Κινητικότητα γιατρών και νοσηλευτικού προσωπικού μεταξύ πανεπιστημιακών και κλινικών του ΕΣΥ που λειτουργούν σε δημόσια νοσοκομεία, προωθεί το υπουργείο Υγείας.
Η αλλαγή περιλαμβάνεται σε πρόταση σχεδίου νόμου για τους οργανισμούς των νοσηλευτικών ιδρυμάτων, το οποίο δίνεται σε διαβούλευση με τους εμπλεκόμενους φορείς. Στο σχέδιο περιλαμβάνονται αλλαγές σε όλο το φάσμα των επαγγελματιών Υγείας, με συγκεκριμένες ποσοστώσεις στη στελέχωση, ανάλογα με τον αριθμό των κρεβατιών της κλινικής.
Σύμφωνα με τις προωθούμενες αλλαγές, η ιατρική υπηρεσία θα απαρτίζεται πλέον μόνον από γιατρούς και οδοντιάτρους. Με βάση το ισχύον καθεστώς, η ιατρική υπηρεσία περιλαμβάνει και άλλους κλάδους επιστημόνων, όπως βιοχημικούς, βιολόγους, φαρμακοποιούς, ακτινοφυσικούς, ψυχολόγους και βοηθούς φαρμακείου.
Σημαντική είναι η παρέμβαση στο καθεστώς των πανεπιστημιακών νοσοκομείων. Στην Ελλάδα λειτουργούν σήμερα επτά τέτοια νοσηλευτικά ιδρύματα: τα Πανεπιστημιακά Εβρου, Ηρακλείου, Ιωαννίνων, Λάρισας και Ρίου, το ΑΧΕΠΑ και το «Αττικόν». Υπάρχουν, επίσης, «μεικτά» νοσοκομεία, τα οποία έχουν και πανεπιστημιακές κλινικές, όπως το «Λαϊκό», το «Ιπποκράτειο», το «Γ. Γεννηματάς» της Αθήνας και το νοσοκομείο «Ευαγγελισμός».
Με τις προτεινόμενες διατάξεις επιχειρείται η κατοχύρωση της παρουσίας γιατρών ΕΣΥ σε πανεπιστημιακές κλινικές και εργαστήρια. Μέχρι σήμερα, το να υπηρετήσει ένας γιατρός ΕΣΥ σε πανεπιστημιακό τμήμα θεωρείται «απόσπαση», μέχρι να καλυφθεί η θέση από πανεπιστημιακό γιατρό.
Η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Υγείας εκτιμά πως δεν υπάρχει αναγκαιότητα για «διπλά» τμήματα (ένα του ΕΣΥ και ένα του Πανεπιστημίου) για κάθε ειδικότητα. Ορίζει, δε, σαφώς πως οι γιατροί ΕΣΥ μπορούν να υπηρετούν μόνιμα σε πανεπιστημιακά τμήματα νοσοκομείων. Σε αντίθεση με ό,τι ισχύει σήμερα, επιτρέπεται, επίσης, σε πανεπιστημιακά νοσοκομεία η λειτουργία ιατρικών τμημάτων τα οποία δεν έχουν προκύψει από εγκατάσταση πανεπιστημιακών κλινικών.
Η κινητικότητα του προσωπικού διευκολύνεται και μεταξύ «κέντρων», τα οποία είναι διοικητικές ή επιστημονικές οντότητες (Κέντρα Αναφοράς ή Κέντρα Εμπειρογνωμοσύνης). Σύμφωνα με το προτεινόμενο νομοσχέδιο, το «κέντρο» μπορεί να διασυνδέεται λειτουργικά και επιστημονικά με μονάδες εγκατεστημένες σε άλλα νοσοκομεία.
Επισημαίνεται, δε, πως νοσηλευτικές μονάδες που βρίσκονται στα όρια της ίδιας περιφερειακής ενότητας (νομού) μπορούν να ενοποιούνται ή να συνδέονται. Επειτα από εισήγηση του Κεντρικού Συμβουλίου Υγειονομικών Περιφερειών (ΚΕΣΥΠΕ), μπορούν να διασυνδέονται και νοσοκομεία όμορων νομών, σε περιπτώσεις που οι γεωγραφικές αποστάσεις το επιτρέπουν.
Πέντε υπηρεσίες
Τα νοσοκομεία απαρτίζονται από πέντε υπηρεσίες: την ιατρική (γιατροί, οδοντίατροι), τη νοσηλευτική (νοσηλευτές), την υπηρεσία επιστημόνων (φαρμακοποιοί, χημικοί, βιοχημικοί, βιολόγοι, διαιτολόγοι, ψυχολόγοι, φυσικοθεραπευτές, κοινωνιολόγοι, ακτινολόγοι, εργαστηριακοί, λογοθεραπευτές, εργοθεραπευτές, οπτιστές – οπτομέτρες), χειριστές συσκευών, βοηθοί εργαστηρίων και βοηθοί φαρμακείων), τη διοικητική και την τεχνική. Η τεχνική υπηρεσία αποτελεί αυτοτελή διεύθυνση σε νοσοκομεία με δυναμικότητα πάνω από 400 κρεβάτια.
Οι συντελεστές υπολογισμού των οργανικών θέσεων ανά υπηρεσία είναι: για την ιατρική 0,5 έως 0,55 επί των κλινών του νοσοκομείου, για τη νοσηλευτική 1,35 έως 1,4, των επιστημόνων 0,25 έως 0,3, τη διοικητική 0,2 έως 0,25 και για την τεχνική 0,08 έως 0,1. Για τα πανεπιστημιακά νοσοκομεία, ο συντελεστής της ιατρικής υπηρεσίας μπορεί να είναι χαμηλότερος (0,35 έως 0,4).
Οι οργανικές κλίνες των τμημάτων δεν μπορούν να ξεπερνούν τις 40 (χωρίς τις ειδικές μονάδες). Στα πανεπιστημιακά ή στα νοσοκομεία που φιλοξενούν πανεπιστημιακές κλινικές, με δυναμικότητα άνω των 400 κλινών, ο μέγιστος αριθμός οργανικών κλινών μπορεί να φτάνει και τις 50.
Οι οργανισμοί των πανεπιστημιακών νοσοκομείων τροποποιούνται, ώστε να μπορούν να περιλαμβάνουν και άλλα τμήματα. Οι τροποποιήσεις γίνονται με Κοινές Υπουργικές Αποφάσεις και έπειτα από εισήγηση των νοσοκομείων, της οικείας Υγειονομικής Περιφέρειας (ΥΠΕ) και της Ιατρικής Σχολής.
Για να εγκατασταθεί πανεπιστημιακή κλινική ή τμήμα σε νοσοκομείο, οι πανεπιστημιακοί γιατροί πρέπει να καλύπτουν τουλάχιστον το 25% των οργανικών θέσεων γιατρών ΕΣΥ που προβλέπονται για το τμήμα και σε κάθε περίπτωση να μην είναι λιγότεροι από δύο.
Κλινικές ή τμήματα πανεπιστημιακών ή νοσοκομείων που φιλοξενούν πανεπιστημιακές κλινικές μπορούν να ενοποιούνται λειτουργικά με απόφαση της διοίκησης του νοσηλευτικού ιδρύματος.
ΤΑ ΔΗΜΟΣΙΑ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑ
7 πανεπιστημιακά νοσοκομεία λειτουργούν σε όλη τη χώρα, ενώ πολλές πανεπιστημιακές κλινικές λειτουργούν σε νοσοκομεία του ΕΣΥ.
30.000 άτομα είναι σήμερα το νοσηλευτικό προσωπικό των νοσοκομείων.
13.000 μόνιμοι ειδικευμένοι γιατροί υπηρετούν σε νοσοκομεία και Κέντρα Υγείας.
30% χαμηλότεροι είναι οι μισθοί των πανεπιστημιακών γιατρών έναντι των γιατρών ΕΣΥ.
Αντιδρούν πανεπιστημιακοί γιατροί και νοσοκομειακοί φαρμακοποιοί
Ενστάσεις ως προς το θεσμικό πλαίσιο και τη λειτουργικότητα των παρεμβάσεων εκφράζουν πανεπιστημιακοί γιατροί και νοσοκομειακοί φαρμακοποιοί.
Το προεδρείο της Ανεξάρτητης Συνδικαλιστικής Κίνησης Επιστημών Υγείας εκτιμά ότι επέρχεται κατάργηση των πανεπιστημιακών νοσοκομείων ως κέντρων εκπαίδευσης. Παραθέτει δε την απόφαση των γενικών συνελεύσεων των ιατρικών τμημάτων και των συγκλήτων των πανεπιστημίων της χώρας στην οποία αναφέρονται τα εξής:
«…Οι οργανισμοί των πανεπιστημιακών νοσοκομείων συγκροτούνται με αποφάσεις των θεσμικών οργάνων και Πανεπιστημίων, έπειτα από έγκριση του υπουργείου Παιδείας…».
Με ψήφισμά τους οι γενικές συνελεύσεις των Ιατρικών Σχολών προτείνουν, μεταξύ άλλων, τις εξής παρεμβάσεις:
Να θεσμοθετηθεί με ισότιμο τρόπο η συμμετοχή του πανεπιστημίου στη διοίκηση των πανεπιστημιακών όσο και των μεικτών νοσοκομείων.
Να προβλέπεται ρητά στους οργανισμούς των συγκεκριμένων νοσηλευτικών ιδρυμάτων ότι πρέπει να υπάρχει θεσμική εκπροσώπηση της οικείας Ιατρικής Σχολής.
Η πολιτεία να αξιοποιήσει τα πανεπιστημιακά νοσοκομεία και να θεσμοθετήσει τη σύνδεσή τους με τα υπόλοιπα νοσοκομεία του ΕΣΥ για την εκπαίδευση όχι μόνο των φοιτητών (προπτυχιακών και μεταπτυχιακών), αλλά και των γιατρών, τόσο των ειδικευόμενων όσο και των ειδικευμένων.
Κλινικό έργο
Οι πανεπιστημιακοί εισηγούνται να προβλεφθεί ρητά η υποχρέωση όλων των επιστημόνων που εκτελούν κλινικό έργο, τόσο πανεπιστημιακών όσο και του ΕΣΥ, για συμμετοχή στις εφημερίες ανάλογα με τη βαθμίδα τους, και η αμοιβή γι’ αυτές να είναι ίδια για τις αντίστοιχες βαθμίδες.
Αυτήν τη στιγμή οι αμοιβές των πανεπιστημιακών είναι περίπου 30% χαμηλότερες από τις αντίστοιχες αμοιβές των γιατρών του ΕΣΥ, ακόμη και σύμφωνα με την αντιστοιχία των βαθμίδων.
Με το ψήφισμα, προτείνεται η τροποποίηση όλων των διατάξεων που θίγουν και υποβαθμίζουν την ύπαρξη και λειτουργι?α των πανεπιστημιακω?ν στα νοσοκομει?α και ιδιαίτερα των διατάξεων που εξαιρούν όλους τους πανεπιστημιακούς, ακόμη και τον διευθυντή της κλινικής, από τις κρίσεις των ιατρών του ΕΣΥ ακόμη και στην ίδια την κλινική τους.
Στο υπό διαβούλευση σχέδιο για τους νέους οργανισμούς των νοσοκομείων, προκύπτουν ερωτηματικά για τη θέση των νοσοκομειακών φαρμακοποιών, οι οποίοι δεν μπορούν να σχετιστούν με κανέναν άλλο κλάδο επιστημόνων Υγείας παρά μόνο με εκείνον των γιατρών.
Θεωρούν ότι αυτό πρέπει να γίνει για δύο λόγους: Ο πρώτος είναι πως η Φαρμακευτική Σχολή ανήκει στις Σχολές Επιστημών Υγείας με κοινό κορμό βασικών μαθημάτων (Φαρμακολογία, Φυσιολογία, Τοξικολογία κ.λπ.) με την Ιατρική Σχολή.
Ο δεύτερος λόγος είναι πως οι νοσοκομειακοί φαρμακοποιοί έχουν συνάφεια αντικειμένου με τους γιατρούς σε ό,τι αφορά τη φαρμακευτική αντιμετώπιση του ασθενούς και υπάρχει μεταξύ τους στενή και συνεχής επικοινωνία σε θέματα θεραπευτικής αντιμετώπισης και φαρμακευτικής φροντίδας.
Επικαλούνται, επίσης, το Προεδρικό Διάταγμα 108/93, στο οποίο υπάρχει οριοθετημένο περιβάλλον εργασίας (νοσοκομειακό φαρμακείο στο οποίο προΐσταται φαρμακοποιός με βαθμό διευθυντή), καθορίζεται σαφώς ο ρόλος του νοσοκομειακού φαρμακοποιού και αποδεικνύεται η άμεση συνάφεια με την ιατρική κοινότητα.
Οι φαρμακοποιοί σημειώνουν πως στα διοικητικά θέματα (αξιολόγηση, εξέλιξη) ακολουθούνται ανάλογες διαδικασίες (βάσει σχετικών νομοθεσιών), ενώ από το 1997 οι νοσοκομειακοί φαρμακοποιοί καταλαμβάνουν διαβαθμισμένες θέσεις στο ΕΣΥ όπως και οι γιατροί (διευθυντής και επιμελητές).
Επιχειρήματα
Θεωρούν δε πως είναι ξεκάθαρο ότι το αντικείμενο του νοσοκομειακού φαρμακοποιού δεν μπορεί να εκτελέσει άλλος επαγγελματίας ή επιστήμονας Υγείας Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης. Ενα από τα κύρια επιχειρήματά τους είναι πως υπάρχει ξεκάθαρη διαφορετικότητα του νοσοκομειακού φαρμακοποιού από τις λοιπές ειδικότητες επιστημόνων αλλά και τους άλλους επαγγελματίες.
Αναφορικά με την ποσόστωση των υπηρετούντων φαρμακοποιών, υπάρχουν ευρωπαϊκές οδηγίες (1/50 κλίνες) από τις οποίες η Ελλάδα αποκλίνει σημαντικά μέχρι σήμερα. Η χώρα μας ?αναφέρουν? είναι από τις λίγες χώρες της Ευρώπης όπου δεν έχει ακόμη θεσπιστεί η ειδικότητα της Νοσοκομειακής Φαρμακευτικής, αλλά ούτε και η εξειδίκευση της Κλινικής Φαρμακευτικής.
Πηγή: Έθνος