Αποτελεί πράγματι το υαλουρονικό οξύ το ελιξίριο της νεότητας και ένα από τα βασικά όπλα για την καταπολέμηση της αρθρίτιδας ή πρόκειται για ένα μύθο από τον οποίο προσπαθούν πολλές εταιρείες να «θησαυρίσουν» παραπλανώντας το αγοραστικό κοινό;
Όπως δήλωσε στο Press724 ο αντιπρόεδρος του Φαρμακευτικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης, Αθανάσιος Παπαδόπουλος ο κόσμος θα πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικός και να αποφεύγει τις αγορές μέσω διαδικτύου, καθώς σύμφωνα με τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων σκευάσματα αυτής της κατηγορίας που διακινούνται με αυτόν τον τρόπο είναι νοθευμένα σε ποσοστό σχεδόν 90%!
Σε καμία περίπτωση λοιπόν δεν μπορούν να κάνουν πραγματικότητα όσα υπόσχονται οι διαφημίσεις τους, ενώ προϊόντα άγνωστης προέλευσης μπορεί αντί να κάνουν καλό, ακόμη και να βλάψουν αυτόν που θα τα λάβει. Έτσι, σύμφωνα με τον κ. Παπαδόπουλο, ο κόσμος θα πρέπει να συμβουλεύεται το φαρμακοποιό του για το κατά πόσον πρέπει να πάρει κάποιο προϊόν και με ποιον τρόπο θα πρέπει να γίνει η χρήση του.
Τι πρέπει να γνωρίζει όμως ο κόσμος για να προστατευθεί;
Η δημοφιλία του υαλουρονικού οξέος πήρε τεράστιες διαστάσεις στις αρχές του 2000, με αφορμή μια έρευνα που πραγματοποιήθηκε από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας για την μακροβιότητα όπου παρατηρήθηκε ότι οι κάτοικοι που ζούσαν σε ένα ιαπωνικό χωριό, κοντά στο Τόκιο, το Γιουζούρι Χάρα, δεν ήταν απλώς μεγάλης ηλικίας, αλλά διατηρούσαν ένα εξαιρετικό δέρμα, φυσική τριχοφυΐα, δεν έπασχαν από υπερμετρωπία και γενικά η όψη ανθρώπων 90 ετών, έμοιαζε περισσότερο με αυτήν ενός εξηντάχρονου.
Οι περισσότεροι από αυτούς ήταν αγρότες, εργαζόμενοι υπό σκληρές συνθήκες περιβάλλοντος και με συνεχή έκθεση στον ήλιο. Η ερμηνεία του φαινομένου δεν είναι εύκολη, αν και η πιθανότητα γενετικής προδιάθεσης είναι η πιο πιθανή.
Πολλοί απέδωσαν το φαινόμενο στη διατροφή. Πράγματι τα άτομα αυτά, επειδή ζουν σε μια περιοχή που δεν μπορεί να αναπτυχθεί το ρύζι, είναι υποχρεωμένα να τρώνε φυτικές ρίζες, ψάρι και άλλες τροφές που δεν περιέχουν σίδηρο. Η διατροφή αυτή για πολλά χρόνια, πιστεύεται ότι διατηρεί τα επίπεδα του υαλουρονικού οξέος του σώματός τους σε υψηλά επίπεδα, ακόμη και στις μεγάλες ηλικίες. Τα ευρήματα αυτά όπως είναι φυσικό δημιούργησαν την εντύπωση στο κοινό πως πρόκειται ουσιαστικά για το «ελιξήριο της νεότητας» με αποτέλεσμα να αρχίσει να χρησιμοποιείται σε πολλά είδη καλλωπισμού και διατροφής.
Ένας άνθρωπος 70 κιλών έχει περίπου 15 γραμμάρια υαλουρονικού οξέος στο σώμα του. Αξίζει, πάντως, να αναφερθεί ότι η διάρκεια ζωής του φυσιολογικά παραγόμενου υαλουρονικού οξέος στο δέρμα δεν είναι μεγάλη. Ο χρόνος ημιζωής του στις αρθρώσεις είναι 2-3 εβδομάδες αλλά στο δέρμα είναι μόλις 1-2 μέρες.
Μετά τα 40, αρχίζει να μειώνεται η ποσότητα που παράγεται από το σώμα και αυτό μπορεί να δημιουργήσει πρόβλημα στις αρθρώσεις, στα μάτια και γενικά στην ενυδάτωση του σώματος. Επίσης η υπεριώδης ακτινοβολία του ηλίου μπορεί να μειώσει την παραγωγή του στο δέρμα. Έτσι το δέρμα μπορεί να εμφανίσει ρυτίδες και να μειωθεί η ελαστικότητά του.
Η χορήγηση του για ιατρικούς λόγους είχε αρχίσει πολύ νωρίτερα και συγκεκριμένα από το 1970 για την μετεγχειρητική θεραπεία του καταρράκτη, του γλαυκώματος και της αποκόλλησης του αμφιβληστροειδούς.
Μελέτες έδειξαν ότι το υαλουρονικό οξύ βοηθά στην αναζωογόνηση των δερματικών κυττάρων, ιδιαίτερα της επιδερμίδας και στην παραγωγή του κολλαγόνου του δέρματος.
Έτσι χρησιμοποιείται σε τοπικές ενέσεις για την εξάλειψη των ρυτίδων, προσθέτοντας νερό κάτω από το δέρμα, μια δράση που διατηρείται για 6 περίπου μήνες.
Ακόμη διάφορα σκευάσματα ενέσιμα ή σε κρέμες χρησιμοποιούνται καθημερινά για την αναζωογόνηση του δέρματος αλλά και για την εξάλειψη των ουλών από τραυματισμούς.
Ερωτώμενος σχετικά, ο κ. Νικόλαος Ισσόπουλος, πλαστικό χειρουργός και μέλος της Ελληνικής Εταιρείας Πλαστικής Επανορθωτικής και Αισθητικής Χειρουργικής, δήλωσε: « Όλοι οι πλαστικοί χειρούργοι, μέλη της Ένωσης, χρησιμοποιούν αποκλειστικά πιστοποιημένα προϊόντα επώνυμων εταιρειών, τα οποία είναι ευεργετικά και απολύτως ασφαλή για το κοινό».
Σε ενέσιμη μορφή το υαλουρονικό οξύ μπορεί να χορηγηθεί και για την θεραπεία της οστεοαρθρίτιδας, καθώς συμβάλλει στην ανάπτυξη των χόνδρων και στην αναγέννηση των τενόντων. Τα τελευταία χρόνια τόσο η Ευρωπαϊκή όσο και η Αμερικάνικη ρευματολογική εταιρεία σε πλήρη συμφωνία με τις αντίστοιχες ορθοπεδικές έχουν αποδεχθεί την χρησιμότητα της.
Ως προς το πόσιμο υαλουρονικό οξύ, η παράμετρος που καθορίζει την αξία του ή όχι, είναι το μοριακό του βάρος, που για το παραγόμενο από τον ίδιο τον ανθρώπινο οργανισμό κυμαίνεται από 1 έως και 5 εκατομμύρια daltons(ένα dalton ισούται με την μάζα ενός μορίου υδρογόνου).
Οι πηγές από τις οποίες μπορούμε να λάβουμε το υαλουρονικό οξύ για κάθε χρήση, είναι είτε από το λειρί του πετεινού, είτε από τον στερνικό χόνδρο της κότας και τέλος από ειδική ζύμωση κατά τη καλλιέργεια ενός είδους στρεπτόκοκκου.
Στις δύο πρώτες περιπτώσεις το μοριακό βάρος δεν ξεπερνά τα 200.000 daltons, με αποτέλεσμα να μην μπορεί να ωφελήσει, ενώ στην τρίτη περίπτωση ξεπερνά τις 700.000.
Σήμερα βέβαια κυκλοφορεί στην αγορά πόσιμο υαλουρονικό οξύ υψηλού μοριακού βάρος, περίπου 2 εκατομμύριο daltons και ο κόσμος μπορεί εύκολα να επιλέξει την πηγή που θα το προμηθευτεί ως διατροφικό συμπλήρωμα.
Συνοψίζοντας μπορούμε να πούμε πως για να έχει το επιθυμητό αποτέλεσμα κάποιο υαλουρονικό οξύ που παρέχεται σαν διατροφικό συμπλήρωμα θα πρέπει να χορηγηθεί για μεγάλο χρονικό διάστημα, να συνδυάζεται με άφθονη λήψη νερού, να είναι προϊόν ζύμωσης καλλιέργειας στρεπτοκόκκων, ώστε να έχει μεγάλο μοριακό βάρος, αλλά όχι και μεγαλύτερο του φυσιολογικού, και να έχει αποδειχθεί με τις απαραίτητες μελέτες ότι μπορεί να απορροφηθεί ικανοποιητικά από τον οργανισμό.
Ρεπορτάζ: Κώστας Κόπτσιου
