Με θετική εισήγηση, που πιθανότατα οδηγήσει την ένταξη του αρχαιολογικού χώρου των Φιλίππων στον Κατάλογο των Μνημείων Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO, οδεύει η χώρα μας προς τη 40στή ετήσια συνεδρίαση της Επιτροπής Παγκόσμιας Κληρονομιάς του διεθνούς οργανισμού.
Η σύνοδος θα συνέλθει στην Κωνσταντινούπολη, το δεκαήμερο 10 Ιουλίου με 20 Ιουλίου 2016, με το ελληνικό αίτημα να συζητιέται στις 15 Ιουλίου. Το ΑΠΕ-ΜΠΕ μίλησε με την Εθνική Συντονίστρια για τα Μνημεία Παγκόσμιας Κληρονομιάς της Ελλάδας στην UNESCO, Ευγενία Γερούση, όχι μόνο για τη σημασία του αρχαιολογικού χώρου, αλλά και για τους λόγους που η ελληνική υποψηφιότητα είναι ισχυρή.
«Θεωρούμε ότι είναι μια σοβαρή υποψηφιότητα γιατί υπάρχει θετική εισήγηση από το αρμόδιο συμβουλευτικό όργανο που έκανε την αξιολόγηση, το Διεθνές Συμβούλιο Μνημείων και Τοποθεσιών (ICOMOS), έχοντας περάσει μια διαδικασία εξαιρετικά πολύπλοκη και απαιτητική» αναφέρει η κ. Γερούση.
Σημειώνεται ότι η θετική εισήγηση του ICOMOS είναι καίρια για την πορεία μιας υποψηφιότητας, ωστόσο σ’ έναν διεθνή οργανισμό όπου η διπλωματία μεταξύ χωρών – μελών παίζει σημαντικό ρόλο όλα μπορούν να συμβούν. Ακόμα και μνημεία χωρών που δεν έχουν λάβει θετική εισήγηση, στο τέλος δύναται να ενταχθούν. Το γεγονός πάντως ότι η χώρα μας πηγαίνει στην Κωνσταντινούπολη με δυνατά «χαρτιά», δεν μπορεί να παραβλεφθεί, καθώς λόγω της θετικής εισήγησης έχει σοβαρές ελπίδες εγγραφής.
Ποιοι λόγοι, όμως, κάνουν τον αρχαιολογικό χώρο των Φιλίππων μια ισχυρή υποψηφιότητα; «Απαραίτητη προϋπόθεση για την υποψηφιότητα ενός μνημείου είναι η οικουμενική αξία του, δηλαδή η απόδειξη ότι το αγαθό που προτείνεται για εγγραφή στον Κατάλογο Μνημείων Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO συνέβαλε στην ιστορία ή στην αρχιτεκτονική μιας γενικότερης περιοχής και όχι μόνο μίας χώρας.
Στη δική μας περίπτωση, η παρουσία του Αποστόλου Παύλου, ο οποίος κάνει στους Φιλίππους το πρώτο επί ευρωπαϊκού εδάφους κήρυγμα και βαπτίζει την πρώτη χριστιανή στην Ευρώπη, τη Λυδία, θεωρείται επαρκές γεγονός για την οικουμενική αξία του χώρου.
Στους Φιλίππους, ωστόσο, συντρέχουν κι άλλοι λόγοι που την υποστηρίζουν, όπως η ύπαρξη σημαντικότατων αρχιτεκτονημάτων, κυρίως παλαιοχριστιανικών μνημείων, που έχουν επιρροές από την αρχιτεκτονική της Κωνσταντινούπολης και τα οποία, με τη σειρά τους, έχουν επηρεάσει άλλα σπουδαία μνημεία.
Επίσης, εδώ βρίσκεται η πρώτη μεγάλη εκκλησία αφιερωμένη στον Απόστολο Παύλο, το Οκτάγωνο, με ιδιότυπο αρχιτεκτονικό ρυθμό» επισημαίνει η κ. Γερούση.
Τα παραπάνω συνοψίζουν τα δυο κριτήρια που κρίθηκαν επαρκή ως προς την ελληνική υποψηφιότητα. Σύμφωνα, λοιπόν, με το ICOMOS οι Φίλιπποι αποτελούν εξέχουσα μαρτυρία για την εμφάνιση του χριστιανισμού στην Ευρώπη: Ο Απόστολος Παύλος ίδρυσε εδώ την πρώτη χριστιανική εκκλησία σε ευρωπαϊκό έδαφος, ενώ τα χριστιανικά μνημεία των Φιλίππων έχουν προσκυνηματικό χαρακτήρα, παράδοση που διατηρείται ως τις μέρες μας.
Το δεύτερο κριτήριο, που εκπληρώνεται, κάνει λόγο για τα μνημεία των Φιλίππων, τα οποία αποτελούν εξέχοντα παραδείγματα ρωμαϊκής και παλαιοχριστιανικής αρχιτεκτονικής: Το φόρουμ είναι το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα ανάλογου δημόσιου χώρου στις ανατολικές ρωμαϊκές επαρχίες, οι δε Φίλιπποι διαθέτουν εξαιρετικά παραδείγματα πρώιμων αρχιτεκτονικών τύπων, όπως το Οκτάγωνο, η εγγεγραμμένη Βασιλική και η Βασιλική με τρούλο, ενώ η Εγνατία οδός, η πιο σημαντική ίσως στρατιωτική – εμπορική οδός της αρχαιότητας, σώζεται στους Φιλίππους σε αξιοσημείωτο βαθμό.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
