Συνέντευξη τύπου παραχώρησαν ύστερα από νέα επιτόπια επίσκεψή τους στον ανεπίσημο καταυλισμό της Ειδομένης, οι Πρόεδροι του Διεθνούς Δικτύου των Γιατρών του Κόσμου αναλύοντας την κατάσταση που επικρατεί στα σύνορα Ελλάδας – FYROM.
Τον λόγο πήραν ο Νικήτας Κανάκης, η Françoise Sivignon και η Martin Sagrario, Πρόεδροι των Γιατρών του Κόσμου Ελλάδας, Γαλλίας και Ισπανίας αντίστοιχα.
Στη συνέντευξη τύπου ακόμη παρευρίσκονταν και οι Πρόεδροι των Γιατρών του Κόσμου Ολλανδίας, Βελγίου και Γερμανίας, καθώς και οι γενικοί διευθυντές Ελβετίας και Αγγλίας.
Ν. Κανάκης: Κανένα νόημα οι πτήσεις μαχητικών στην Ειδομένη πάνω από τρομοκρατημένα παιδιά
Ο κ. Κανάκης αφού εξήρε το γεγονός ότι αυτή ήταν η πρώτη φορά που το Διεθνές Δίκτυο των Γιατρών του Κόσμου πραγματοποιεί μία τόσο ευρεία προσπάθεια για να ακουστεί μία ενιαία φωνή με την παρουσία εκπροσώπων από 8 χώρες, εξέφρασε το θυμό του για τη σημερινή άσκηση των ενόπλων δυνάμεων στην περιοχή της Ειδομένης.
«Σήμερα το πρωί γινόντουσαν υπερπτήσεις μαχητικών στην Ειδομένη, με αποτέλεσμα χιλιάδες παιδιά που έφυγαν από τη χώρα τους λόγω του πολέμου, να τρομάξουν και να ξεσπάσουν σε κλάματα. Δεν είχε κανένα νόημα αυτό που συνέβη», δήλωσε χαρακτηριστικά.
Αναφερόμενος στη συμφωνία μεταξύ Ευρωπαϊκής Ένωσης και Τουρκίας, τόνισε τη διαφωνία του στα κλειστά κέντρα κράτησης. «Φοβάμαι ότι η συμφωνία αυτή δε θα λειτουργήσει», είπε ενώ πρόσθεσε πως οι Γιατροί χωρίς Σύνορα παραμένουν στη Μόρια Λέσβου γιατί «δεν υπάρχει καμία άλλη βοήθεια, γιατί υπάρχουν παιδιά κλεισμένα εκεί με μόνο τους έγκλημα ότι είναι παιδιά», παρομοιάζοντας τις συνθήκες με αυτές σε φυλακή.
«Το πρόβλημα δεν είναι ελληνικό, αλλά ευρωπαϊκό. Η Ειδομένη είναι Ευρώπη», είπε ο κ. Κανάκης μιλώντας για την κατάσταση που επικρατεί στην Ειδομένη και έθεσε ως στόχο το να εξασφαλιστεί για τους πρόσφυγες λίγη έστω από την ανθρώπινη αξιοπρέπεια.
«Στην Ειδομένη αυτή τη στιγμή το 40% είναι παιδιά. Πρέπει να δούμε από πιο κοντά τις πιο ευαίσθητες ομάδες, να γίνουμε η φωνή των πιο αδύναμων».
Françoise Sivignon: Μιλάμε για κόστος, αντί να μιλάμε για ανθρώπινες ζωές
Η Γαλλίδα πρόεδρος των Γιατρών του Κόσμου από τη μεριά της επεσήμανε επίσης το γεγονός πως εκπρόσωποι από τόσες χώρες ενώνουν τη φωνή τους για να εκφράσουν την αλληλεγγύη τους. Όπως μάλιστα είπε και στη Γαλλία, αλλά και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες υπάρχει αρκετή εμπειρία στη διαχείριση αντίστοιχων κρίσεων που απαιτούν συλλογική αντίδραση σε όλη την Ευρώπη, φέρνοντας ως παράδειγμα το καμπ του Καλαί.
Σύμφωνα με την ίδια, οι Γιατροί του Κόσμου επιτυγχάνουν πέρα από την υγειονομική περίθαλψη σε ανθρώπους που καλούνται να αντιμετωπίσουν ακραία φτώχεια, πολέμους και προσφυγιά, να ενημερώνουν αυτούς τους ανθρώπους και για τα βασικά ανθρώπινα δικαιώματα.
Επικριτική υπήρξε η Françoise Sivignon για τη συμφωνία ΕΕ-Τουρκίας και τους όρους της, που όπως δήλωσε προκαλούν απογοήτευση αλλά και θυμό.
«Αντί να υπάρξει μία πολιτική λύση, στήνονται καμπς σε όλη την Ευρώπη. Αντί για προστασία και καλωσόρισμα σε αυτούς τους ανθρώπους, επιλέχθηκε ως λύση η απέλαση. Καταδικάζουμε τη συμφωνία γιατί δε συνάδει με τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις ευρωπαϊκές αξίες», είπε συγκεκριμένα και καυτηρίασε την επιλογή των ευρωπαϊκών χωρών να κοιτούν το κόστος της διαχείρισης της προσφυγικής κρίσης ενώ έχουμε να κάνουμε με ανθρώπινες ζωές.
Martin Sagrario: Το αληθινό πρόβλημα βρίσκεται έξω από την Ευρώπη, να το αντιμετωπίσουμε στη ρίζα του
Η Martin Sagrario πρόσθεσε μία ακόμη παράμετρο στην αντιμετώπιση της προσφυγικής κρίσης, αναφέροντας πως παγκοσμίως πάνω από 60.000.000 άνθρωποι αναγκάζονται να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους και από αυτούς μόνο το 1,7% φτάνει στην Ευρώπη, καταλήγοντας στο συμπέρασμα πως το πρόβλημα βρίσκεται έξω από την Ευρώπη.
Ως παράδειγμα μάλιστα ανέφερε την Ιορδανία, ο πληθυσμός της οποίας αποτελείται σε ποσοστό 10% από ανθρώπους που εκτοπίστηκαν από τις χώρες τους. «Το πρόβλημα πρέπει να αντιμετωπιστεί στη ρίζα του», δήλωσε και παρέθεσε μερικά ακόμη σοκαριστικά στοιχεία λέγοντας πως 84,4% των προσφύγων έχουν υποστεί βία είτε στη χώρα προέλευσης είτε στη διαδρομή τους προς την Ευρώπη, ενώ ποσοστό 10% έχει πέσει θύμα βίας ή καταπάτησης των δικαιωμάτων του εντός της Ευρώπης.
Μεταφέροντας την εμπειρία της από την Ισπανία η Martin Sagrario δήλωσε πως ενώ υπάρχει κοινωνικό αίτημα για να φιλοξενηθούν πρόσφυγες σε πολλές περιοχές της χώρας, η κυβέρνηση αποδεικνύεται ανίκανη να διαχειριστεί την κατάσταση.
Αφού σχολίασε και η ίδια τη σημερινή στρατιωτική άσκηση στην Ειδομένη, κατέληξε ζητώντας από τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις να εξασφαλίσουν την πρόσβαση των προσφύγων στην Ευρωπαϊκή Ένωση, με παράλληλη βελτίωση στις συνθήκες φιλοξενίας με βάση πάντα τα ανθρώπινα δικαιώματα.
Τραγικές οι συνθήκες για τα ασυνόδευτα παιδιά
Απαντώντας σε ερώτημα για τον αριθμό των ασυνόδευτων παιδιών, οι πρόεδροι των Γιατρών του Κόσμου και από τις 3 χώρες, έκαναν λόγο για 1000 παιδιά στην Ελλάδα, 300 στη Γαλλία και συγκεκριμένα στο Καλαί, ενώ στην Ισπανία έχουν προωθηθεί μόλις 18 ενήλικες πρόσφυγες.
Σύμφωνα με τον κ. Κανάκη, στη Γερμανία έχουν «χαθεί» 6.000 ασυνόδευτα παιδιά, ενώ η Europol κάνει λόγο για 10.000 χαμένα παιδιά.
«Η κατάσταση είναι πολύ δύσκολη. Πολλά παιδιά δήλωναν ενήλικα για προχωρήσουν, όμως τώρα έχουν εγκλωβιστεί και κανείς δεν τους πιστεύει ότι είναι ανήλικοι», πρόσθεσε.
Μία πιο πλήρη εικόνα για το τι καλούνται να αντιμετωπίσουν τα ασυνόδευτα παιδιά έδωσε ο Κωνσταντίνος Διαμαντόπουλος, μέλος του Δ.Σ. των Γιατρών του Κόσμου και ψυχολόγος ο ίδιος. Όπως είπε η διαδικασία που ακολουθείται όταν εντοπίζεται κάποιο ασυνόδευτο ανήλικο στην Ειδομένη, είναι να μεταφέρεται χωρίς κάποιον συνοδό στο Αστυνομικό Τμήμα της περιοχής, όπου και παραμένει για τουλάχιστον 20 ημέρες, μέχρι να γίνουν συγκεκριμένες ιατρικές εξετάσεις και να μεταφερθεί στις υφιστάμενες δομές. Παρά τις προσπάθειες που έχουν καταβληθεί για επιτάχυνση των διαδικασιών ώστε οι εξετάσεις αλλά και η μεταφορά των παιδιών να μπορεί να γίνεται από τους ίδιους του Γιατρούς του Κόσμου, η γραφειοκρατεία στέκεται εμπόδιο, καθώς απαιτείται άδεια από 2 ή και 3 εισαγγελείς.
Αυτή τη στιγμή μάλιστα στο Αστυνομικό Τμήμα της Ειδομένης υπάρχουν 15 ασυνόδευτα παιδιά.
Άμεση προτεραιότητα οι εμβολιασμοί και η βελτίωση συνθηκών για σίτιση, στέγαση και πρόσβαση σε νερό
Τον λόγο ακολούθως πήραν οι γενικοί διευθυντές των Γιατρών του Κόσμου από Αγγλία και Ελβετία, Daniel Youkee και Max Morel αντίστοιχα, αλλά και ο Κωνσταντίνος Διαμαντόπουλος.
Αφού παρουσίασαν τις τραγικές συνθήκες που επικρατούν σε διάφορα καμπ στην Ελλάδα, τόνισαν την ανάγκη να προχωρήσει το πρόγραμμα εμβολιασμού για τους πρόσφυγες, καθώς προερχόμενοι από χώρες σε εμπόλεμη κατάσταση δεν έχουν κάνει τα αναγκαία εμβόλια, με κυριότερο για τα παιδιά αυτό της ιλαράς.
Όπως είπαν ωστόσο, ο εμβολιασμός από μόνος του θα είναι μάταιος αν δεν βελτιωθούν οι συνθήκες διαμονής των προσφύγων, τόσο ως προς τη στέγασή τους, τη σίτιση και την πρόσβαση στο νερό.
Ερωτώμενος για τον κίνδυνο επιδημιών, ο κ. Κανάκης απάντησε πως υπάρχει επαφή με τις αρμόδιες υπηρεσίες ώστε να προχωρήσει το πρόγραμμα εμβολιασμών, ενώ ο μόνος αρμόδιος φορέας που μπορεί να κάνει λόγο για επιδημία είναι το ΚΕΛΠΝΟ, που μέχρι στιγμής δεν έχει προχωρήσει σε σχετική δήλωση.
Ο Daniel Youkee έκανε λόγο για 500 διαγνώσεις εβδομαδιαίως και πάνω από 3.000 συνολικά από το Φεβρουάριο, όπου έχουν διαπιστωθεί πολλά περιστατικά ψώρας σε παιδιά, ιώσεις και γαστρεντερίτιδας, για την αντιμετώπιση των οποίων είναι απαραίτητη η βελτίωση των συνθηκών.
«Αν δεν υπάρχουν υποδομές, κάνουμε μια τρύπα στο νερό», είπε ο κ. Διαμαντόπουλος, που έχοντας μάλιστα εμπειρία και από το Σουρούτς στα σύνορα Τουρκίας Σύριας, μιας πόλης με 100.000 πληθυσμό που φιλοξένησε πάνω από 100.000 πρόσφυγες, δήλωσε πως » είναι αδιανόητο να μπόρεσαν εκεί να φιλοξενήσουν τόσους πρόσφυγες με καλύτερες συνθήκες και να μην μπορούμε στην Ελλάδα».
Ο Ελβετός γενικός διευθυντής πρόσθεσε το αίτημα για βελτίωση των δρόμων εισόδου των προσφύγων στην Ευρώπη, με δίκαιες διαδικασίες για αίτηση ασύλου σε όλες τις χώρες και ειδική μέριμνα για γυναίκες και εγκύους.
Ο ρόλος των ΜΚΟ
Το ρόλο τον ΜΚΟ και τα όσα ακούγονται τις τελευταίες κυρίως ημέρες έκανε ακόμη λόγο ο κ. Κανάκης.
Όπως είπε «αν δεν υπάρχει κεντρική πολιτική κατεύθυνση, πολλές φορές κάνει ο καθένας ό,τι θέλει».
Άσκησε μάλιστα κριτική στην κυβέρνηση, λέγοντας πως το περασμένο Σάββατο υπήρξε ραντεβού των Γιατρών του Κόσμου με 6 Υπουργούς Εξωτερικών που βρίσκονταν στην Ελλάδα, με πρωτοβουλία της ολλανδικής προεδρίας. «Τι είναι αυτό που κάνει την ολλανδική προεδρεία να ξέρει ποιος είναι ποιος και δεν μπορεί να ξέρει η ελληνική κυβέρνηση», αναρωτήθηκε ο κ. Κανάκης, που χαρακτήρισε ως πολύ περιορισμένη την επαφή με τις ελληνικές αρχές.
Στο θέμα αναφέρθηκε και ο κ. Διαμαντόπουλος ο οποίος δήλωσε πως στην Ειδομένη υπήρχαν αρχικά μόλις 7 έμμισθα άτομα από τους Γιατρούς του Κόσμου που προσέφεραν τις υπηρεσίες τους, ο αριθμός των οποίων έχει αυξηθεί σε 15, την ώρα που εκατοντάδες είναι αυτοί που προσφέρουν καθημερινά εθελοντικά τη βοήθειά τους με κάθε τρόπο από το Πολυϊατρείο της Θεσσαλονίκης.
Ρεπορτάζ: Κώστας Κόπτσιου
