Η αυλαία των Δημητρίων 2016 ανοίγει και υποδέχεται την Yoko Ono στο Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης. Η τελετή έναρξης του φετινού φεστιβάλ, του «Αστυβάλ», και η έκθεση της Γιαπωνέζας εικαστικού κωδικοποιούν από κοινού και με τον καλύτερο τρόπο την ουσία και τη σημασία της συνολικής υπόστασης του θεσμού: τόλμη, πείραμα, πρωτοπορία και ένα είδος εικαστικού θεάματος για την Θεσσαλονίκη δείχνουν το δρόμο για το αύριο.
Η Γιόκο Όνο έρχεται για πρώτη φορά στην Ελλάδα με τα έργα της, δυναμικά παρούσα σε μια μεγάλη έκθεση στο Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, και στέλνει με όλο της τον ενθουσιασμό στο φεστιβάλ, στην πόλη και τη χώρα το διαρκές μήνυμά της για ειρήνη και συλλογικότητα.
«You must imagine Peace every day and in your dreams».
Από τα ιστορικά έργα της στα πιο καινούρια, η εικαστικός, σκηνοθέτις, μουσικός, ακτιβίστρια, περφόρμερ, Γιόκο Όνο συνεχίζει να ζητάει από το κοινό να συμμετέχει ενεργά στην τέχνη της, προωθώντας την ιδέα της συλλογικότητας. Οι παρεμβάσεις της -είτε ως σόλο καλλιτέχνη είτε ως μέρος της FLUXUS, ενός διεθνούς δικτύου καλλιτεχνών του τέλους της δεκαετίας 60, οι οποίοι εργάζονταν εκτός ορίων έτσι κι αλλιώς– προσπαθούν πάντα να επεκτείνουν τη συνείδηση του κοινού της τέχνης και να ενθαρρύνουν μια λιγότερο παθητική σχέση με τα πράγματα, ακόμη κι αν αυτά δημιουργούνται αρχικά από άλλους.
Η ίδια, από πολύ νωρίς σε πειραματικές καλλιτεχνικές κοινότητες, έχοντας κάνει μέσα σε 8 χρόνια (από το 1964 ως το 1972) 16 ταινίες και έχοντας επηρεάσει καλλιτέχνες όπως ο Ντέιβιντ Μπάουι, ο Ερικ Κλάπτον, ο Ρίγκο Σταρ και άλλοι, εξακολουθεί σήμερα να συνεχίζει να δουλεύει με ενθουσιασμό. Και να «ασχολείται με τη μουσική του μυαλού», όπως ορίζει εκείνη την ιδιότητα του καλλιτέχνη.
Νεοϋορκέζα από το 1965, το έργο της αντικατοπτρίζει ταυτόχρονα και την ιαπωνική ευαισθησία της, καθώς μεταφέρει στα έργα της την κοσμική μορφή μιας «θρησκείας» της Ιαπωνίας, η οποία είναι προγενέστερη ακόμα και από τον Βουδισμό και η οποία ζητούσε από τους πιστούς της να επενδύσουν στην ιδέα του Θεού που υπάρχει σε όλα τα πράγματα. Το έργο της Yoko Ono μας ζητάει να φανταστούμε την τέχνη με τον ίδιο ακριβώς τρόπο. Επενδύοντας εμείς οι ίδιοι στην ιδέα της τέχνης.
Μια σειρά από εγκαταστάσεις, φιλμς και περφόρμανς, οι περισσότερες από τις οποίες είναι συμμετοχικές, θα «καταλάβουν» το Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης και την πόλη. Μέσα και έξω από το Μουσείο, στη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης, στην παλιά προκυμαία της πόλης (Λεωφ. Νίκης 39), στον πεζόδρομο της Αγίας Σοφίας, οι πολίτες καλούνται όχι μόνο να γνωρίσουν τη Γιόκο Όνο και να συναντήσουν το πνεύμα της, αλλά να συμμετέχουν στην ολοκλήρωση των έργων: να ανέβουν σε σκάλες, να αγγίξουν ο ένας τον άλλο, να αποκαταστήσουν έναν σπασμένο καθρέφτη, να λερώσουν τα χέρια τους, να βάψουν μια παλιά βάρκα, να αντιμετωπίσουν το θάνατο, να γράψουν ευχές και να τις κρεμάσουν σε δέντρα.
Η αιώνια σύντροφος του Τζον Λένον παραμένει ανήσυχη, αταξινόμητη και αυτόνομη και με μια ολόδική της γλώσσα, εννοιολογική, συμμετοχική και παιγνιώδη, μας χαρίζει για πρώτη φορά μια καινούρια ευχή και ένα όνειρο: Ειρήνη και Αγάπη!
Η έκθεση περιλαμβάνει τα έργα της Add Colour Painting (Refugee Boat version) (1960/2016) [Βάλε Χρώμα Πίνακας (εκδοχή Βάρκας Πρόσφυγα)], Imagine Peace [Φαντάσου την Ειρήνη], Cut Piece (1964)-φιλμ [Κομμάτι για Κόψιμο], Cut Piece (2003)-φιλμ [Κομμάτι για Κόψιμο], Cut Piece (performance) [Κομμάτι για Κόψιμο], Touch Piece (1963/2016) [Κομμάτι για Άγγιγμα], Sky Piece to Jesus Christ (1965/2016) [Κομμάτι Ουρανού για τον Ιησού Χριστό], Mend Peace (Mirrors) (1966/2016) [Κομμάτι για Διόρθωμα (Καθρέφτες)], Skyladders (1968/2016) [Σκάλες για τον Ουρανό], Wish Trees (1996/2016) [Τα Δέντρα των Ευχών], Ex It (1997/2016) [Εξ Οδός].
Ειδικά για τη μεγάλη εγκατάσταση Ex It στη Θεσσαλονίκη η Γιόκο Όνο για πρώτη φορά θα ολοκληρώσει το έργο με την καταστροφή 50 φερέτρων με τη συμμετοχή των πολιτών, ενώ έχει συμφωνήσει και στη δωρεά των άλλων 50 προς το Δήμο Θεσσαλονίκης για τις επείγουσες ανάγκες του. Αυτή η εκδοχή του έργου παρουσιάζεται παγκοσμίως πρώτη φορά, όπως και τα Mend Piece (Mirrors) [Κομμάτι για Διόρθωμα (Καθρέφτες)], Cut Piece (performance for a lot of people) [Κομμάτι για Κόψιμο – περφόρμανς για πολλούς ανθρώπους], Add Colour Painting (Refugee Boat version) [Βάλε Χρώμα Πίνακας (εκδοχή Βάρκας Πρόσφυγα)].
Η έναρξη της έκθεσης θα σηματοδοτηθεί από τη μεγάλη performance Sky Piece to Jesus Christ (1965/2016) [Κομμάτι Ουρανού για τον Ιησού Χριστό], που για πρώτη φορά έγινε με την Fluxorchestra. Στη Θεσσαλονίκη θα παρουσιαστεί με τη συμμετοχή της Φιλαρμονικής Ορχήστρας του Δήμου Θεσσαλονίκης και Ελλήνων περφόρμερς. Σας προσκαλούμε, λοιπόν, και…συνιστούμε: την έγκαιρη προσέλευσή σας ειδικά για την περφόρμανς. Δεδομένου πως η δράση αυτή επιβάλλεται να τηρήσει συνθήκες γαλήνης και ιερότητας, ο αριθμός των θέσεων είναι αυστηρά περιορισμένος (250) και θα τηρηθεί σειρά προτεραιότητας.
Την Κυριακή, 2 Οκτωβρίου, ώρα 13.00, θα παρουσιαστεί η περφόρμανς Cut Piece –performance for a group of people [Κομμάτι για Κόψιμο – περφόρμανς για πολλούς ανθρώπους], με τη συμμετοχή Ελλήνων performers.
Ειδικά έχουν προγραμματιστεί δύο ξεχωριστές δράσεις για το έργο Wish Trees [Τα Δέντρα των Ευχών], που θα παρουσιάζεται και στο ΜΜΣΤ:
8/10, Πλατεία Αγ. Σοφίας, 13:00-15:00
10/10, Δημαρχιακό Μέγαρο, 15:00-17:00
Συνοπτικό πρόγραμμα 1ης Οκτωβρίου 2016
Έναρξη έκθεσης Yoko Ono: 1 Οκτωβρίου, 20:00.
Έναρξη περφόρμανς «Sky Piece to Jesus Christ»: 20:15
Εγκαίνια έκθεσης και έναρξης Δημητρίων: 21.00
Θα ακολουθήσει το πάρτυ της έναρξης των Δημητρίων, με τον dj Γιάννη Τσουκαλά.
Διάρκεια έκθεσης: 1 – 23 Οκτωβρίου 2016
Ώρες λειτουργίας: Τετάρτη 18:00-22:00, Πέμπτη 10:00-22:00, Παρασκευή 10:00-19:00, Σάββατο 10:00-18:00, Κυριακή 11:00-15:00
