Ένα ΙΧ αυτοκίνητο ή ένα σπίτι που αγοράστηκε με δάνειο «σε καλούς καιρούς», μπορεί να αποδειχθεί θηλειά στο λαιμό για τα νοικοκυριά καθώς, σε εποχή μεγάλης κρίσης, η εφορία εξακολουθεί να υπολογίζει από μόνη της «τεκμαρτά» πλασματικά εισοδήματα, που οι φορολογούμενοι δεν έχουν πλέον για να πληρώσουν.
Καθώς εκδίδονται ήδη τα εκκαθαριστικά για τις δηλώσεις που υποβάλλονται φέτος, τα τεκμήρια «καίνε» τους μισθωτούς που μείνανε άνεργοι ή υποαμείβονται με ελαστικές μορφές απασχόλησης, συνταξιούχους που τους κόπηκε η σύνταξη και αγρότες.
Από τα τεκμήρια γλιτώνουν αυτομάτως μόνον όσοι δηλώνουν πραγματικό εισόδημα κάτω από 6.000 ευρώ και οι αντικειμενικές δαπάνες που υπολογίζει η εφορία δεν ξεπερνού ν τις 9500 ευρώ το χρόνο.
Ωστόσο το όριο των 9500 ευρώ ξεπερνιέται σχετικά εύκολα, αν πχ υπάρχει ένα αυτοκίνητο ή ένα σπίτι στο χωριό. Στις περιπτώσεις που τα τεκμήρια υπερβαίνουν το πραγματικό ειδόδημα, οι φορολογούμενοι καλούνται να πληρώσουν έξτρα φόρο για λεφτά που δεν έχουν!
Για παράδειγμα:
Μισθωτός με τεκμαρτά εισοδήματα 10.500 ευρώ και πραγματικό εισόδημα 4200, πληρώνει φόρο 411 ευρώ, ενώ συνταξιούχος με τεκμαρτά εισοδήματα 12.500 και μόλις 5.700 πραγματικό εισόδημα θα κληθεί να πληρώσει φόρο 851,10 ευρώ. Ακόμα χειρότερα, άνεργος που έλαβε επιδότηση ΟΠΕΚΕΠΕ 150 ευρώ και έχει τεκμήρια 6.500, θα πληρώσει φόρο 1430 ευρώ και ισόποση προκαταβολή φόρου, δηλαδή συνολικά 2.860 ευρω.
Για λίγους μόνον τα τεκμήρια είναι πραγματικά μαχητά. Απαλλάσσονται όσοι το 2016 ήταν φαντάροι ή αποδεδειγμένα ήταν εσώκλειστοι σε ιδρύματα, φυλακές κλπ.
Για τους υπόλοιπους, η μόνη λύση είναι να επικαλεστούν ότι κατανάλωσαν χρήματα που είχαν αποταμιεύσει από εισοδήματα προηγούμενων ετών, τα οποία είχαν δηλωθεί σε παλαιότερα έτη και φορολογήθηκαν ή έχει απαλλαχθεί νόμιμα από τη φορολογία.
Πώς αναγνωρίζεται η κάλυψη της ετήσιας αντικειμενικής δαπάνης;
Οι οδηγίες που δίνει στην περίπτωση αυτή η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων προβλέπουν τα εξής:
Ο φορολογούμενος μπορεί να επικαλεστεί κεφάλαιο από προηγούμενα έτη για την κάλυψη της τρέχουσας ετήσιας αντικειμενικής δαπάνης, εφόσοον πρόκειται για πραγματικά εισοδήματα που έχουν φορολογηθεί ή νόμιμα έχουν απαλλαγεί της φορολογίας.
Ωστόσο από τα χρηματικά ποσά αυτά αφαιρούνται οι τεκμαρτές δαπάνες του έτους εκείνου, ανεξάρτητα οι φορολογούμενοι απαλλάσσονται από τις σχετικές διαράξεις ή όχι (π.χ. ανάπηρος για τη δαπάνη επιβατικού αυτοκινήτου, που απαλλάσσεται από τα τέλη κυκλοφορίας, αγορά επιβατικού αυτοκινήτου Ι.Χ., ειδικά διασκευασμένου από πρόσωπο με κινητική αναπηρία άνω του 67%).
