Στην καρδιά της Μεσογείου, ένα σταυροδρόμι πολιτισμών, με πάνω από 7.000 χρόνια ιστορίας, η Μάλτα, παρά το μικρό της μέγεθος γοητεύει κάθε χρόνο χιλιάδες τουρίστες. Περίτεχνες αρχιτεκτονικές λεπτομέρειες, παλάτια, φρούρια, μοναδικά χρώματα, μοναδική κουζίνα και μαγευτική φύση συνθέτουν το υπέροχο μαλτέζικο σκηνικό που θα σας συναρπάσει.
Το αρχιπέλαγος της Μάλτας περιλαμβάνει τα νησιά Μάλτα, Γκότζο, Κομίνο και τις ακατοίκητες βραχονησίδες Κομινότο, Φίφλα και Σαν Πάολο. Οι ψηλότερες βουνοκορφές είναι ο λόφος Ta Zuta και ο λόφος Ta Dbiegi στο Γκότζο. Το έδαφος είναι ασβεστολιθικό και δεν ευνοεί την ύπαρξη πηγών. Ωστόσο, υπάρχει αρκετό πράσινο και δύσκολα πιστεύει κανείς ότι υποφέρει από έντονη λειψυδρία. Η χλωρίδα είναι μεσογειακή με λιόδεντρα, ροδοδάφνες, θυμάρια, δεντρολίβανο, κάπαρη και θάμνους. Στο νησί υπάρχουν αρκετά είδη ενδημούντων πουλιών αλλά και πολλά αποδημητικά. Γύρω γύρω απλώνονται όμορφες ακτές με γαλαζοπράσινα νερά και άφθονα ψάρια, ενώ ο βυθός είναι πλούσιος και διαυγής, μία πρόκληση για τους εραστές των καταδύσεων.
Η επίδραση των Ιωαννιτών Ιπποτών, οι οποίοι αποτελούν και το σημαντικότερο ίσως κομμάτι της ιστορίας της, διακρίνεται με την πρώτη ματιά. Στη σημαία, στα κτίρια, στα σουβενίρ, παντού. Από το αεροδρόμιο μέχρι το φρούριο του Αγίου Eλμου, όπου ιππότες ντυμένοι με παραδοσιακές στολές αναβιώνουν την τελετή επιθεώρησης των στρατευμάτων, όπως ακριβώς γινόταν τον 16ο αιώνα, οι φιγούρες των ιπποτών είναι πανταχού παρούσες. Ακόμη, εάν σας αρέσει η ιστορία των ιπποτών μπορείτε να παρακολουθήσετε την οπτικοακουστική παράσταση με την ιστορία της Μάλτας κοντά στην παλιά Sacra Infermeria, σήμερα αναπαλαιωμένο Μεσογειακό Κέντρο Διαλέξεων, στη Βαλέτα.
Ένα… υπαίθριο μουσείο
Η πρωτεύουσα της Μάλτας, η Βαλέτα είναι μια μικρή πόλη που ιδρύθηκε το 1566. Το όνομά της το οφείλει στον ιδρυτή της Μεγάλο Γάλλο Μάγιστρο Λα Βαλέτ. Κατά την επίσκεψή σας στη Βαλέτα μην παραλείψετε να επισκεφθείτε τον Καθεδρικό του Αγίου Ιωάννη που δοξάζει τον Θεό με μια διακοσμητική πανδαισία: το πολύχρωμο μαρμάρινο πάτωμα είναι παράλληλα και κοιμητήριο 400 Ιπποτών. Οι ταπισερί έχουν φιλοτεχνηθεί από τους Ρούμπενς και Πουσέν, οι τοίχοι είναι σκαλισμένοι με λουλούδια και γιρλάντες, ενώ ανάμεσα στους θησαυρούς του ναού συγκαταλέγεται και ο πίνακας Ο Αποκεφάλισμός του Ιωάννη του Βαπτιστή, του Καραβάτζο.
Ένα ακόμα αξιοθέατο είναι το Παλάτι του Μεγάλου Μάγιστρου, που χτίστηκε την ίδια εποχή από τον αρχιτέκτονα Gerolamo Cassar. Όπως και ο Καθεδρικός, έτσι και αυτό είναι ασφυκτικά γεμάτο με αποδεικτικά στοιχεία του πλούτου και της επιρροής του Τάγματος των Ιπποτών του Αγίου Ιωάννη.
Περπατώντας στην αγαπημένη πόλη των τουριστών Βαλέτα και στην πολυσύχναστη οδό της Δημοκρατίας, αισθάνεται κανείς να μεταφέρεται για λίγο σε μία άλλη εποχή. Τα στενοσόκακα γεμάτα από παλιά κτίρια είναι στολισμένα με χρωματιστά ξύλινα καφασωτά μπαλκόνια που στέκουν αντικριστά στο δρόμο και απέχουν ελάχιστα μεταξύ τους, λες και φτιάχτηκαν για να διευκολύνουν τις οικοδέσποινες στις συζητήσεις τους.
Αν πήρατε υπερβολική δόση από ιππότες και παλάτια δεν έχετε παρά να πάρετε το αντίδοτο. Επισκεφθείτε την εξαιρετικά μοντέρνα περιοχή του ξενοδοχείου Hilton και τη μικρή μαρίνα Portomaso με τα πιο κομψά μαγαζιά και εστιατόρια της πόλης. Αρκετά πιο κάτω, στα νερά του λιμανιού Σπινόλα, λικνίζονται οι luzzas, οι χρωματιστές βάρκες που είναι βαμμένες στο κόκκινο της φωτιάς, το έντονο πράσινο, το μπλε ή το σκούρο κίτρινο αλλά και πολλά κότερα και ιστιοφόρα. Οι περισσότερες από τις βάρκες έχουν ζωγραφισμένο στην πλώρη, με ζωηρά χρώματα, το μάτι του Oσιρι.
Η μυστηριώδης Μεδίνα
Η Μεδίνα ήταν η παλιά πρωτεύουσα της Μάλτας πριν οι Ιωαννίτες Ιππότες χτίσουν το οχυρό τους κοντά στη θάλασσα. Βρίσκεται στο εσωτερικό του νησιού και είναι γνωστή και ως «Σιωπηλή Πόλη», υποδηλώνοντας τη μυστηριώδη ατμόσφαιρα που την περιβάλλει. Καταστράφηκε ολοσχερώς από το σεισμό του 1693. Όταν κατέλαβαν οι Ιππότες το νησί η παλιά μαλτέζικη αριστοκρατία εγκαταστάθηκε εδώ. Σήμερα, με προσεκτική συντήρηση και ελεγχόμενη αναπαλαίωση, προσπαθεί με τη βοήθεια και της Unesco να διατηρήσει τη θαυμάσια μπαρόκ αρχιτεκτονική της, η οποία σε πολλές περιπτώσεις είναι συνδυασμένη με χαρακτηριστικά αραβικά στοιχεία. Με πληθυσμό που δεν ξεπερνάει τις μερικές εκατοντάδες, είναι η πιο κομψή αλλά και η πιο ακριβή περιοχή της Μάλτας.
Στην πόλη δεν υπάρχει εμπορική ζωή, φωτεινές επιγραφές και γενικά φαίνεται να ζει περισσότερο στο ένδοξο παρελθόν παρά στο παρόν. Η μαγική της ατμόσφαιρα δεν έχει αλλοιωθεί από τα πλήθη τουριστών που συρρέουν εκεί. Εντυπωσιακά πυργόσπιτα με χαρακτηριστικά περίτεχνα φανάρια, πετρόχτιστα μοναστήρια ή νορμανδικά παλάτια μπορείτε να δείτε σεργιανίζοντας με το αμαξάκι στους στενούς δρόμους της.
Περπατήστε στα σοκάκια, ανακαλύψτε κάθε γωνιά, ρίξτε μια κλεφτή ματιά στις σκιερές αυλές με τα λουλούδια και τα δένδρα και μην απορήσετε ούτε να… φοβηθείτε που σπάνια κυκλοφορούν άνθρωποι. Ανάμεσα στα αξιοθέατα που κοσμούν την πόλη είναι ο μεγαλόπρεπος καθεδρικός ναός με τους εξαιρετικούς πίνακες του Ιταλού ζωγράφου Matthias Pretti. Ενδιαφέρον παρουσιάζει και το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας στο Palazzo Vilhena στην είσοδο από την κεντρική πύλη της πόλης.
Στο γραφικό Γκότζο
Αν τώρα θέλετε να πάτε σε ένα λιγότερο τουριστικό νησί, με αξιοπρόσεκτο τοπικό χρώμα, δεν έχετε παρά να επισκεφθείτε το Γκότζο. Απέχει λίγα μίλια από τη Μάλτα, έχει το δικό του ξεχωριστό χαρακτήρα και είναι πιο εύφορο και πιο γραφικό. Όταν φθάσετε εκεί θα νομίσετε ότι βρίσκεστε κάπου… στο Μαρόκο. Βοσκοί με κραυγές οδηγούν τα ζώα τους, άντρες στο δρόμο παίζουν με μεταλλικές μπάλες -μια παραλλαγή της boccia-, ενώ οι γυναίκες κάθονται μπροστά στην πόρτα πλέκοντας θαυμάσιες δαντέλες. Για τη νεολαία οργανώνονται τακτικά κονσέρτα μουσικής και διάφορα φεστιβάλ.
Η παράδοση λέει ότι το νησί αυτό είναι η αρχαία Ωγυγία. Oπως αναφέρεται στην «Οδύσσεια» του Oμήρου, η νύμφη Καλυψώ «κράτησε» εκεί τον πολυμήχανο Οδυσσέα για επτά χρόνια. Πρωτεύουσα του νησιού είναι η Βικτώρια, όνομα που δόθηκε προς τιμήν της βασίλισσας Βικτωρίας. Οι ντόπιοι προτιμούν το αραβικό της όνομα, Ραμπάτ.
Στο αρχαιολογικό μουσείο της Βικτώρια εκτίθενται τμήματα από πολύχρωμα μωσαϊκά δάπεδα και μερικές πρωτότυπες αρχιτεκτονικές διακοσμήσεις. Ενδιαφέρον παρουσιάζουν ο καθεδρικός ναός με τον εντυπωσιακό τρούλο και το μουσείο λαϊκής τέχνης. Στη Βικτώρια επισκεφθείτε τον προϊστορικό ναό της Gigantija που αποτελεί ακόμα και σήμερα ένα από τα αινιγματικά μνημεία του αρχαίου κόσμου.
Επιπλέον, για να εξερευνήσετε τη σπηλιά της Καλυψούς, ένα από τα must των τουριστικών οδηγών, κατεβαίνετε αρκετά σκοτεινά σκαλοπάτια μέχρι να την αντικρίσετε. Μην παραλείψετε να δείτε και το «μπλε παράθυρο» φτιαγμένο από βράχια και με θαυμάσια χρώματα. Η επίσκεψη γίνεται με μικρές βάρκες. Τα νερά είναι εντυπωσιακά γαλαζοπράσινα και τόσο διάφανα που φαίνονται ο βυθός και τα ψάρια. Στο Γκότζο οι παραλίες έχουν άμμο με μικρά πετραδάκια από ασβεστόλιθο, ενώ υπάρχουν και πολλές αλυκές. Για τους ψαροφαγάδες υπάρχουν ταβέρνες στο ψαροχώρι που βρίσκεται στον κόλπο του Xlendi.
Τι άλλο να επισκεφθείτε
Το νησί Κομίνο βρίσκεται ανάμεσα στη Μάλτα και το Γκότζο. Η γαλάζια λιμνοθάλασσα είναι από τις πιο όμορφες της περιοχής. Αξιοθέατα του νησιού ο Φάρος της Παναγίας, που έχτισαν οι Ιππότες και το εκκλησάκι της Παναγίας στον κόλπο Σάντα Μαρίγια. Αν έχετε χρόνο και διάθεση αξίζει να επισκεφθείτε τη Μόστα, ένα από τα χωριά στο κέντρο της Μάλτας, για να δείτε την περίφημη εκκλησία της Παναγίας με τον πανύψηλο τρούλο. Το σχέδιό της είναι εμπνευσμένο από το Πάνθεον της Ρώμης και το εσωτερικό της είναι άκρως εντυπωσιακό. Στο μουσείο της εκκλησίας υπάρχει η βόμβα που έπεσε πάνω στον καθεδρικό ναό κατά το Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο χωρίς να εκραγεί.
Η ιστορία του νησιού
Πρώτοι οι Φοίνικες κατάλαβαν τη στρατηγική σημασία των νησιών και τα κατέλαβαν, ενώ ακολουθούν οι ισχυροί της εποχής, Ρωμαίοι, Aραβες, Νορμανδοί, Αραγωνέζοι, Σικελοί, Ισπανοί και τέλος οι Γάλλοι.
Όταν ο γαλλικός στρατός υπό τον Ναπολέοντα καταλαμβάνει τη Μάλτα για δύο χρόνια, οι κάτοικοι ζητούν τη βοήθεια των Βρετανών οι οποίοι την προσφέρουν με αντάλλαγμα… την κυριαρχία τους στη χώρα. Η χώρα βρίσκεται, πλέον, υπό την προστασία του Βρετανικού Στέμματος. Ο δρόμος προς την ανεξαρτησία άνοιξε το 1921, όταν δόθηκε στη Μάλτα το δικαίωμα της αυτοδιάθεσης. Στις 21 Σεπτεμβρίου του 1964 ανακηρύσσεται ανεξάρτητο κράτος, αλλά ανήκει στη Βρετανική Κοινοπολιτεία.
Η πλήρης ανεξαρτησία της έρχεται το 1974 (Δημοκρατία της Μάλτας). Η συμφωνία προσχώρησης της Δημοκρατίας της Μάλτας στην Ευρωπαϊκή Ένωση υπογράφτηκε το καλοκαίρι του 2003. Η σημερινή ονομασία προήλθε από τη λέξη Μάλετ. Οι αρχαίοι Έλληνες την αποκαλούσαν Μελίτα – από το μέλι. Οι νόμοι της Μάλτας έμοιαζαν με τους ελληνικούς, ενώ σε ανασκαφές βρέθηκαν αρκετά ελληνικά κεραμικά, νομίσματα και ελληνικές επιγραφές. Η πιο ενδιαφέρουσα επιγραφή βρέθηκε στη Μελκάρτ, γραμμένη στα Φοινικικά με ελληνική μετάφραση. Η πέτρα, στην οποία ήταν χαραγμένη η επιγραφή, χαρακτηρίζεται ως η «ροζέτα της Μάλτας», επειδή χρησιμοποιήθηκε για την αποκρυπτογράφηση της φοινικικής γλώσσας τον 18ο αιώνα.
Φαγητό
Η ντόπια κουζίνα περιλαμβάνει σούπα (μινεστρόνε και ψαρόσουπα), ζυμαρικά (λόγω της ιταλικής επιρροής) και παραδοσιακά γλυκά, όπως τα σισιλιάνικης καταγωγής kannoli. Επίσης, δοκιμάστε οπωσδήποτε τα pastizzi (πουγκιά με ricotta). Τέλος, το εθνικό φαγητό της Μάλτας είναι ο λαγός, ο οποίος σερβίρεται τηγανητός, ως γέμιση σε πίτες και στιφάδο (enkata) και είναι μία αρκετά γευστική επιλογή.
Τι να ψωνίσετε
Διακοσμητικά αντικείμενα από φυσητό γυαλί σε έντονα χρώματα. Ασημικά λεπτοδουλεμένα σαν δαντέλα. Χειροποίητα κεντήματα, βιβλία, αντίκες και σιδερένια ρόπτρα σε απίθανη ποικιλία, παλιά ή σύγχρονα, σαν αυτά που κοσμούν πολλά σπίτια στη Μάλτα. Όσοι θέλουν να πάρουν μαζί τους ένα κομμάτι της ιστορίας του νησιού μπορούν να αγοράσουν ένα ομοίωμα πανοπλίας ιπποτών, που διατίθενται σε μεγάλη ποικιλία. Η περιοχή Sliema έχει την πιο ενδιαφέρουσα αγορά.
Όταν φεύγετε μπορείτε να αγοράσετε από το αεροδρόμιο το λικέρ Bajtra, που γίνεται από εκχύλισμα φραγκόσυκου ή το λικέρ Madlien. Αν, πάλι, σας αρέσει το καλό κρασί, προτιμήστε το κόκκινο Grand Maitre με τη χαρακτηριστική ανάγλυφη ετικέτα από κασσίτερο ή τα κρασιά Marsovin και Delicata.
Πηγές: athinorama.gr, Η Καθημερινή
