Η κυπριακή κυβέρνηση είναι έτοιµη να συζητήσει ως Μέτρο Οικοδόµησης Εµπιστοσύνης (ΜΟΕ) το άνοιγµα της περίκλειστης περιοχής της κατεχόµενης Αµµοχώστου υπό την αιγίδα των ΟΗΕ για να επιστρέψουν εκεί οι νόµιµοι κάτοικοι της, δήλωσε ο υπουργός Εξωτερικών, Ιωάννης Κασουλίδης.
Ο κ. Κασουλίδης είπε ότι «ο εκπρόσωπος της Γραµµατείας του ΟΗΕ κατέστησε σαφές ότι τα Ηνωµένα Έθνη υποστηρίζουν άνοιγµα της περιφραγµένης πόλης τηςΑµµοχώστου υπό τη µορφή ΜΟΕ, µόνο µε τη σύµφωνη γνώµη και των δύο πλευρών και όχι µονοµερώς όπως έχει γράψει η τουρκική εφηµερίδα
«Milliyet»ότι σκοπεύει να κάνει η τουρκική πλευρά».
Η Milliyet είχε γράψει ότι σε περίπτωση που ανοίξει η περίκλειστη περιοχή, οι ελληνοκύπριοι θα επιστρέψουν υπό τουρκοκυπριακή διοίκηση. Επίσης η ίδια εφηµερίδα στο ίδιο δηµοσίευµα, υποστήριξε ότι υπήρξαν επαφές της τουρκικής πλευράς µε τις ΗΠΑ.
«Σε περίπτωση που επεξηγηθεί ότι το άνοιγµα του Βαρωσίου εξυπηρετεί την ειρήνη, τότε οι ΗΠΑ ενδέχεται να υποστηρίξουν το σχέδιο».
Ενηµερωτικά αναφέρουµε συνοπτικά ότι η περίκλειστη περιοχή της πόλης της Αµµοχώστου ή Βαρώσια,
(όνοµα που έχει τις ρίζες του στην τουρκική λέξη varoş, που σηµαίνει προάστιο), καταλαµβάνει έκταση περίπου 6,2 τετραγωνικά χιλιόµετρα και αποτελεί περίπου το 17% της έκτασης του δήµου Αµµοχώστου. Εκεί ζούσαν οι περισσότεροι Ελληνοκύπριοι από τις περίπου 43 χιλιάδες, που ήταν το 1974 ο πληθυσµός του ∆ήµου. Σήµερα η Αµµόχωστος λέγεται στα τουρκικά Mağusa ή Gazimağusa.
Μετά την κατάληψη της Αµµοχώστου, στις 16 Αυγούστου 1974, από τα τουρκικά στρατεύµατα, η περιοχή, «σφραγίστηκε» και αποκόπηκε από τα δηµοτικά όρια µε συρµατόπλεγµα και άλλα εµπόδια. Η περίκλειστη περιοχή είναι υπό την ευθύνη του τουρκικού στρατού, ο οποίος απαγορεύει την πρόσβαση σε αυτή για όλους.
Εξαίρεση έγινε για ορισµένους στρατιωτικούς, στους οποίους ο τουρκικός στρατός επέτρεψε να εγκατασταθούν σε κάποια σηµεία στις παρυφές της περιοχής. Η περίκλειστη περιοχή αποκαλείται «πόλη φάντασµα», όπως τη χαρακτήρισε ο Σουηδός δηµοσιογράφος Γιαν Όλοφ Μπένγκστον (Jan-Olof
Bengston), ο οποίος το 1977 επισκέφθηκε το λιµάνι της Αµµοχώστου µε το απόσπασµα της χώρας του στην UNFICYP (Ειρηνευτική ∆ύναµη του ΟΗΕ στην Κύπρο).
Από το λιµάνι είδε την περίκλειστη περιοχή και έγραφε στην εφηµερίδα Kvallsposten: « Ο ασφαλτοστρωµένος δρόµος γέµισε ρωγµές και στα πεζοδρόµια βλάστησαν θάµνοι. Σήµερα – Σεπτέµβριος 1977 – τα τραπεζάκια που σερβίρεται το πρόγευµα είναι εκεί, η µπουγάδα απλωµένη στα
σχοινιά, και οι ηλεκτρικοί λαµπτήρες αναµµένοι. Το Βαρώσι είναι µια πόλη φάντασµα».
Στις δηλώσεις του ο κ. Κασουλίδης είπε ότι «η θέση της κυβέρνησης και της ελληνοκυπριακής πλευράς για την περίκλειστη περιοχή είναι βασισµένη σε σωρεία ψηφισµάτων, ετησίων εκθέσεων του ΓΓ, ψηφισµάτων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, πολλών άλλων αποφάσεων».
Πρόσθεσε ότι έχει ετοιµαστεί σχετικό έγγραφο, που θα διαβιβαστεί στις ξένες κυβερνήσεις και άλλους παράγοντες της διεθνούς σκηνής. Σε ερώτηση, εάν θα επανέλθει η πρόταση Αναστασιάδη για άνοιγµα των Βαρωσίων και παράλληλα να επιτραπεί το απευθείας εµπόριο των Τουρκοκυπρίων µε την ΕΕ, ο κ. Κασουλίδης απάντησε : «Μελετούµε την επανέναρξη της συζήτησης για Μέτρο Οικοδόµησης Εµπιστοσύνης, το οποίο θα προνοεί επιστροφή νόµιµων κατοίκων υπό τη διοίκηση των Ηνωµένων Εθνών».
Ο κ. Κασουλίδης εκτίµησε ότι αυτό που περιλαµβάνει το Σχέδιο Β’ της Τουρκίας είναι «εγκατάλειψη της βάσης των διαπραγµατεύσεων, όπως την καθορίζει το ψήφισµα 1251 των Ηνωµένων Εθνών, καθώς και συζήτηση µε βάση τη λύση δύο κρατών ή τη συνοµοσπονδία». Επίσης, δήλωσε ότι υποπτεύεται ότι «το Σχέδιο Γ’ είναι η προσάρτηση (στην Τουρκία) των κατεχοµένων».
Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Νίκος Χριστοδουλίδης υπογράµµισε ότι «ουδείς έχει δικαίωµα να παίζει µε τα αισθήµατα και τις επιθυµίες του κόσµου για επιστροφή στις πατρογονικές του εστίες».
Επίσης, κάλεσε την Τουρκία να εφαρµόσει τα ψηφίσµατα του ΟΗΕ για τηνΑµµόχωστο, επισηµαίνοντας ότι οι αναφορές είναι πολύ συγκεκριµένες, δηλαδή ότι θα πρέπει να επιστραφεί υπό τον έλεγχο των Ηνωµένων Εθνών.
Συναφώς, υπενθύµισε τα ψηφίσµατα 550 και 789 του ΟΗΕ, όπως επίσης και στη Συµφωνία Κυπριανού – Ντενκτάς του 1979, στην οποία, είπε, αναφέρεται «πολύ ξεκάθαρα ότι προτεραιότητα θα πρέπει να δοθεί στην Αµµόχωστο».
Απαντώντας σε ερώτηση για τις πραγµατικές τουρκικές προθέσεις και για τις αναφορές ότι η Τουρκία βρίσκεται ένα βήµα µπροστά, ο κύριος Χριστοδουλίδης ανέφερε ότι «σε καµία περίπτωση η Τουρκία δεν είναι ένα βήµα µπροστά, αντίθετα οι ενέργειες της αποτελούν ένδειξη της δύσκολης θέσης, στην οποία
βρίσκεται αυτή τη στιγµή».
Οι δηλώσεις του κ. Ερτουγρούλογλου, επιβεβαίωσαν , δήλωσε ο κ. Χριστοδουλίδης, αυτό που ο πρόεδρος Αναστασιάδης λέει από την πρώτη µέρα µετά το Κραν Μοντανά, ότι «η Τουρκία ποτέ δεν αποδέχθηκε τα όσα ισχυρίζονται κάποιοι και ότι αυτός είναι ο λόγος, που δεν είχαµε ένα θετικό αποτέλεσµα στις συζητήσεις στην Ελβετία».
Ο Ν. Αναστασιάδης υποστήριξε ότι κάτω από τα δεδοµένα, που θέτει η Τουρκία, «δεν µπορεί να υπάρξει πρόοδος στις διαπραγµατεύσεις». ∆ήλωσε ότι είναι έτοιµος να επιστρέψει στο τραπέζι των
διαπραγµατεύσεων «αρκεί οι προϋποθέσεις που έχουµε θέσει να ικανοποιηθούν, δηλαδή η Τουρκία να δεχθεί τον τερµατισµό των εγγυήσεων, τον τερµατισµό των παρεµβατικών δικαιωµάτων, τα στρατεύµατα να αποχωρήσουν για να µπορέσουµε σαν ανεξάρτητο κράτος να συµβιώσουµε ειρηνικά και να δηµιουργήσουµε τις προοπτικές πραγµατικά ειρηνικής συµβίωσης».
Στο Μεταξύ, ο πολυσυζητηµένος ειδικός σύµβουλος του γ.γ. του ΟΗΕ, Έσπεν Άιντα, του οποίου την στάση για διαφορετικούς λόγους έχουν επικρίνει τόσο η ελληνοκυπριακή, όσο και η τουρκοκυπριακή πλευρά, έρχεται αυτή την βδοµάδα για τελευταία φορά στην Κύπρο, διότι αποχωρεί από την θέση του για να κατέλθει ως υποψήφιος στις βουλευτικές εκλογές στη Νορβηγία τον Σεπτέµβριο.
Ο Νορβηγός ειδικός σύµβουλος του γ.γ. του ΟΗΕ θα έχει χωριστές συναντήσεις µε τον Νίκο Αναστασιάδη, τον Μουσταφά Ακιντζί, και άλλους. Την ερχόµενη Πέµπτη το βράδυ στο ξενοδοχείο
«Λήδρα Πάλας» επί της «νεκρής ζώνης» θα δώσει αποχαιρετιστήρια δεξίωση.
Την προπερασµένη βδοµάδα κατά την επίσκεψή του στην Κύπρο ο Άιντα ενηµέρωσε σε συνάντηση, για την πραγµατοποίηση της οποίας δεν ενηµερώθηκε ο τύπος, τους ξένους πρέσβεις στην Λευκωσία, στους οποίους είπε, σύµφωνα µε πληροφορίες, ότι στο Κραν Μοντανά δεν επιτεύχθηκε συµφωνία, «λόγω έλλειψης αµοιβαίας εµπιστοσύνης µεταξύ των δυο πλευρών».
Η εφηµερίδα «Ο Φιλελεύθερος» γράφει ότι ο Άιντα θα υποβάλει δυο εκθέσεις στη Γραµµατεία του ΟΗΕ. Η πρώτη θα αφορά τις καλές υπηρεσίες και θα δηµοσιοποιηθεί.
Η δεύτερη θα είναι εσωτερική και θα αναφέρεται στη λειτουργία της οµάδας του ΟΗΕ στο Κυπριακό καθώς και σε απόρρητες πληροφορίες και στοιχεία. Ο κ. Άιντα ανέφερε στην ενηµέρωση πως στην έκθεση για τις καλές υπηρεσίες θα αποφύγει να αποδώσει ευθύνες. «Μακριά από εµένα αυτό», είπε χαρακτηριστικά.
Κατά την ενηµέρωση των διπλωµατών αναφέρθηκε ειδικότερα στο πλαίσιο Γκουτέρες, το οποίο δεν κατατέθηκε γραπτώς από τα Ηνωµένα Έθνη, αλλά στις 4 Ιουλίου µετά από τηλεφωνική συνεννόηση µε τον Γενικό Γραµµατέα, το ανέγνωσε και οι συµµετέχοντες στην Πενταµερή το κατέγραψαν.
Για τις προτάσεις του κ. Αναστασιάδη ο κ. Άιντα είπε στους ξένους πρεσβευτές πως αυτές «ικανοποιούν σε µεγάλο βαθµό την τουρκοκυπριακή πλευρά».
Αναφορικά µε το θέµα της ασφάλειας απέφυγε να υπεισέλθει σε λεπτοµέρειες, αφήνοντας να διαιωνίζεται ο ισχυρισµός ότι η ελληνοκυπριακή πλευρά «απέρριψε τουρκική πρόταση για παραµονή 650 Τούρκων στρατιωτών».
πηγή : Απογευματινή Κωνσταντινούπολης 31/07/2017
