Το σχεδιασμό της κυβέρνησης σχετικά με τη δημιουργία νέων δομών φιλοξενίας για τα ασυνόδευτα ανήλικα που έχουν αναζητήσει καταφύγιο στη χώρα μας ζητούν να μάθουν οι βουλευτές του Ποταμιού Κατερίνα Μάρκου (Β’ Θεσσαλονίκης) και Ιάσων Φωτήλας (Αχαΐας), με ερώτησή τους προς τους Υπουργούς Εσωτερικών & Διοικητικής Ανασυγκρότησης και Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης & Κοινωνικής Αλληλεγγύης.
Οι βουλευτές επικαλούνται έκθεση του ΕΚΚΑ της 29ης Αυγούστου 2016 σύμφωνα με την οποία 1.528 παιδιά βρίσκονται σε λίστα αναμονής για φιλοξενία και, εξ αυτών, 352 κρατούνται σε κλειστές δομές (325 σε Κέντρα Υποδοχής και Ταυτοποίησης και 27 στην αστυνομία) ενώ το χρονοδιάγραμμα και τα τελικά σχέδια για τη δημιουργία νέων κλινών δεν έχουν οριστικοποιηθεί.
Ήδη, η παρατεταμένη παραμονή, πέραν του τετραμήνου, σε συνθήκες εγκλεισμού 140 ασυνόδευτων ανηλίκων στο Κέντρο Υποδοχής και Ταυτοποίησης στη Μόρια Λέσβου έχει οδηγήσει σε συμπλοκές αλλά και σε επιπτώσεις στην ψυχολογική κατάσταση των παιδιών, ενώ ενδεικτική είναι η αύξηση των περιστατικών όπου οι ανήλικοι εκδηλώνουν κρίσεις πανικού, όπως αναφέρουν σε σχετική ανακοίνωση οι Γιατροί του Κόσμου.
Τα ασυνόδευτα ανήλικα αποτελούν μια ιδιαίτερα ευάλωτη ομάδα και βρίσκονται διαρκώς υπό τον κίνδυνο εκμετάλλευσης και κακοποίησης και πρέπει να αποτελούν προτεραιότητα σε κάθε διαδικασία φιλοξενίας και μετεγκατάστασης, καθώς και να διασφαλίζεται στο μέγιστο βαθμό ότι θα απολαμβάνουν τα στοιχειώδη δικαιώματα κάθε παιδιού στην υγεία, την πρόνοια και την εκπαίδευση.
Εκτός από τη δημιουργία νέων δομών φιλοξενίας, οι βουλευτές ρωτούν για εναλλακτικές στην κράτηση, όπως το καθεστώς αναδοχής, αν θα δοθεί προτεραιότητα στα ασυνόδευτα ανήλικα στο πλαίσιο του προγράμματος μετεγκατάστασης προσφύγων σε χώρες της ΕΕ καθώς και αν υπάρχει πλαίσιο ενημέρωσης και νομικής υποστήριξης των ανηλίκων, προτείνοντας την έκδοση σχετικού ενημερωτικού υλικού κατάλληλου για παιδιά σε ξένες γλώσσες.
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της ερώτησης:
ΕΡΩΤΗΣΗ
ΠΡΟΣ: α) τον Υπουργό Εσωτερικών & Διοικητικής Ανασυγκρότησης και β) τον Υπουργό Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης
ΘΕΜΑ: Σχεδιασμός για τη φιλοξενία των ασυνόδευτων ανηλίκων
Σύμφωνα με το ισχύον νομικό πλαίσιο, εσωτερικό και διεθνές, τα ασυνόδευτα ανήλικα που έχουν εισέλθει στη χώρα μας δεν πρέπει να κρατούνται, παρά μόνο σε εξαιρετικές περιπτώσεις και ως έσχατη λύση, για το ελάχιστο διάστημα που απαιτείται για την καταγραφή τους και πρέπει άμεσα να παραπέμπονται σε δομές φιλοξενίας ανηλίκων.
Η έκθεση του ΕΚΚΑ της 29ης Αυγούστου 2016 αναφέρει ότι, από τις 3.464 αιτήσεις για φιλοξενία ασυνόδευτων ανηλίκων που έχουν αναζητήσει καταφύγιο στη χώρα μας, 1.528 παιδιά βρίσκονται σε λίστα αναμονής για φιλοξενία και, εξ αυτών, 352 κρατούνται σε κλειστές δομές (325 σε Κέντρα Υποδοχής και Ταυτοποίησης και 27 στην αστυνομία). Αναμένεται να δημιουργηθούν άλλες 362 κλίνες από διάφορους συνεργάτες αλλά, όπως αναφέρει η έκθεση, το χρονοδιάγραμμα και τα τελικά σχέδια δεν έχουν οριστικοποιηθεί.
Ήδη, η παρατεταμένη κράτηση ασυνόδευτων ανηλίκων στο Κέντρο Υποδοχής και Ταυτοποίησης στη Μόρια Λέσβου έχει οδηγήσει σε συμπλοκές αλλά και σε επιπτώσεις στην ψυχολογική κατάσταση των παιδιών. Όπως αναφέρουν σε σχετική ανακοίνωση οι Γιατροί του Κόσμου, «περίπου 140 ασυνόδευτοι ανήλικοι εξακολουθούν να παραμένουν σε συνθήκες περιορισμού ελευθερίας εντός του Κ.Υ.Τ. Μόριας, πέραν του τετραμήνου, ενώ σε αυτούς προστίθενται σταδιακά και νεοαφιχθέντες που ανήκουν σε αυτή την πολλαπλά ευάλωτη κατηγορία. Παρά τις συνεχείς προσπάθειες ένταξης περισσότερων δραστηριοτήτων στο πρόγραμμα των ασυνόδευτων ανηλίκων, η παρατεταμένη παραμονή σε συνθήκες εγκλεισμού έχει προκαλέσει σημαντική επιδείνωση της ψυχολογίας τους. Ενδεικτική είναι η αύξηση των περιστατικών όπου οι ανήλικοι εκδηλώνουν κρίσεις πανικού».
Τα ασυνόδευτα ανήλικα αποτελούν μια ιδιαίτερα ευάλωτη ομάδα και βρίσκονται διαρκώς υπό τον κίνδυνο εκμετάλλευσης και κακοποίησης, τόσο κατά τη διάρκεια του ταξιδιού τους, όσο και κατά την παραμονή τους εδώ. Γι αυτό, είναι απαραίτητο να αποτελούν προτεραιότητα σε κάθε διαδικασία φιλοξενίας και μετεγκατάστασης, καθώς και να διασφαλίζεται στο μέγιστο βαθμό ότι θα απολαμβάνουν τα στοιχειώδη δικαιώματα κάθε παιδιού στην υγεία, την πρόνοια, την εκπαίδευση και τη διαμονή.
Κατόπιν των ανωτέρω, ερωτάστε:
- Ποιος είναι ο σχεδιασμός σας για τη δημιουργία νέων δομών και θέσεων φιλοξενίας για ασυνόδευτους ανηλίκους και με ποιο χρονοδιάγραμμα;
- Ποιες άλλες εναλλακτικές στην κράτηση των ανηλίκων εξετάζετε; Πόσοι ασυνόδευτοι ανήλικοι φιλοξενούνται σε καθεστώς αναδοχής; Πότε αναμένεται η αναμόρφωση του νομικού πλαισίου για την αναδοχή και θα λαμβάνει αυτή μέριμνα για τα ασυνόδευτα ανήλικα;
- Στο πλαίσιο του προγράμματος μετεγκατάστασης προσφύγων σε χώρες της ΕΕ, προτίθεστε να ζητήσετε να δοθεί προτεραιότητα σε ασυνόδευτα ανήλικα;
- Υπάρχει πλαίσιο ενημέρωσης των ανηλίκων που φιλοξενούνται στις διάφορες δομές για τα δικαιώματά τους αλλά και νομικής υποστήριξης για τις δυνατότητες υποβολής αιτήσεων ασύλου, μετεγκατάστασης και οικογενειακής επανένωσης; Προτίθεστε να προχωρήσετε στην έκδοση σχετικού ενημερωτικού υλικού για τα παιδιά σε ξένες γλώσσες;
Οι ερωτώντες βουλευτές
Κατερίνα Μάρκου – Β’ Θεσσαλονίκης
Ιάσων Φωτήλας – Αχαΐας