Εκ πρώτης όψεως, τα «έγγραφα του Παναμά» βλάπτουν την Ρωσία. Δυτικοί δημοσιογράφοι που διερευνούν την τεράστια διαρροή των οικονομικών στοιχείων από το νομικό γραφείο του Παναμά έχουν δείξει ότι έως και 2 δισ. δολάρια σε offshore τραπεζικούς λογαριασμούς θα μπορούσαν να συνδέονται με έναν στενό κύκλο φίλων του προέδρου Βλαντίμιρ Πούτιν.
Για πολλούς, η αποκάλυψη φαίνεται να επιβεβαιώνει αυτό που φημολογείται από καιρό: ο Πούτιν είναι διεφθαρμένος, σε τεράστια κλίμακα.
Μετά από μερικές ημέρες σιωπής, ο ίδιος ο Ρώσος πρόεδρος πέρασε στην αντεπίθεση υποδηλώνοντας ότι η διαρροή είναι μέρος μιας ευρύτερης συνωμοσίας των ΗΠΑ να αποσταθεροποιήσουν τη Ρωσία.
Αλλά μια άλλη, πολύ διαφορετική, θεωρία έχει αρχίσει να κυκλοφορεί. Εν ολίγοις, λέει ότι η Μόσχα δεν είναι θύμα των Panama papers. Το αντίθετο: ίσως είναι οι Ρώσοι που βρίσκονται πίσω από την διαρροή!
Εντάξει, ακούγεται παρατραβηγμένο, αλλά η συγκεκριμένη ιδέα είναι ιδιαίτερα αξιοσημείωτη, αν σκεφτούμε ποιός την έχει εκφράσει: ο Κλίφορντ Γκάντι, οικονομολόγος ο οποίος συνεργάζεται με το Ινστιτούτο Brookings, από τους πιο σπουδαίους δυτικούς εμπειρογνώμονες για την οικονομία της Ρωσίας και πρώην σύμβουλος του υπουργείου Οικονομικών της Ρωσίας στη δεκαετία του 1990.
Σε ένα blog post που δημοσιεύθηκε την Πέμπτη στον δικτυακό τόπο του Brookings, ο Γκάντι περιγράφει τις σκέψεις του σχετικά με το θέμα, επικεντρώνοντας σε 4 σημεία:
1) Ηταν ένας χάκερ που υποστηρίζεται από την ρωσική κυβέρνηση, που ήρθε σε επαφή μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου με την γερμανική εφημερίδα Süddeutsche Zeitung για να προσφέρει τη διαρροή στις αρχές του 2015.
2) Υπάρχουν σκόπιμα λίγες πληροφορίες εντός των Panama Papers που βλάπτoυν τον Πούτιν: Ενώ το ποσό των 2 δισ. δολαρίων έχει αναφερθεί ευρέως, η σύνδεση με τον Πούτιν είναι σχετικά ασαφής, και ο Ρώσος πρόεδρος έχει επιζήσει από πολύ χειρότερες κατηγορίες για διαφθορά.
3) Εν τω μεταξύ, υπάρχουν άφθονες πληροφορίες στα έγγραφα του Παναμά που έχουν αποδειχθεί εξαιρετικά ενοχλητικές για άλλους ηγέτες του κόσμου. Τουλάχιστον, υποστηρίζει ο Γκάντι, αυτό κάνει την φήμη του Πούτιν για διαφθορά να φαίνεται μάλλον σαν την συνήθη πρακτική πολιτικών σε όλον τον πλανήτη.
4) Το γεγονός ότι τόσο λίγοι Αμερικανοί έχουν συνδεθεί με τα έγγραφα του Παναμά θα μπορούσε να υποδηλώνει ότι τα στοιχεία τους έχουν διαγραφεί από τα έγγραφα που δόθηκαν στην Süddeutsche Zeitung. Αν αυτό είναι αλήθεια, κατά τον Γκάντι, η έλλειψη των εν λόγω πληροφοριών σημαίνει ότι θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για λόγους εκβιασμού.
Είναι μια τολμηρή ιδέα – ακόμα και ο Γκάντι λέει πως δεν είναι απόλυτα σίγουρος. «Δεν είναι καν θεωρία, σχεδόν ούτε υπόθεση. Είναι μάλλον μια πρόταση για κάτι που πρέπει να διερευνηθεί σοβαρά», λέει.
Γιατί δεν αντιμετωπίζει ο Πούτιν εγχώριο σκάνδαλο; Ο βρετανικός Independent εκτιμά: «Πρώτον επειδή είναι πάρα πολύ δημοφιλής στη Ρωσία, και θα χρειαστεί κάτι πολύ περισσότερο για να καταβληθεί σοβαρά. Επιπλέον, πολλοί επικριτές ήταν ήδη βέβαιοι για την διαφθορά του Πούτιν – ισχυρισμοί για τον πλούτο του Ρώσου προέδρου ανέρχονται σε 200 δισ. δολάρια – και είναι δύσκολο να δει κανείς πώς οι σχετικά χαλαροί δεσμοί μεταξύ του Πούτιν και των 2 δισ. δολαρίων στα Panama Papers θα μπορούσαν πραγματικά να τον βλάψουν».
