Ηταν μια παρέα από άλλες εποχές. Κάτι σαν την ελληνική έκδοση της γνωστής ιταλικής ταινίας «Οι εντιμότατοι φίλοι μου», που πολλοί ανακάλεσαν στη μνήμη τους την περασμένη Δευτέρα, όταν ο γνωστός φωτορεπόρτερ της Θεσσαλονίκης Γιάννης Κυριακίδης έφυγε από τη ζωή.
Με τους πρωταγωνιστές να είναι πετυχημένοι στη δουλειά τους και με όρεξη για πλάκες: Ο αείμνηστος Δημήτρης Γουσίδης ήταν διευθυντής του γραφείου του ΔΟΛ στη Θεσσαλονίκη, ο δημοσιογράφος Αντώνης Κούρτης επί Ανδρέα Παπανδρέου διετέλεσε κυβερνητικός εκπρόσωπος, ο Σταύρος Τζίμας ήταν επικεφαλής της «Καθημερινής» στη Θεσσαλονίκη, ο Αντώνης Δούδος ήταν επιτυχημένος επιχειρηματίας (παλαιότερα στην κλωστοϋφαντουργεία και σήμερα στον τουριστικό τομέα) και ο Γιάννης Κυριακίδης ήταν ο «Μr Φωτογραφία».
Δεκάδες οι ιστορίες και τα αστεία που διαδραματίστηκαν γύρω από τον Κυριακίδη (ο οποίος ήταν γνωστός με το παρατσούκλι «αρκούδα»), που ήξερε και να κάνει, αλλά και να δέχεται πλάκες. Ο Νίκος Μέρτζος θυμάται ένα από τα πρώτα οργισμένα τηλεφωνήματα που έλαβε από τον Γιάννη Κυριακίδη, κάπου στα τέλη της δεκαετίας του ’60. «Είχα γράψει ένα χρονογράφημα στην «Εσπερινή» για μια αρκούδα που άρπαξε από ένα μαντρί στο Νυμφαίο δύο αρνιά και στη συνέχεια την κυνηγούσαν τα σκυλιά μέχρι την Αγραπηδιά.
«Νίκο, σε είχα για φίλο και εσύ με κοροϊδεύεις» ήταν τα λόγια του Κυριακίδη».
Αρκετά χρόνια αργότερα έλαβε χώρα ακόμα μία ιστορία. Ηταν στο επίσημο γεύμα της ΔΕΘ, όπου στο τραπέζι έχουν καθίσει όλοι οι υπουργοί – φυσικά και ο Κυριακίδης, που, για να τραβήξει μια καλή φωτογραφία, έβγαλε τα παπούτσια του και ανέβηκε πάνω στο τραπέζι.
Οταν το είδαν κάποιοι από τους «εντιμότατους φίλους» του, ξεκίνησε η πλάκα. Του πήραν τα παπούτσια, αφήνοντας τον Κυριακίδη σε όλη τη διάρκεια του γεύματος ξυπόλυτο. «Τι χρειάζεται παπούτσια μια αρκούδα;» του έλεγαν και του ξαναέλεγαν.
Ατέλειωτες ήταν και οι πλάκες στο φωτογραφείο του, επί της οδού Τσιμισκή. Ενα πρωινό, οι «εντιμότατοι φίλοι» έριξαν 11 κιλά μέλι στην είσοδο του γραφείου, με αποτέλεσμα να κολλήσει όταν προσπάθησε να μπει μέσα. Μια άλλη φορά, του έχτισαν την είσοδο του φωτογραφείου και ο Κυριακίδης δεν μπορούσε να βγει, ενώ μία από τις πλάκες είχε και «δημοσιογραφική» υφή: Οταν η παρέα έμαθε ότι ο Κυριακίδης αγόρασε πρωτοχρονιάτικο λαχείο, οι φίλοι του φρόντισαν (σε συνεννόηση με τον εκδότη Γιάννη Βελλίδη) να τυπώσουν μερικά φύλλα της «Μακεδονίας» με μια «μαϊμού» κλήρωση.
Ο αριθμός του λαχνού ήταν το 26700. Οταν ο εφημεριδοπώλης της γειτονιάς (και αυτός στο κόλπο!) έδωσε στον Κυριακίδη το «πειραγμένο» φύλλο, είδε τα καλά μαντάτα. Ακολούθησαν χαμός και τρικούβερτο γλέντι στην αγαπημένη του ταβέρνα, τη «Δόμνα», ενώ την επομένη το πρωί ο Κυριακίδης και ο Γουσίδης πήγαν μαζί στην Εμπορική Τράπεζα για να εισπράξουν τα λεφτά. «Ούτε αμορτί δεν έχετε» του είπε ο υπάλληλος της τράπεζας, διαλύοντας τα όνειρα του Κυριακίδη…
Ο Κυριακίδης πρωταγωνιστούσε σε όλα τα μεγάλα γεγονότα. Ολοι θυμούνται την περιβόητη σκάλα που χρησιμοποιούσε, τις τρεις μηχανές που κουβαλούσε πάντα μαζί του (μπας και τελειώσει το φιλμ και δεν απαθανατίσει την καλή σκηνή), αλλά και την επιμονή του να είναι πάντοτε ένα βήμα πιο μπροστά. Μια επιμονή που πολλές φορές δημιούργησε παρεξηγήσεις και σπαρταριστά στιγμιότυπα, όπως στα εγκαίνια της ΔΕΘ του 1990, με πρωθυπουργό τον Κωνσταντίνο Μητσοτάκη: Τότε που όλη η Θεσσαλονίκη είδε τους αστυνομικούς του πρωθυπουργού να τραβούν τον Κυριακίδη από το παντελόνι για να κατέβει από τη σκάλα, με αποτέλεσμα να μείνει στο τέλος με το εσώρουχο!
Το θερμαινόμενο κάθισμα
Ακόμα μία άγνωστη πλάκα που σκαρφίστηκαν οι «εντιμότατοι φίλοι» του ήταν την περίοδο που η Ελλάδα είχε χτυπηθεί από μια βαριά γρίπη. Η παρέα μπήκε σε ένα καινούργιο SAAB, που διέθετε θερμαινόμενες θέσεις. Ο Κυριακίδης κάθισε στη θέση του συνοδηγού, η θερμοκρασία άρχισε να ανεβαίνει και η κουβέντα έφτασε στη θανατηφόρα γρίπη. «Ποια είναι τα συμπτώματα, βρε παιδιά;» ρώτησε κάποια στιγμή ο Κυριακίδης και η απάντηση του ανέβασε κι άλλο τη θερμοκρασία. «Καίγονται τα γεννητικά σου όργανα» του είπαν. Ποια ήταν η τελική κατάληξη; Τον Κυριακίδη τον έλουσε κρύος ιδρώτας, ενώ η ομήγυρη έφτασε μέχρι τα Επείγοντα του Νοσοκομείου «Παναγία»!
Η μάχη για το ουκρανικό Γιάκοβλεφ!
«Ντύσου καλά, γιατί η νύχτα θα είναι κρύα και μακριά». Αυτά ήταν τα πρώτα λόγια που άκουσα από τον Γιάννη Κυριακίδη, όταν ένα παγωμένο βράδυ του Δεκεμβρίου του 1996 κλήθηκα να συμμετάσχω σε μια δύσκολη δημοσιογραφική αποστολή: Μαζί θα μπαίναμε σε ένα πλοιάριο του Λιμενικού και από τη Θεσσαλονίκη θα περνούσαμε (διά θαλάσσης!) απέναντι στην Κατερίνη, για να ψάξουμε για το ουκρανικό Γιάκοβλεφ, που είχε χαθεί κάπου στα βουνά της Μακεδονίας. Το σχέδιο με το πλοιάριο ναυάγησε, αλλά η συνέχεια μάς βρήκε μέσα σε ένα Ι.Χ. να ταξιδεύουμε για τα Πιέρια. Η αναζήτηση κράτησε μια ατέλειωτη εβδομάδα, με τον Κυριακίδη να είναι συνεχώς στην πρώτη γραμμή του ρεπορτάζ, βγάζοντας τις πιο ζωντανές φωτογραφίες.
Δεκαεπτά χρόνια αργότερα, είχα την τύχη να του κάνω για την «κυριακάτικη δημοκρατία» την τελευταία συνέντευξή του. Ηταν Απρίλιος του 2013 (τότε που η ΕΣΗΕΜΘ τον τίμησε), όταν έριξα την ιδέα για μια ζωντανή συνέντευξη. Μου έδωσε καμιά πενηνταριά φωτογραφίες από το αρχείο του («Να μου τις δώσεις πίσω. Μην το ξεχάσεις» μου είπε) και μιλήσαμε για περίπου δύο ώρες στο μπαλκόνι του σπιτιού του, με φόντο τον Θερμαϊκό.
Μια ημέρα μετά, με πήρε στο τηλέφωνο. «Οικονόμου, πότε θα βγει το άρθρο;» με ρώτησε. Ακολούθησαν άλλα δύο τηλεφωνήματα, για να μου συμπληρώσει τα ονόματα αυτών που είχε φωτογραφίσει στη ζωή του.
Αυτός ήταν ο Κυριακίδης: λάτρης του ρεπορτάζ και της Θεσσαλονίκης, επίμονος και επαγγελματίας έως το τέλος.
Πηγή: Εφ. Δημοκρατία (του Νίκου Οικονόμου)
