H Ελλάδα κινδυνεύει να ζήσει μια ανθρωπιστική κρίση και να ξαναβυθιστεί σε οικονομική κρίση: η απόφαση της Αυστρίας να θέσει αυστηρές ποσοστώσεις καθημερινής εισόδου μεταναστών στο έδαφός της εμπεριέχει τον κίνδυνο να επιταχύνει την απόλυτη απομόνωση της Αθήνας και την κατάρρευση της ζώνης Σένγκεν.
Οι σκληροί ζητούν plan B
Οι οπαδοί του plan B, δηλαδή ο καθένας για τον εαυτό του, και το κλείσιμο των εθνικών συνόρων, στις προσεχείς εβδομάδες, θέλουν να θάψουν το plan A της καγκελαρίου και της Κομισιόν.
Αυτό το plan A βασιζόταν στην αλληλεγγύη των κρατών-μελών και στη φιλοξενία των προσφύγων. «Εχουμε συνείδηση της επείγουσας κατάστασης και πρέπει να έχουμε γρήγορα μια ανάλυση της κατάστασης, ώστε να ξέρουμε αν το σχέδιό μας είναι καλό ή όχι» δήλωσε η Γερμανίδα καγκελάριος την νύχτα της Πέμπτης προς Παρασκευή, μετά το τέλος της πρώτης ημέρας της Συνόδου.
Η Μέρκελ κατόρθωσε να συμφωνήσουν οι εταίροι ότι θα γίνει μια άλλη έκτακτη Σύνοδος Κορυφής με τους Τούρκους επικεφαλής, στις 5 Μαρτίου, στις Βρυξέλλες. Η ίδια δήλωσε ότι ελπίζει πως η τουρκική πλευρά θα τηρήσει τις υποσχέσεις της και θα κατορθώσει να μειώσει το μεταναστευτικό κύμα που κατευθύνεται προς την Ελλάδα. Ο Ντόναλντ Τουσκ επιβεβαίωσε, τη νύχτα της Πέμπτης, ότι αυτή η έκτακτη Σύνοδος θα γίνει.
Αποσταθεροποίηση της Ελλάδας
Η ανησυχία μεγαλώνει και αυτό φάνηκε στο κείμενο συμπερασμάτων που υιοθετήθηκε ξημερώματα Παρασκευής από τα 28 κράτη-μέλη της ΕΕ. Στα συμπεράσματα αναφέρεται ότι, αν χρειαστεί, θα δοθεί ανθρωπιστική βοήθεια στα κράτη που επηρεάζονται από την προσφυγική κρίση. Δηλαδή στην Ελλάδα.
Αυτό θα είναι και το θέμα συζήτησης στην τριμερή συνάντηση κορυφής μεταξύ του κ. Τσίπρα, της κ. Μέρκελ και του κ. Ολάντ, το πρωί της Παρασκευής: οι κίνδυνοι της πολιτικής, οικονομικής και ανθρωπιστικής αποσταθεροποίησης της Ελλάδας. Αυτό που αναμένεται να συμβεί είναι το καταστροφικό σενάριο που πολλοί φοβούνται, ειδικά στο Βερολίνο.
Αν τα ευρωπαϊκά σύνορα κλείσουν περισσότερο, χιλιάδες μετανάστες θα εγκλωβιστούν στην Ελλάδα. Εντελώς αποσταθεροποιημένη από αυτή την ανθρωπιστική κρίση, η Ελλάδα θα ήταν εντελώς ανίκανη να θέσει σε εφαρμογή τις μεταρρυθμίσεις για τις συντάξεις που απαιτούν οι δανειστές.
Μια χρηματοπιστωτική κρίση θα επακολουθούσε, καθώς και μια πολιτική κρίση στη συνέχεια (αφού η κυβέρνηση Τσίπρα διαθέτει πολύ ισχνή πλειοψηφία). Η κατάσταση θα αποτελούσε ένα νέο κίνδυνο για την Ευρώπη. «Χορεύουμε πάνω σε ένα ηφαίστειο», ομολογούσε το βράδυ της Πέμπτης υψηλόβαθμο στέλεχος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.
Η Ελλάδα και οι δανειστές της
Η Αυστρία, η οποία ήταν ως τώρα σύμμαχος της Γερμανίας, άλλαξε απότομα στρατόπεδο, ανακοινώνοντας την Τετάρτη 17 Φεβρουαρίου την απόφασή της να περιορίσει την πρόσβαση στο έδαφός της και να μη δέχεται παρά μόνο 80 αιτούντες άσυλο την ημέρα, καθώς και 3.200 άτομα που μεταφέρονται προς τη Γερμανία. Η Ανγκελα Μέρκελ κατήγγειλε αυτή την απόφαση.
«Η Σύνοδος Κορυφής ήταν τεταμένη και είχε ένταση» δηλώνει ένας εκ των συμμετεχόντων. «Οι εθνικοί μονόλογοι δεν είναι ό,τι καλύτερο» είπε από την πλευρά του ο πρόεδρος της Κομισιόν Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ μετά το τέλος της Συνόδου.
Η Κομισιόν καταγγέλλει ότι αυτή η απόφαση της Αυστρίας είναι εντελώς ασύμβατη με το ευρωπαϊκό δίκαιο. Αλλά η Αυστρία δεν δείχνει να πτοείται και μάλιστα έπεισε και τη γείτονά της Σλοβενία, η οποία έκλεισε επίσης τα σύνορά της και σκοπεύει να στεγανοποιήσει το έδαφός της ώστε να αποκλείσει όλους τους μετανάστες που θα έρχονταν από την Ελλάδα.
Η απόφαση της Αυστρίας άνοιξε ένα παιχνίδι ντόμινο, το οποίο φοβόταν η Γερμανία, αλλά και η Κομισιόν. Από πρώτης άποψης, αυτή η απόφαση εξυπηρετούσε τα σχέδια της Γερμανίας, αφού αυτόματα θα μείωνε τις ροές προσφύγων και μεταναστών που θα πήγαιναν προς Βερολίνο. «Δεν γίνεται να σκεφτόμαστε έτσι. Δεν θέλουμε τοίχους που μπορεί να απομονώσουν την Ελλάδα και να την εμποδίσουν να κάνει μεταρρυθμίσεις, να πληρώνει ομαλά τους διεθνείς δανειστές της» δήλωνε διπλωματική πηγή.
Επιλογή μεταναστών
Η Γερμανία και η Κομισιόν περιμένουν τη συνέχεια με αγωνία. Οι βαλκανικές χώρες, για να μη βρεθούν με χιλιάδες μετανάστες που διώχνει η Αυστρία από τα σύνορά της, σκέφτονται, επίσης, να κλείσουν τα σύνορά τους. Η ΠΓΔΜ άρχισε ήδη να φιλτράρει όσους φτάνουν εκεί και σκέπτεται να προχωρήσει σε ένα ολικό μπλοκάρισμα με τη βοήθεια άλλων χωρών (της Κροατίας, της Ουγγαρίας, της Πολωνίας και της Σλοβακίας) οι οποίες της πρότειναν να τη βοηθήσουν.
Την Πέμπτη, οι αστυνομίες της ΠΓΔΜ, της Σερβίας, της Κροατίας, της Σλοβενίας και της Αυστρίας αποφάσισαν να κάνουν από κοινού την καταγραφή των μεταναστών που φτάνουν από την Ελλάδα και από τα Σκόπια. Ετσι θα μπορούν να καθορίσουν, με βιομετρικά δεδομένα, αν προέρχονται από χώρες που μπορούν να θεωρηθούν επικίνδυνες (Αφγανιστάν, Ιράκ και Συρία).
Αρχικά, η Σύνοδος της Πέμπτης δεν είχε άλλο αντικείμενο παρά να θυμίσει στα κράτη-μέλη τους κανόνες της αλληλεγγύης, τον κανονισμό του Δουβλίνου και τους κανόνες της Σένγκεν για την ελεύθερη κυκλοφορία προσώπων. Επί τη ευκαιρία, ο κ. Τσίπρας και η κ. Μέρκελ θα μπορούσαν να ανακοινώσουν καλά νέα: η Ελλάδα έφτιαξε ήδη 4 hotspots, θα φτιάξει ένα πέμπτο συντόμως και θα καταγράφει το 80% όσων καταφθάνουν.
Θα ανακοίνωναν, επίσης, ότι οι αφίξεις από την Τουρκία έχουν αρχίσει να μειώνονται και αυτό θα μπορούσε να σημαίνει ότι το plan A που είχε συναφθεί το περασμένο φθινόπωρο με την Τουρκία άρχισε να λειτουργεί. Η μοίρα της Ελλάδας, όπως και ολόκληρης της ζώνης Σένγκεν, θα παιχθεί προφανώς τις επόμενες εβδομάδες, όταν η Τουρκία θα συμμετάσχει στην έκτακτη Σύνοδο.
