Στο φίλμ «Ψυχώ» (1960) του Άλφρεντ Χίτσκοκ (1899-1980), η θρυλική σκηνή στο ντους γίνεται αντικείμενο ντοκιμαντέρ. Στο φιλμ του 2016, ο σκηνοθέτης επιχειρεί να διεισδύσει στο μυαλό μιας ευφυίας που ενέπνευσε -και τρόμαξε- τον κόσμο όσο λίγοι. Εξάλλου… «στη μυθοπλασία ο σκηνοθέτης είναι Θεός. Στο ντοκιμαντέρ ο Θεός είναι ο σκηνοθέτης» δήλωνε ο Άλφρεντ Χίτσκοκ.
Στα «76 λεπτά και 15 δευτερόλεπτα με τον Αμπάς Κιαροστάμι» ο επί 25 χρόνια συνεργάτης και φίλος του Σεϊφολά Σαμαντιάν διηγείται «στήνοντας» ένα συγκινητικό πορτρέτο του έργου και της ζωής του Ιρανού σκηνοθέτη (1940-2016).
Κι όχι μόνο σινεμά…
Οι ταινίες του υπό προετοιμασία 19ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης (3-12 Μαρτίου), έχουν ήδη και πολλή μουσική. Rolling Stones, Placebo, Laibach. Τρεις κορυφαίες ροκ μπάντες σε εκρηκτικές εμφανίσεις, δίνουν μια πρώτη γεύση από τα μουσικά ντοκιμαντέρ που θα προβληθούν στο τμήμα της Μουσικής, του Φεστιβάλ.
Και μπορεί το Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ του 2017 να επιχειρεί να επαναπροσδιορίσει τον όρο (ντοκιμαντέρ) που αποτελεί το αντικείμενο της διοργάνωσης, να προβάλει τα…υποείδη που ξεπροβάλλουν διαρκώς (animation, ντοκουμέντα, «ρεπορτάζ», μυθοπλασία). Οι ειδικοί συγκλίνουν στο ότι είναι τρομακτικά δύσκολο να περιορίσει κανείς σε ταμπέλες μια κινηματογραφική δύναμη που διευρύνεται και εξελίσσεται με ταχύτητα αντίστοιχη της πραγματικότητας που την τροφοδοτεί.
Στο τμήμα μουσικής ξεχωρίζουν οι ταινίες: «Let?s rock & roll»: Οι Rolling Stones περιοδεύουν στη Λατινική Αμερική, επισκέπτονται για πρώτη φορά την Κούβα και ροκάρουν μια ολόκληρη ήπειρο, στο «Οι Rolling Stones ολέ ολέ ολέ!: Ταξιδεύοντας στη Λατινική Αμερική του Πολ Ντάγκντεϊλ (ΗΠΑ-Ηνωμένο Βασίλειο).
– Η ινδιάνικη πλευρά του Τζίμι Χέντριξ: Η απίστευτη επιρροή της ινδιάνικης μουσικής κουλτούρας στη διαδρομή σπουδαίων μουσικών πρωταγωνιστεί στο «Rumble, The Indians Who Rocked The World» της Κάθριν Μπέινμπριτζ (Καναδάς). Από τον -μισό Τσερόκι- Τζίμι Χέντριξ και τον Link Wray στους Μάρτιν Σκορσέζε, Ίγκι Ποπ, Σλας, Στίβεν Τάιλερ, Τόνι Μπένετ κά.
– Από τη Ρωσία με αγάπη: Λίγο πριν την 20ή επέτειό τους, οι Placebo δίνουν συναυλίες σε 10 ρωσικές πόλεις στο Placebo: Alt. Russia του Τσάρλι Τάργκετ-Άνταμς (Ηνωμένο Βασίλειο) και μπαίνουν στα άδυτα της εναλλακτικής καλλιτεχνικής σκηνής της χώρας.
-Τον Αύγουστο του 2015 οι Σλοβένοι Laibach έγιναν η πρώτη ξένη ροκ μπάντα που έπαιξε ποτέ live στη Βόρεια Κορέα. Το ντοκιμαντέρ «Ημέρα απελευθέρωσης» των Μόρτεν Τράαβικ και Ούγκις Όλτε (Νορβηγία, Λετονία) καταγράφει αυτό το γεγονός ορόσημο, αλλά και δυο κουλτούρες που δεν μοιάζουν να συναντιούνται ποτέ.
– Αλλά και…μουσικά «Ερωτικά εγκλήματα». Ο φόνος του τρομπετίστα Λι Μόργκαν, ενός από τα σπουδαιότερα ταλέντα της τζαζ στα 33 του χρόνια από τη σύζυγό του, Έλεν, σε ένα κλαμπ της Νέας Υόρκης το 1972, συγκλόνισε τον κόσμο της μουσικής. Όλη η αλήθεια ξετυλίγεται στο ντοκιμαντέρ με τίτλο «Εγώ τον έλεγα Μόργκαν» του Κάσπερ Κόλιν (Σουηδία, ΗΠΑ).
Κι εκτός από τη μουσική -απ? όλες της τις θεάσεις- το σινεμά δεν περιορίζεται μόνο στα πορτρέτα των δυο κορυφαίων (Χίτσκοκ και Κιαροστάμι).
Στην ταινία «Η αποφοίτηση» της Κλερ Σιμόν, αναλύεται το πόσο δύσκολο είναι να μπει κανείς στην πιο διάσημη σχολή κινηματογράφου της Ευρώπης. Αγωνία και ένταση για μια θέση στην θρυλική «La F?mis» απ? όπου αποφοίτησαν όλοι οι μεγάλοι του κλασικού γαλλικού σινεμά.
Το 19ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση -Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης, στο πλαίσιο του ΠΕΠ Κεντρικής Μακεδονίας 2014-2020.
