Ασφαλιστικό σε δύο μέρη, που θα μετακυλίσει τις επώδυνες μειώσεις των κύριων συντάξεων για μετά το καλοκαίρι, θα επιδιώξει η κυβέρνηση στην περίπτωση που οι σκληροί του ΔΝΤ επιμείνουν στη λήψη επιπλέον μέτρων 1,5% του ΑΕΠ από περικοπές στη συνταξιοδοτική δαπάνη.
Το υπουργείο Εργασίας είναι έτοιμο να μπει στην τελική ευθεία της διαπραγμάτευσης, καθώς η οικονομία θα απειληθεί με ασφυξία αν η συμφωνία δεν κλείσει μέχρι το Πάσχα των Καθολικών (27 Μαρτίου). Ανήσυχος για την καθυστέρηση, που οφείλεται στη στάση του ΔΝΤ, εμφανίστηκε ο υπουργός Εργασίας Γιώργος Κατρούγκαλος επισημαίνοντας ότι «ο Μάρτης δεν μπορεί να φύγει χωρίς να έχει κατατεθεί στη Βουλή το ασφαλιστικό νομοσχέδιο».
Το εύρος των μειώσεων στις κύριες συντάξεις -κάτι που δεν απέκλεισε ο πρωθυπουργός- αποτελεί κομβικό σημείο της αντιπαράθεσης με τους δανειστές, καθώς για τα υπόλοιπα θέματα της ατζέντας του Ασφαλιστικού (ύψος εθνικής σύνταξης, επικουρικές, ποσοστά αναπλήρωσης) φαίνεται ότι θα αναζητηθούν συμβιβαστικές λύσεις.
Παράγοντες της ασφάλισης υποστηρίζουν ότι, αν το πλέγμα προστασίας των κύριων συντάξεων κατέβει στα 1.400-1.500 ευρώ (μεικτά), θα βρεθούν στο στόχαστρο των μειώσεων 100.000 κύριες συντάξεις πάνω από αυτό το όριο. Στην περίπτωση που οι περικοπές εφαρμοστούν στο άθροισμα του εισοδήματος (διπλές κύριες + χηρείας + επικουρικές), κινδυνεύουν 370.000 συντάξεις, οι οποίες αθροιστικά υπερβαίνουν το όριο των 1.500 ευρώ, σύμφωνα με τα στοιχεία του συστήματος «Ηλιος». Αν ο πήχυς κατέβει χαμηλότερα, στα 1.200 ευρώ, η ενδεχόμενη περικοπή θα αφορά 300.000 συνταξιούχους και θα οδηγήσει σε εξοικονόμηση 300-600 εκατ. ευρώ. Στην περίπτωση που γλιτώσουν ως εκ θαύματος οι κύριες συντάξεις ή προβλεφθεί στο νομοσχέδιο ρήτρα για την περικοπή τους, το επόμενο έτος ανάλογα με την εξέλιξη των οικονομικών μεγεθών, ο πέλεκυς θα πέσει βαρύς στις υψηλές συντάξεις άνω των 2.000 ευρώ.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του «Ηλιος», μετά τις αλλεπάλληλες μνημονιακές περικοπές οι κύριες συντάξεις άνω των 2.000 ευρώ δεν υπερβαίνουν τις 4.000. Αθροιστικά (κύριες + επικουρικές), πάνω από 2.000 ευρώ εισπράττουν σήμερα 50.000 συνταξιούχοι, κυρίως διευθυντές του Δημοσίου, γιατροί, δικηγόροι, μηχανικοί, δικαστικοί με διπλές συντάξεις και συνταξιούχοι των ΔΕΚΟ και των τραπεζών. Ομως, ακόμα και αν «σφαγιαστούν» οι εναπομείνασες υψηλές συντάξεις, το όφελος δεν θα υπερβεί τα 40 εκατ. ευρώ. Σε επικίνδυνη ζώνη βρίσκονται και οι συντάξεις (ΔΕΚΟ, ΤΕΒΕ) οι οποίες μετά τον επανυπολογισμό θα εμφανίσουν «προσωπική διαφορά» πάνω από 200-300 ευρώ.
Οι δανειστές πάντως απαίτησαν να εξαφανιστεί από το ελληνικό ασφαλιστικό σύστημα οποιαδήποτε σύνταξη ξεπερνάει τα 2.000 ευρώ μεικτά. Σύμφωνα με το επικρατέστερο σενάριο, το πλαφόν για τις πολλαπλές συντάξεις αναμένεται να συρρικνωθεί τουλάχιστον στα 2.400-2.500 ευρώ, από 3.680 ευρώ που ισχύει σήμερα. Στο νομοσχέδιο Κατρούγκαλου το πλαφόν για τις πολλαπλές συντάξεις ορίζεται στα 3.088 ευρώ καθαρά, ενώ το πλαφόν για τη μία κύρια σύνταξη ορίζεται στα 2.304 ευρώ, από 2.773 ευρώ που είναι σήμερα. Το εύρος των περικοπών στις επικουρικές συντάξεις θα κριθεί από την τελική απάντηση των δανειστών στην ελληνική πρόταση για αύξηση των εργοδοτικών εισφορών κατά μία ποσοστιαία μονάδα. Οπως τόνισε ο πρωθυπουργός, οι θεσμοί δεν έχουν απαντήσει επισήμως αν δέχονται ή όχι, γιατί δεν έχουν ενιαία στάση για το θέμα.
Οπως υπολογίζουν παράγοντες της ασφάλισης, με την περικοπή κατά 6,6% μεσοσταθμικά των επικουρικών που εισπράττουν 711.000 δικαιούχοι εξασφαλίζονται 330 εκατ. ευρώ ετησίως. Αν η μείωση γίνει κλιμακωτά από 2% έως 20% για συντάξεις άνω των 170 ευρώ στο υπερβάλλον ποσό, η απόδοση ανέρχεται σε 300 εκατ. ευρώ. Αν εξοικονομηθούν επιπλέον 250 εκατ. ευρώ από την αύξηση της εισφοράς 1%, τότε θα καλυφθεί το έλλειμμα του Ταμείου που ανέρχεται σε 600 εκατ. ευρώ.
Το ΕΚΑΣ
Αυτό τον μήνα αναμένεται να εκδοθεί υπουργική απόφαση με τα νέα εισοδηματικά κριτήρια του ΕΚΑΣ που θα οδηγήσει στην οριστική απώλεια του επιδόματος για 80.000-115.000 χαμηλοσυνταξιούχους (εξοικονόμηση 223 εκατ. ευρώ). Τα πρώτα θύματα θα είναι οι χαμηλοσυνταξιούχοι που εισπράττουν ΕΚΑΣ 30 ευρώ και πολλοί από τους δικαιούχους των 230 ευρώ. Δεδομένη θεωρείται και η περικοπή του εφάπαξ κοντά στο 20% για 45.000 συνταξιούχους του Δημοσίου που περιμένουν στην ουρά από τον Σεπτέμβριο του 2013 και περίπου 15% για 20.000 συνταξιούχους του ιδιωτικού τομέα (ΤΑΠΙΤ).
Τέλος, έχει κλειδώσει η μείωση του μερίσματος για 280.000 συνταξιούχους του Δημοσίου κατά 32,47%.
