Σχέδιο για πλειστηριασμούς 500 ακινήτων, με γεωγραφική κατανομή και μέχρι τα τέλη του 2016, έχουν συμφωνήσει οι τράπεζες. Το σχέδιο πρόκειται να ενεργοποιηθεί αμέσως μετά το Πάσχα και θα αφορά μεγάλα ακίνητα, σε αναλογία 60% στην περιοχή της Αττικής και 40% στην επαρχία, με πλήρη «εκπροσώπηση» ανά νομό.
Ενώ η τελευταία παράταση που έχει δοθεί για την προστασία από πλειστηριασμούς στα στεγαστικά δάνεια πρώτης κατοικίας καθώς και σε αυτά των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, λήγει στις 15 Απριλίου, οι τράπεζες είναι σε ετοιμότητα να ενεργοποιήσουν το «όπλο» των πλειστηριασμών. Το ενδεχόμενο να δοθεί και νέα παράταση στο καθεστώς προστασίας από την κυβέρνηση, αναλόγως με την εξέλιξη της διαπραγμάτευσης για τα «κόκκινα» δάνεια, δεν πρόκειται να αναστείλει την έναρξη των πλειστηριασμών.
Και αυτό παρά το γεγονός ότι οι τράπεζες δεν προσδοκούν ουσιαστικό αποτέλεσμα από τους πλειστηριασμούς αυτούς, οι οποίοι αφενός θα τελεσφορήσουν μέσα στο 2017, αφετέρου το πλέον πιθανό είναι ότι για τα ακίνητα που θα εκπλειστηριάσουν δεν θα βρεθούν αγοραστές και αυτά θα καταλήξουν στις ίδιες τις τράπεζες.
Οι τράπεζες δεν έχουν κανένα συμφέρον για τη διακράτηση ακινήτων, καθώς τους κοστίζει πολλά εκατομμύρια ευρώ ετησίως δεδομένου ότι υπολογίζεται στο 4% – 4,5% του book value των ακινήτων τους.
Το «μείον», όμως, του να περιέλθουν νέα, μεγάλα ακίνητα στην ιδιοκτησία τους, κρίνεται αμελητέο κακό μπροστά στην ανάγκη να πιέσουν τους οικονομικά δυνάμενους κακοπληρωτές, να τηρήσουν τις συμβατικές τους υποχρεώσεις.
Στο ίδιο μήκος κύματος, ούτε ο φόβος για κατακρήμνιση των τιμών των ακινήτων συνεπεία μαζικών πλειστηριασμών, φαίνεται να λειτουργεί πια ως μείζον αντικίνητρο για τους πλειστηριασμούς. Και αυτό διότι κερδίζει έδαφος η άποψη ότι σε μια αγορά που καταγράφει συνεχείς σταδιακές μειώσεις, ένα απότομο πτωτικό σοκ θα μπορούσε να την ισορροπήσει απευθείας στον «πάτο» των τιμών, δημιουργώντας τη βάση για νέα σταδιακή άνοδο.
Όπως εκτιμούν στελέχη τραπεζών, από τις περιπτώσεις οφειλετών που έχουν καταφύγει στο νόμο Κατσέλη, και φτάνουν πλέον περίπου τις 180.000, ένα ποσοστό της τάξεως του 20% εκμεταλλεύεται καταχρηστικά την «ομπρέλα» του νόμου. Το σύνολο των δανείων των τραπεζών που αφορούν περιπτώσεις του νόμου Κατσέλη υπολογίζεται περί τα 12 δισ. ευρώ.
Οι τράπεζες έχουν εντοπίσει 28.000 – 30.000 δανειολήπτες που ανήκουν στην κατηγορία των στρατηγικών κακοπληρωτών και οι οποίοι αρνούνται συστηματικά να προβούν σε ρύθμιση με την τράπεζά τους, ισχυριζόμενοι ότι δεν μπορούν να αντεπεξέλθουν ούτε σε μία αμελητέα δόση. Μάλιστα, όπως αναφέρουν τραπεζικά στελέχη, πολλοί εξ αυτών είναι και προκλητικοί στην άρνησή τους να ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις τους.
Οι συγκεκριμένοι δανειολήπτες θα μπουν στο στόχαστρο των πρώτων πλειστηριασμών προς παραδειγματισμό και συμμόρφωση. Για το λόγο αυτό, το σχέδιο στο οποίο έχουν συμφωνήσει οι τράπεζες προβλέπει γεωγραφική κατανομή, με την κάθε τράπεζα να θέτει προς πλειστηριασμό τουλάχιστον ένα ακίνητο ανά νομό.
Σημειώνεται ότι το 2015 οι πλειστηριασμοί ακινήτων από τις τράπεζες ήταν ουσιαστικά «παγωμένοι», καθώς ούτε το 2% όσων έγιναν δεν επισπεύσθηκε από τράπεζες. Το 2014 είχαν γίνει 16.000 πλειστηριασμοί από 19.200 το 2013, όταν τις χρονιές «αιχμής» των πλειστηριασμών, το 2008 και 2009 (οι δύο πρώτες χρονιές της διεθνούς κρίσης μετά την κατάρρευση της Lehman Brothers) είχαν γίνει αντίστοιχα 43.000 και 52.000 πλειστηριασμοί.
Σημειώνεται ότι με βάση τον νέο Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας που ψηφίστηκε στη Βουλή τον Ιούλιο του 2015, από φέτος οι πλειστηριασμοί ακινήτων θα γίνονται με βάση την εμπορική τιμή. Με τον τρόπο αυτό επιδιώκεται να αποσυμφορηθεί και να απλοποιηθεί η μέχρι πρότινος διαδικασία η οποία προέβλεπε τιμή πρώτης προσφοράς την αντικειμενική αξία και προϋπέθετε δύο άγονους πλειστηριασμούς για να κάνει δεκτό το αρμόδιο δικαστήριο τη μείωση της τιμής εκκίνησης. Σήμερα οι εμπορικές τιμές είναι, κατά μέσο όρο, 30% χαμηλότερες σε σχέση με τις αντικειμενικές.
Όπως εκτιμάται, σταδιακά τα επόμενα χρόνια, ο ρόλος των τραπεζών τόσο στη διενέργεια των πλειστηριασμών όσο και στις αγοραπωλησίες ακινήτων θα ενισχυθεί σημαντικά. Επιπλέον, εκτιμάται ότι την επόμενη πενταετία, πάνω από το 50% των πωλήσεων κατοικιών θα αφορούν περιπτώσεις ακινήτων με τιμή πώλησης χαμηλότερη της υποθήκης τους (πρόκειται για ακίνητα που αγοράστηκαν με υπέρογκα στεγαστικά δάνεια κατά τη διάρκεια της προηγούμενης δεκαετίας). Σήμερα, με την πτώση των τιμών που έχει μεσολαβήσει, η αγοραία αξία των περισσότερων από αυτά τα ακίνητα είναι χαμηλότερη από το υπόλοιπο του δανείου.
Πηγή: capital.gr