Στην εξάρθρωση διεθνούς κυκλώματος αρχαιοκαπηλίας προχώρησε η υποδιεύθυνση Ασφαλείας Πατρών συλλαμβάνοντας 26 μέλη και ταυτοποιώντας ακόμη 27. Στο κύκλωμα είχαν ενεργό ρόλο και συμμετοχή τέσσερις οίκοι δημοπρασιών του εξωτερικού, ενώ τα αρχαία αντικείμενα που διακινούνταν ήταν ανεκτίμητης πολιτιστικής αξίας. Το παράνομο περιουσιακό όφελος της οργάνωσης που δραστηριοποιούνταν για περισσότερους από 14 μήνες ξεπερνά τα 650.000 ευρώ.
Όπως αναφέρθηκε κατά την παρουσίαση της υπόθεσης πρόκειται, για εγκληματική οργάνωση διεθνικού χαρακτήρα, με διακριτούς ρόλους και δομημένη ιεραρχία, τα μελή της οποίας δραστηριοποιούνταν από την λαθρανασκαφή μέχρι και την νομιμοποίηση των αρχαίων αντικειμένων και την πώληση τους, σε διεθνείς οίκους μέσω δημοπρασίας.
Κατά την αστυνομική έρευνα αναπτύχθηκαν ειδικές ανακριτικές μέθοδοι, διορίστηκαν αρχαιολόγοι ως πραγματογνώμονες, ενώ σε εξέλιξη βρίσκεται και η διαδικασία υποβολής αιτήματος για την παροχή δικαστικής συνδρομής από τις Αρχές της Γερμανίας, της Αυστρίας, της Ελβετίας, της Μεγάλης Βρετανίας και της Βουλγαρίας.
Για την εξάρθρωση της εγκληματικής οργάνωσης υπήρξε συντονισμένη αστυνομική επιχείρηση σε Αττική, Θεσσαλονίκη, Αχαΐα, Ηλεία, Αιτωλοακαρνανία, Κόρινθο, Τρίκαλα, Λάρισα, Λαμία, Δράμα, Προμαχώνα και Ρόδο.
Από την έως τώρα έρευνα η οποία βρίσκεται σε εξέλιξη έχουν εξακριβωθεί ότι τα μέλη της ενέχονται σε τουλάχιστον 93 αγοραπωλησίες και λαθρανασκαφές αρχαίων αντικειμένων και νομισμάτων.
Συλλήψεις
Για την υπόθεση αυτή συνελήφθησαν σε διάφορες περιοχές της χώρας, είκοσι έξι μέλη της εγκληματικής οργάνωσης 22 Έλληνες ηλικίας από 27 έως 69 ετών, μια 54χρονη, μια 33χρονη Γεωργιανή και μια 51χρονη Γερμανίδα, σε βάρος των οποίων σχηματίστηκε δικογραφία, κακουργηματικού χαρακτήρα.
Μεταξύ των συλληφθέντων, είναι και τα αρχηγικά μέλη της οργάνωσης και αναλυτικότερα ένας 69χρονος, η 51χρονη Γερμανίδα σύζυγός του, πατέρα και γιος ηλικίας 54 και 27 ετών, καθώς και δύο άνδρες ηλικίας 53 και 38 ετών.
Δομή και λειτουργία
Η εγκληματική οργάνωση είχε δομημένη ιεραρχία, με προκαθορισμένους ρόλους μεταξύ των μελών της, αναπτύσσοντας συγκεκριμένο τρόπο δράσης και λειτουργώντας σε υποομάδες ως εξής :
Λαθρανασκαφείς : Στο πρώτο στάδιο ιεράρχησης βρίσκονται οι λαθρανασκαφείς. Ξεχωριστές υποομάδες σε πολλές περιοχές της Χώρας, επέλεγαν τους τόπους για λαθρανασκαφή των αρχαίων αντικειμένων, οι οποίοι ήταν κυρίως κοντά σε αρχαιολογικούς χώρους ή ακόμα και μέσα σε αυτούς. Επίσης επέλεγαν τοποθεσίες για τις οποίες είχαν συλλέξει πληροφορίες, για πιθανή ύπαρξη αρχαιοτήτων, είτε από άλλα μέλη της εγκληματικής οργάνωσης, είτε μέσω του διαδικτύου (δορυφορική απεικόνιση τοποθεσιών).
Μεσάζοντες : Στο επόμενο στάδιο ιεράρχησης, βρίσκονται τα άτομα στους οποίους επιδεικνύονται αρχικά τα παράνομα αρχαιολογικά ευρήματα, είτε δια ζώσης, είτε σε φωτογραφίες και οι οποίοι προέβαιναν στην αρχική εκτίμηση της αξίας τους και στη συνεχεία αναλάμβαναν την περαιτέρω διάθεση τους.
Οι μεσάζοντες είτε αγόραζαν τα αρχαία αντικείμενα από τους λαθρανασκαφείς και τα πωλούσαν στα αρχηγικά στελέχη της οργάνωσης, είτε μεσολαβούσαν για να πραγματοποιηθεί συνάντηση μεταξύ των αγοραστών και των λαθρανασκαφέων και έπαιρναν ποσοστό από την πώλησή τους.
Επίσης, ορισμένα από τα μέλη αυτά, είχαν διπλό ρόλο και συγκεκριμένα εκτός της μεσολάβησης για την πώληση των αρχαιοτήτων, πραγματοποιούσαν και οι ίδιοι λαθρανασκαφές.
Κάθε μεσάζων δραστηριοποιούνταν σε συγκεκριμένες περιοχές και διακινούσε ή συγκέντρωνε κυρίως αρχαία αντικείμενα που είχαν ανακαλυφθεί σε αυτές.
Τα αρχηγικά στελέχη, συγκέντρωναν αρχαιότητες, τις οποίες εξήγαγαν από την χώρα και τις παρέδιδαν σε οίκους δημοπρασιών ή απευθείας σε αλλοδαπούς ιδιώτες αγοραστές.
Τα άτομα αυτά, διαθέτουν οικονομική επιφάνεια, καθώς προέβαιναν με ευκολία σε αγορές αρχαιοτήτων, αξίας δεκάδων χιλιάδων ευρώ, ενώ από την αποδεδειγμένη χρόνια ενασχόλησή τους με την παράνομη εμπορία των αρχαιολογικών ευρημάτων, είχαν αποκτήσει εξειδικευμένες αρχαιολογικές γνώσεις, σχετικά με την χρονολόγηση τους, την τεχνοτροπία κατασκευής των αρχαίων αντικειμένων.
Στην συνέχεια τα αρχηγικά στελέχη, αφού συγκέντρωναν ικανό αριθμό αρχαίων αντικειμένων, τα εξήγαγαν, εφόσον ήταν μικρά αντικείμενα, όπως νομίσματα, οι ίδιοι, από τη Χώρα και τα παρέδιδαν σε οίκους δημοπρασιών του εξωτερικού ή απευθείας σε αλλοδαπούς ιδιώτες αγοραστές.
Σε περίπτωση που η μεταφορά των αρχαίων αντικειμένων, ήταν δύσκολη λόγω του όγκου τους, είτε τα έστελναν με δέμα στο εξωτερικό, είτε προσέρχονταν, οι ίδιοι οι αλλοδαποί αγοραστές στην Ελλάδα, με δικά τους μεταφορικά μέσα και τα αγόραζαν.
Τα αρχηγικά στελέχη της εγκληματικής οργάνωσης, επικοινωνούσαν απευθείας τόσο με τους υπεύθυνους και τους ιδιοκτήτες των οίκων δημοπρασιών, όσο και με αλλοδαπούς ιδιώτες αγοραστές, πωλώντας τα αρχαία αντικείμενα σε πολλαπλάσια τιμή από αυτή που κατέβαλλαν για την αγορά τους.
Στο επόμενο στάδιο ιεράρχησης, βρίσκονται οι οίκοι δημοπρασίας αλλά και οι αλλοδαποί ιδιώτες αγοραστές, οι οποίοι αποτελούν τους τελικούς αποδέκτες των αρχαιολογικών ευρημάτων, που παρανόμως διακινήθηκαν και εξήχθησαν από τη Χώρα.
Σχετικά με τους οίκους δημοπρασίας, έχει αποδειχθεί ότι έχουν τοποθετηθεί σε αυτούς αρχαία ελληνικά νομίσματα, μερικά από τα οποία εξακριβώθηκε στο πλαίσιο της αστυνομικής έρευνας, επακριβώς η πορεία τους.
Για τα νομίσματα που έχει αποδειχθεί η ακριβή πορεία τους, από τον τόπο της λαθρανασκαφής μέχρι και την δημοπρασία τους, τα αρχηγικά στελέχη για να καταφέρουν να τα παρουσιάσουν στον κατάλογο του οίκου δημοπρασίας, προσκόμιζαν καταφανώς πλαστούς τίτλους κατοχής, στους οποίους αναφέρονταν γενικά και αόριστα, ότι τα νομίσματα προέρχονταν από ιδιωτική συλλογή, διαμορφωμένη στην Ευρώπη.
Ο οίκος δημοπρασίας δεχόταν τον τίτλο αυτόν, δημοπρατούσε το νόμισμα, αναγράφοντας στην περιγραφή των νομισμάτων την αόριστη αυτή προέλευση, ωστόσο σε κάθε περίπτωση γνώριζε τον πραγματικό κάτοχο και κομιστή των νομισμάτων, καθώς επικοινωνούσαν απευθείας μαζί του, αποστέλλοντάς του μάλιστα και λίστα με τα νομίσματά του, που είχαν τοποθετηθεί στην δημοπρασία.
Μερικοί από τους οίκους δημοπρασιών, χορηγούσαν προκαταβολικά μεγάλα χρηματικά ποσά, ύψους αρκετών δεκάδων χιλιάδων ευρώ, στα μέλη της εγκληματικής οργάνωσης, ώστε να έχουν την αναγκαία ρευστότητα για να προβαίνουν σε παράνομες αγορές μεγάλου αριθμού αρχαίων νομισμάτων, στην Ελλάδα, τα οποία στη συνέχεια δημοπρατούσαν στους καταλόγους τους.
«Παρεμβάσεις» στη δημοπρασία
Οι ιδιοκτήτες των οίκων δημοπρασίας, σε συμφωνία με τα μέλη της εγκληματικής οργάνωσης και έχοντας ως σκοπό την επίτευξη της υψηλότερης δυνατής τιμή πώλησης των αρχαίων αντικειμένων, κατά την διάρκεια της ζωντανής δημοπρασίας, επικοινωνούσαν μεταξύ τους και προέβαιναν σε προσφορές με στόχο να αυξήσουν την τιμή, ώστε να αναγκάσουν τον πραγματικό ενδιαφερόμενο αγοραστή, να προσφέρει με την σειρά του συνεχώς υψηλότερη τιμή δημοπράτησης.
Με τον τρόπο αυτό το αρχικά παράνομα εξαγόμενο αρχαίο αντικείμενο, καθίσταται νόμιμο και ο λαθρέμπορος μπορούσε στη συνέχεια να το πουλήσει σε ιδιώτες συλλέκτες αναγράφοντας στην περιγραφή του αντικειμένου, τον τίτλο κατοχής και το ιστορικό του.
Σε έρευνες που διενεργήθηκαν στις οικίες και στα οχήματα των δραστών, σε χώρους απόκρυψης των αρχαίων, αλλά και στους ίδιους, οι αστυνομικοί βρήκαν και κατέσχεσαν:
1. Αρχαία νομίσματα – αντικείμενα – αγάλματα
2. Οπλισμό – Πυρομαχικά – Εξαρτήματα
3. Συσκευές ανίχνευσης μετάλλου – εξαρτήματα – εργαλεία – τηλέφωνα
4. Χρηματικά ποσά – τιμαλφή
5. Επτά ιδιωτικής χρήσης επιβατηγά αυτοκίνητα, ενώ κατασχέθηκε και μικροποσότητα κάνναβης.
