Εναν αρχαίο ναό στο έδαφος της Ρωσίας, που χρονολογείται στις αρχές του 5ου αιώνα έως τις ημέρες μας, ανακάλυψαν οι επιστήμονες στις ανασκαφές της Φαναγορείας, όπου σήμερα βρίσκεται το μεγαλύτερο αρχαιολογικό μνημείο στην περιοχή του Τέρμριουσκ, στον νομό Κρασνοντάρ.
Το 2013, στο κεντρικό τμήμα της Φαναγορείας, στις ανασκαφές της «Άνω Πόλης», όπου στην αρχαιότητα ήταν η ακρόπολη, το κοινωνικό και πολιτικό κέντρο της πόλης, ανακαλύφθηκε και μελετήθηκε ναός του 5ου αιώνα.
Μέχρι πρόσφατα, οι ειδικοί πίστευαν ότι επρόκειτο για ένα από τους πλέον αρχαίους ναούς που έχουν ανακαλυφθεί στο έδαφος της Ρωσίας. Ωστόσο, την περασμένη εβδομάδα, ακριβώς κάτω από τα θεμέλια του προηγούμενου «καλά μελετημένου από τους ειδικούς» ναού, ανακαλύφθηκαν τα ερείπια ενός ακόμα πιο αρχαίου ναού, με δύο κίονες ανάμεσα στην κύρια όψη.
«Ο ναός εν παραστάσει»-«Храм в антах», παραδοσιακά θεωρείται, ήδη από την εποχή του ρωμαίου ιστορικού της αρχιτεκτονικής, Βιτρούβιου, το αρχαιότερο είδος ελληνικού ναού. Τα πιΟ πρώιμα πρωτότυπά τους θεωρούνται οι προσόψεις στην περιοχή της αρχαίας τότε Μικράς Ασίας και οι βραχώδεις τάφοι στην Αίγυπτο.
«Ο ναός που ανακαλύφθηκε, καθώς και ο μετέπειτα ναός που χτίστηκε πάνω σε αυτόν, αποτελούνταν από έναν μικροσκοπικό πρόναο (ημι-ανοικτό τμήμα μεταξύ της εισόδου της στοάς) και έναν ναό (ο κύριος εσωτερικός χώρος του ναού). Η συνολική του έκταση είναι περίπου 14,5 τετραγωνικά μέτρα. Είναι χτισμένος με πλίνθους χωρίς θεμέλια, όπως και πολλά άλλα οικοδομήματα την εποχή εκείνη στην περιοχή της Φαναγορείας, αλλά το πιό ενδιαφέρον χαρακτηριστικό του αρχαίου αυτού ναού, είναι η «εγκατάσταση» ενός μικρού βωμού-εστία, στην αριστερά πλευρά , μπαίνοντας μέσα στον ναό», αναφέρεται στην ανακοίνωση.
Οι επιστήμονες εικάζουν ότι ο βωμός (Αγία Τράπεζα) στο εσωτερικό του ναού μπορούσε να χρησιμοποιηθεί ή για αναίμακτες θυσίες ή για κάθε άλλου είδους τελετές.
Η Φαναγορεία είναι το μεγαλύτερο αρχαιολογικό μνημείο της αρχαίας εποχής της Ρωσίας και βρίσκεται στην χερσόνησο Ταμάν, στην νότια Ρωσία. Η πόλη ιδρύθηκε στα μέσα του 6ου π.χ αιώνα από έλληνες αποίκους και για μεγάλο διάστημα αποτελούσε μια από τις δύο αρχαίες πρωτεύουσες στο έδαφος της Ρωσίας στη δημόσια εκπαίδευση του βασιλείου αυτού του Βοσπόρου (αρχές του 5ου αιώνα).
