Πριν δημοσιοποιήσετε μία ιδέα σας, καλό θα είναι να φροντίσετε να την κατοχυρώσετε νομικά ως δική σας διανοητική ιδιοκτησία (ΔΙ). Ως διανοητική ιδιοκτησία ορίζεται το σύνολο των αποκλειστικών δικαιωμάτων τα οποία χορηγούνται στα πνευματικά δημιουργήματα.
Υπάρχουν τρεις κατηγορίες:
1. Βιομηχανική ιδιοκτησία: εφευρέσεις (ευρεσιτεχνίες), εμπορικά σήματα, βιομηχανικά σχέδια, νέες ποικιλίες φυτών και γεωγραφικές ενδείξεις προέλευσης
2. Καλλιτεχνικά έργα που προστατεύονται από τα πνευματικά δικαιώματα: πρωτότυπα λογοτεχνικά και καλλιτεχνικά έργα, μουσική, τηλεοπτικές εκπομπές, λογισμικό, βάσεις δεδομένων, αρχιτεκτονικά σχέδια, διαφημίσεις και πολυμέσα
3. Εμπορικές στρατηγικές: εμπορικά μυστικά, τεχνογνωσία, συμφωνίες εμπιστευτικότητας, ή ταχεία παραγωγή.
Πώς μπορώ να προστατέψω τη διανοητική ιδιοκτησία μου;
Μπορείτε να την προστατέψετε μέσω των δικαιωμάτων διανοητικής ιδιοκτησίας (ΔΔΙ) που καθορίζονται από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Διανοητικής Ιδιοκτησίας (ΠΟΔΙ). Η μορφή προστασίας εξαρτάται από το είδος της ΔΙ:
-διπλώματα ευρεσιτεχνίας – σας δίνουν τη δυνατότητα να εμποδίζετε την παραγωγή, χρήση ή πώληση της εφεύρεσής σας από τρίτους για συγκεκριμένο διάστημα, ανάλογα με τον τύπο της εφεύρεσης
-εμπορικά σήματα – προστατεύουν την ονομασία του προϊόντος σας, απαγορεύοντας σε άλλες επιχειρήσεις να πωλούν προϊόν με την ίδια ονομασία
-πνευματικά δικαιώματα – κάνουν γνωστό σε άλλους ότι εσείς (ως ο δημιουργός) έχετε τον έλεγχο της παραγωγής, της διανομής, της επίδειξης ή της εκτέλεσης των έργων σας. Τα πνευματικά δικαιώματα κατοχυρώνονται αυτομάτως, χωρίς να απαιτείται επίσημη καταχώριση. Μπορείτε να αρχίσετε να χρησιμοποιείτε το σύμβολο «copyright» αμέσως.
Τα δικαιώματα διανοητικής ιδιοκτησίας εξακολουθούν να προστατεύονται κυρίως από την εθνική νομοθεσία και όχι από τη νομοθεσία της Ε.Ε. Η προστασία τους σε κάθε χώρα της Ε.Ε. χωριστά μπορεί να αποβεί περίπλοκη και δαπανηρή. Μπορείτε να εξοικονομήσετε χρόνο και χρήμα προστατεύοντας τη διανοητική σας ιδιοκτησία σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Εάν ασκείτε επιχειρηματική δραστηριότητα σε περισσότερες από μία χώρα της Ε.Ε, μία και μόνο καταχώριση εμπορικού σήματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης και κοινοτικού σχεδίου ή υποδείγματος σάς παρέχει προστασία και στα 28 κράτη μέλη. Μπορείτε να καταχωρίσετε το εμπορικό σας σήμα ή σχέδιο σε οποιαδήποτε από τις 23 γλώσσες της Ένωσης με της υποβολή μίας και μόνο αίτησης στο Γραφείο Διανοητικής Ιδιοκτησίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης (EUIPO). Η υποβολή ηλεκτρονικής αίτησης κοστίζει 850 ευρώ για ένα εμπορικό σήμα και 350 ευρώ για ένα κοινοτικό σχέδιο ή υπόδειγμα.
Παράλληλα, μπορείτε να υποβάλετε αίτηση για εθνικό δίπλωμα ευρεσιτεχνίας σε γραφείο διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας μιας χώρας της ΕΕ ή για ευρωπαϊκό δίπλωμα ευρεσιτεχνίας στο Ευρωπαϊκό Γραφείο Διπλωμάτων Ευρεσιτεχνίας(EPO). Ωστόσο, ένα ευρωπαϊκό δίπλωμα ευρεσιτεχνίας πρέπει να επικυρωθεί από το εθνικό γραφείο διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας σε κάθε χώρα στην οποία απαιτείται προστασία. Ανάλογα με τη νομοθεσία κάθε χώρας, μπορεί να σας ζητηθεί να προσκομίσετε μεταφράσεις ή να καταβάλετε τέλη εντός συγκεκριμένης προθεσμίας.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση ασκεί εδώ και χρόνια ενεργό πολιτική στον τομέα αυτό, η οποία αποσκοπεί στην εναρμόνιση της νομοθεσίας μεταξύ των κρατών μελών. Αφότου τέθηκε σε ισχύ η Συνθήκη της Λισαβόνας για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης το 2009, η Ε.Ε. διαθέτει ρητώς αρμοδιότητα επί θεμάτων που αφορούν τα δικαιώματα διανοητικής ιδιοκτησίας.
