Ολοκληρώθηκε με επιτυχία η 82η Σύνοδος των Πρυτάνεων και των Προέδρων Διοικουσών Επιτροπών των Ελληνικών Πανεπιστημίων, την οποία διοργάνωσε το Πανεπιστήμιο Μακεδονίας και πραγματοποιήθηκε στη Θεσσαλονίκη την Παρασκευή, 14, και το Σάββατο, 15 Οκτωβρίου 2016. Οι εργασίες της Συνόδου διεξήχθησαν σε κλίμα εποικοδομητικού διαλόγου και κριτικής προσέγγισης όλων των θεμάτων.
Κατά τη διάρκεια των εργασιών, δόθηκε συνέντευξη Τύπου από το Προεδρείο της Συνόδου. Τα κύρια σημεία της:
- Η ώριμη, και με προϋποθέσεις σωστής λύσης, αντιμετώπιση του ζητήματος των μεταπτυχιακών προγραμμάτων απαιτεί τη σύσταση μιας Επιτροπής, η οποία θα κινηθεί τάχιστα και θα καταθέσει συγκεκριμένες προτάσεις για το θέμα στο πνεύμα α) του υπό κατάθεση νομοσχεδίου, β) των μέχρι σήμερα ψηφισμάτων της Συνόδου Πρυτάνεων. Αυτό επιδιώκει η ηγεσία των ελληνικών ΑΕΙ, υπογραμμίστηκε ιδιαιτέρως.
- Ο Προεδρεύων της Συνόδου, Πρύτανης του Πανεπιστημίου Μακεδονίας, καθηγητής Αχιλλέας Ζαπράνης και το μέλος του Προεδρείου, Πρύτανης του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, καθηγητής Μελέτιος-Αθανάσιος Δημόπουλος, επισήμαναν τη σημασία της λειτουργίας των μεταπτυχιακών προγραμμάτων σπουδών ως μοχλού κοινωνικής και οικονομικής ανάπτυξης της χώρας. Αναγνωρίζοντας την ύπαρξη προβλημάτων και την απαίτηση να μην υπάρχουν κοινωνικοί αποκλεισμοί, τόνισαν την ανάγκη επικαιροποίησης του πλαισίου λειτουργίας τους, ώστε αφενός να ανταποκρίνεται στις δύσκολες οικονομικές συνθήκες που επικρατούν σήμερα, αφετέρου, μέσα από μια διαδικασία ακαδημαϊκής αξιολόγησης, να διατηρηθεί και να βελτιωθεί το επίπεδο σπουδών που παρέχουν.
- Υπογραμμίζοντας, εξάλλου, το καλό κλίμα το οποίο επικρατεί στη συνεργασία με το υπουργείο Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων, κατέστησαν σαφή την επιθυμία των Πρυτάνεων να υπάρχουν και δωρεάν μεταπτυχιακά προγράμματα, καθώς και πολύ ευκολότερη πρόσβαση σε όσα προγράμματα έχουν δίδακτρα, ειδικά από τις ασθενέστερες οικονομικά κοινωνικές ομάδες. Όπως χαρακτηριστικά είπαν, αναφερόμενοι στο γενικότερο κοινωνικό και εκπαιδευτικό πλαίσιο του ζητήματος και απορρίπτοντας τις αβάσιμες αιτιάσεις που υπαινίχθηκαν αντίθετες δήθεν τοποθετήσεις των καθηγητών, στεκόμαστε στην ίδια πλευρά με το υπουργείο Παιδείας. Εκείνο όμως που ζητούμε και συζητούμε είναι κάποιες λεπτομέρειες, ουσιώδεις για να έχουμε ένα σχέδιο νόμου που θα είναι το καλύτερο για όλους.
- Κατά τη διάρκεια της συνέντευξης τονίστηκε ότι η Σύνοδος ασχολείται τόσο με τα χρόνια όσο και με τα τρέχοντα προβλήματα που αντιμετωπίζουν, υπό ιδιαίτερα δυσχερείς συνθήκες τα ελληνικά πανεπιστήμια. Ειδικότερα επισημάνθηκαν αυτά της υποχρηματοδότησης και της υποστελέχωσης. Για το πρώτο οι Πρυτάνεις είχαν ζητήσει στις αρχές του έτους μια έκτακτη χρηματοδότηση από το Υπουργείο, κάτι που προτίθενται να το επαναλάβουν και το επόμενο διάστημα, ενώ και για το δεύτερο θα επικαιροποιήσουν το αίτημά τους για προκήρυξη νέων θέσεων σε όλες τις βαθμίδες. Στο σημείο αυτό υπενθύμισαν ότι φέτος υπήρξε ήδη μια ενίσχυση από πλευράς μελών ΔΕΠ, η πρώτη ομάδα θέσεων έχει ήδη προκηρυχθεί και σύντομα θα γίνει η εκλογή των νέων μελών, ενώ πρόσφατα υπήρξε και μια νέα διάθεση θέσεων από το υπουργείο η οποίες και αυτές σταδιακά θα πληρωθούν.
- Όσον αφορά το θέμα των μεταπτυχιακών, επισημάνθηκε η ανάγκη δημιουργίας ενός ακαδημαϊκού πλαισίου αξιολόγησής τους, τόσο εσωτερικής από τις Συγκλήτους και τη Μονάδα Διασφάλισης Ποιότητας (ΜΟΔΙΠ) των πανεπιστημίων, όσο και εξωτερικής από την Αρχή Διασφάλισης Ποιότητας (ΑΔΙΠ).
- Υπογραμμίστηκε, επίσης, η σημασία των Ειδικών Λογαριασμών Κονδυλίων Έρευνας (ΕΛΚΕ) στην οικονομική ενίσχυση των ΑΕΙ, ειδικά αυτήν την περίοδο οικονομικής στενότητας, σε συνδυασμό με τις Εταιρίες Αξιοποίησης της Περιουσίας των Πανεπιστημίων. «Διαπιστώνουμε ότι δημιουργείται ένα ασφυκτικό νομοθετικό πλαίσιο, το οποίο δεν επιτρέπει στους ΕΛΚΕ να κάνουν αυτό για το οποίο είχαν ιδρυθεί. Θεωρούμε ότι πρέπει να υπάρχει διαφάνεια στη λειτουργία τους και αυτό διασφαλίζεται από τη διαδικασία της «Διαύγειας», από την άλλη όμως, είναι απαραίτητο από το κράτος να δημιουργηθεί ένα νέο θεσμικό πλαίσιο το οποίο παράλληλα με τη διαφάνεια θα διασφαλίζει και την ευελιξία και ασφάλεια δικαίου στη διαχείριση των ερευνητικών πόρων, ώστε να συμβάλλει στην ανάπτυξη της έρευνας στη χώρα μας», υπογράμμισε ο Πρύτανης του ΕΚΠΑ, κ. Δημόπουλος.
- Ως τραγική χαρακτήρισε την υποχρηματοδότηση των Πανεπιστημίων ο Πρύτανης του Πανεπιστημίου Μακεδονίας, κ. Ζαπράνης, καθώς, όπως είπε, τα ΑΕΙ κινούνται με το 35%-40% των χρηματοδοτήσεων προ κρίσης και, πλέον, αντιμετωπίζουν πρόβλημα επιβίωσης. Όπως τόνισε, όλα τα Πανεπιστήμια προσπαθούν να εξεύρουν ιδιωτικούς πόρους για να αναπληρώσουν τα κενά χρηματοδότησης. Συνεπώς η αξιοποίηση των ΕΛΚΕ, με νομική ασφάλεια για τα Ιδρύματα, είναι εξαιρετικά σημαντική.
- Ο ίδιος, για το θέμα των μεταπτυχιακών τόνισε ότι υπάρχει συζήτηση με το Υπουργείο, ώστε όσοι επιθυμούν να παρακολουθήσουν προγράμματα χωρίς να έχουν την οικονομική δυνατότητα καταβολής διδάκτρων, να μπορούν να το κάνουν μέσα από τη θέσπιση υποτροφιών και δωρεάν μεταπτυχιακών προγραμμάτων, χωρίς απαραίτητα να εξαλειφθούν εντελώς τα δίδακτρα από όλα τα μεταπτυχιακά.
- Αναφερόμενος στο περιστατικό της παρέμβασης των φοιτητών κατά την πρώτη ημέρα διεξαγωγής της Συνόδου, ο κ. Ζαπράνης τόνισε ότι αίτημά τους ήταν να ακυρωθεί η Σύνοδος. «Τους ζήτησα επίμονα να ακούσουμε εκείνο που ήθελαν να μας πουν, αλλά ακούγαμε μόνο συνθήματα. Πιστεύω ότι οι προθέσεις τους δεν ήταν κακές, καθώς το οικονομικό περιβάλλον αναδεικνύει κοινωνικά προβλήματα που έχουν γίνει οξύτατα. Δυστυχώς αυτά διατυπώνονται με τη μορφή συνθημάτων. Για παράδειγμα το θέμα της σίτισης. Και οι Πρυτάνεις και το Υπουργείο είναι στο πλευρό τους, όμως το ζήτημα είναι τι μπορούμε να κάνουμε με αυτά τα οποία έχουμε. Οι Πρυτάνεις σε όλα τα πανεπιστήμια της χώρας αντιμετωπίζουν τους φοιτητές σαν παιδιά τους και προσπαθούν να δίνουν λύσεις όπου μπορούν οι ίδιοι ή να πιέζουν το Υπουργείο για θέματα που δεν μπορούν να αντιμετωπίσουν. Αλλά και η Πολιτεία προσπαθεί να δώσει λύσεις».
- Καταλήγοντας είπε ότι θεωρεί ότι υπάρχει παρεξήγηση για τις προθέσεις τόσο των Πρυτάνεων όσο και της Πολιτείας και ζήτησε για ακόμη μια φορά να υπάρξει κατάθεση αιτημάτων από την πλευρά των φοιτητών και διάλογος για να μπορέσουν να βρεθούν εφικτές λύσεις.
