηση της θερμοκρασίας του πλανήτη.
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ αυτή τη φορά στρέφεται εναντίον του Σχεδίου για την Καθαρή Ενέργεια (Clean Power Plan), το οποίο είχε υπογράψει ο Δημοκρατικός προκάτοχός του τον Αύγουστο του 2015. Το πακέτο μέτρων αυτό είχε στόχο να επιταχυνθεί η μετάβαση στην καθαρή ενέργεια και επέβαλε στους ηλεκτροπαραγωγικούς σταθμούς μειώσεις των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα (CO2) κατά 32% ως το 2030 σε σύγκριση με το 2005.
Το Σχέδιο θα οδηγούσε στο κλείσιμο πολλών ηλεκτροπαραγωγικών μονάδων που χρησιμοποιούν λιγνίτη και άνθρακα, και είναι παλαιότερες και πιο ρυπογόνες. Ωστόσο την εφαρμογή του εμπόδιζε από τον Φεβρουάριο του 2016 το αμερικανικό ομοσπονδιακό Ανώτατο Δικαστήριο, στο οποίο προσέφυγαν τριάντα Πολιτείες όπου κυβερνούν κυρίως Ρεπουμπλικάνοι.
«Ο πόλεμος εναντίον του άνθρακα τέλειωσε», υπογράμμισε τη Δευτέρα ο επικεφαλής της ομοσπονδιακής υπηρεσίας προστασίας του περιβάλλοντος (EPA) Σκοτ Προύιτ, στη διάρκεια ομιλίας του στο Κεντάκι, μια Πολιτεία γεμάτη ορυχεία, στο ανατολικό τμήμα των ΗΠΑ. «Αύριο (σήμερα Τρίτη) στην Ουάσιγκτον θα υπογράψω μια απόφαση για την κατάργηση του λεγόμενου Σχεδίου για την Καθαρή Ενέργεια της προηγούμενης κυβέρνησης», συνέχισε ο Προύιτ, ο οποίος απορρίπτει το φαινόμενο της κλιματικής αλλαγής, ενώ είχε εναντιωθεί στις πρωτοβουλίες της κυβέρνησης του Ομπάμα για το περιβάλλον.
Το σχέδιο, υποστήριξε, «είχε φτιαχτεί για να καθορίσει τους νικητές και τους χαμένους (…). Η προηγούμενη κυβέρνηση χρησιμοποίησε όλη της την εξουσία προκειμένου η EPA να καθορίσει τους νικητές και τους χαμένους και τον τρόπο που παράγεται η ενέργεια σε αυτή τη χώρα. Αυτό είναι λάθος», επέμεινε.
Το 2015, όταν ο Προύιτ ήταν υπουργός Δικαιοσύνης της Πολιτείας της Οκλαχόμα, είχε υποστηρίξει πως το σχέδιο του Ομπάμα αποτελούσε μια «παράνομη απόπειρα υφαρπαγής της εξουσίας των ομοσπονδιακών γραφειοκρατών ως προς τη διαμόρφωση της ενεργειακής πολιτικής των Πολιτειών».
Η απόφαση της κυβέρνησης Τραμπ και του Προύιτ έχει προκαλέσει την έντονη αντίδραση των οικολογικών οργανώσεων των ΗΠΑ. Πρόκειται για «μια από τις πιο σοβαρές επιθέσεις εναντίον της δημόσιας υγείας, του κλίματός μας και της ασφάλειας κάθε κοινότητας στις ΗΠΑ», κατήγγειλε ο Μάικλ Μπρουν της Sierra Club, μιας από τις πιο γνωστές οικολογικές οργανώσεις στις ΗΠΑ.
Σύμφωνα με τον ίδιο, το Σχέδιο για την Καθαρή Ενέργεια θα «απέτρεπε χιλιάδες πρόωρους θανάτους και κρίσεις άσθματος παιδιών κάθε χρόνο».
Ο Κεν Κίμελ, πρόεδρος της οργάνωσης Union of Concerned Scientists, έκρινε ότι η ανακοίνωση του επικεφαλής της EPA ακυρώνεται από τη «σύγκρουση συμφερόντων» του. «Ο κ. Προύιτ συμμετέχει σε αυτή την ιστορία σαν δικηγόρος του ενός από τα μέρη, δικαστής, σώμα ενόρκων και πλέον δήμιος» του σχεδίου του Ομπάμα, εξήγησε.
Η οργάνωση υπενθύμισε ότι πριν από το Σχέδιο Ομπάμα «δεν υπήρχε ουδείς κανόνας που να περιορίζει» τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα από τους ηλεκτροπαραγωγικούς σταθμούς, που αποτελούν μια από τις «βασικές αιτίες της κλιματικής αλλαγής και της υπερθέρμανσης του πλανήτη».
Ο άνθρακας συνεχίζει να έχει σημαντική συμβολή στο αμερικανικό ενεργειακό τοπίο, αλλά το 2015 αντιπροσώπευε το 21% του ενεργειακού μίγματος των ΗΠΑ. Μόνο μέσα στο 2015 η εξόρυξη άνθρακα στις ΗΠΑ μειώθηκε κατά 10% και πλέον, πέφτοντας στο χαμηλότερο επίπεδο από το 1986, ενώ ο αριθμός των εργαζόμενων στον τομέα μειώθηκε από τους 88.000 το 2008 στους 66.000 το 2015, σύμφωνα με την EIA.
Οι ΗΠΑ κατατάσσονται δεύτερες παγκοσμίως πίσω από την Κίνα στην εκπομπή των αερίων που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου και την υπερθέρμανση του πλανήτη.