ΕΙΔΗΣΕΙΣ

Αφιέρωμα στο λυρικό Σταύρο Κουγιουμτζή

Θερινές ονειροπολήσεις στην πλατεία του Μεγάρου Μουσικής Θεσσαλονίκης

Σε επαφή με το υγρό στοιχείο του Θερμαϊκού και με θέα τον πορφυρό ορίζοντα της Θεσσαλονίκης, εκατοντάδες θεατές θα έχουν και φέτος την ευκαιρία να ονειροπολήσουν, χάρη στη γοητεία της μουσικής.

Για δεύτερη συνεχή χρονιά το Μέγαρο Μουσικής διαμορφώνει την κεντρική πλατεία του, που ενώνει τα επιβλητικά κτήρια Μ1 και Μ2, σε χώρο υπαίθριων εκδηλώσεων και προτείνει μοναδικές αισθητικές εμπειρίες με είσοδο ελεύθερη για το κοινό.

Η αρχή γίνεται τη Δευτέρα 12 Ιουνίου, στις 9 μ.μ., με τη διοργάνωση συναυλίας αφιερωμένης στο Σταύρο Κουγιουμτζή (1932 – 2005). Δύο καταξιωμένοι συνεργάτες του εμβληματικού συνθέτη και στιχουργού του ελληνικού λαϊκού τραγουδιού, ο Ανδρέας Καρακότας και ο Θανάσης Μπιλιλής, θα ερμηνεύσουν 30 γνωστές, αγαπημένες και επιλεγμένες συνθέσεις του, προσαρμοσμένες για φωνή και πιάνο.

Συνοδευόμενοι από τη νεότερη κόρη του, τη Μαρία Κουγιουμτζή (τραγούδι), οι δύο καλλιτέχνες θα αναδείξουν με τις ερμηνείες τους τη λυρική όψη του έργου του συνθέτη. Αυτή η πλευρά της συνεισφοράς του Σταυρού Κουγιουμτζή στην ελληνική μουσική ιστορία καταλαμβάνει αξιοσημείωτο αριθμό τραγουδιών, που διακρίνονται για την ευαισθησία τους, τη συναισθηματική ευγένειά τους και τη μουσική οικονομία τους.

Τραγούδια, όπως τα «Κάπου νυχτώνει», «Αχ, περιστέρι μου», «Ντύλαν Τόμας», «Ο  ουρανός», «Δίψασα στην πόρτα σου για αγάπη» και «Μη μου θυμώνεις, μάτια μου», αποκαλύπτουν την ιδιαιτερότητα ενός δημιουργού – εργάτη της τέχνης, που  ήξερε με δωρική και ευθύβολη απλότητα να φιλοτεχνεί συνθέσεις, ικανές να εκφράσουν, αλλά και να διεγείρουν ειλικρινή και βαθιά ανθρώπινα συναισθήματα.

«Μοιάζουν με βυζαντινά ξωκλήσια…»

Αναφερόμενος στο αποτύπωμα που άφησε ο Σταύρος Κουγιουμτζής κατά την καλλιτεχνική πορεία του, ο Θανάσης Μπιλιλής, αγαπημένος πιανίστας του συνθέτη κατά τα τελευταία 15 χρόνια της ζωής του, παρατηρεί:

«Οι δημιουργίες του μοιάζουν με βυζαντινά ξωκλήσια. Εάν αφαιρέσεις κάτι, χαλάει. Εάν προσθέσεις κάτι, δείχνει άσχημο. Μοχθούσε, για να μην υπάρχει ούτε μία νότα περιττή στα τραγούδια του, αλλά ούτε βεβαίως να λείπει κάτι. Δούλευε ασταμάτητα. Έπιανε ένα τραγούδι, το άφηνε, ήθελε να το πετάξει, μετά το ξανάπιανε, προσπαθούσε να το βελτιώσει. Όλα τα στοιχεία είναι πολύ καλά τοποθετημένα στις μελωδίες του, οι οποίες έχουν εξαιρετική οικονομία. Ο Σταύρος Κουγιουμτζής κατόρθωσε να υψώσει το ανάστημά μου ανάμεσα σε μεγαθήρια της εποχής του, όπως ο Μίκης Θεοδωράκης και ο Μάνος Χατζιδάκις, και κατάφερε να προσδιορίσει  τις δικές του  συντεταγμένες».

«Με ευαισθησία ψυχής»

Αναφερόμενος στην ιδιαιτερότητα της επικείμενης συναυλίας στον υπαίθριο χώρο του Μεγάρου Μουσικής, ο κ. Μπιλιλής επισημαίνει:

«Εκτός από τη λαϊκή πλευρά του έργου του Κουγιουμτζή, που με σεβασμό στην παράδοση και τεχνοτροπία του λαϊκού τραγουδιού εκφράζει τα εξίσου ουσιώδη μηνύματά του, υπάρχει και η λυρική όψη του, η οποία συχνά επισκιάζεται. Ωστόσο, η διάσταση αυτή είναι εξίσου σημαντική, καθώς  καταδεικνύει την ευαισθησία της ψυχής του, το εύρος της καλλιέργειάς του και το βάθος της έμπνευσής του. Φωτίζοντας αυτήν την πλευρά του συνθέτη, φιλοδοξούμε να έρθουμε σε άμεση επαφή με το ευρύ κοινό – και μάλιστα σ΄ έναν χώρο ανοιχτό και επιβλητικό, που προσφέρει ευκαιρίες για τη σύζευξη των μουσικών και των θεατών κάτω από τον έναστρο ουρανό του καλοκαιριού». 

Ποιοι είναι οι συντελεστές

Ο Ανδρέας Καρακότας, ο οποίος θα τραγουδήσει στη συναυλία της 12ης Ιουνίου, γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη το 1966. Έχει να επιδείξει προσωπική δισκογραφία με σημαντικούς Έλληνες δημιουργούς (22 δίσκοι) και πρώτες εκτελέσεις με τους Μάνο Χατζιδάκι, Απόστολο Καλδάρα, Γιώργο Καζαντζή και Βαγγέλη Γιαννάκη. Έχει λάβει μέρος σε 15 διεθνείς διοργανώσεις (1996-2016), ενώ έχει δώσει πλήθος συναυλιών και παραστάσεων στην Ελλάδα και το εξωτερικό, αρχής γενομένης από το 1987. Έως τώρα έχει συνεργαστεί σε μουσικές εκδηλώσεις, παραστάσεις και τηλεοπτικές παραγωγές με τους Μίκη Θεοδωράκη, Γιάννη Σπανό, Μανώλη Ρασούλη, Νίκο Ξυδάκη, Χάρη & Πάνο Κατσιμίχα, Νίκο Κυπουργό, Ευανθία Ρεμπούτσικα, Μαρία Φαραντούρη, Γιώργο Νταλάρα, Δημήτρη Μητροπάνο κ.ά.

Ο Θανάσης Μπιλιλής, ο οποίος θα εμφανιστεί στο πιάνο στη συναυλία της 12ης Ιουνίου, γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη το 1965 και έλαβε δίπλωμα πιάνου από το Κρατικό Ωδείο Θεσσαλονίκης με καθηγητή το Γ. Θυμή. Συνέχισε τις σπουδές του στην Αθήνα με το σολίστ Δ. Τουφεξή, ενώ παρακολούθησε μαθήματα με τους B. Ringeissen (Σάλτσμπουργκ), O. Shabo (Βουδαπέστη),  N. Ben Or (Λονδίνο) και C. Tinley (Λονδίνο). Είναι πτυχιούχος του Τμήματος Μουσικών Σπουδών του ΑΠΘ και αριστούχος διδάκτορας του Τμήματος Μουσικών Σπουδών του Ιονίου Πανεπιστημίου με θεματικό αντικείμενο τη μουσική συνοδεία στον αμερικανικό βωβό κινηματογράφο. Στο πλαίσιο της ενασχόλησής του με την έντεχνη ελληνική μουσική, διετέλεσε συνεργάτης των Νίκου Παπάζογλου, Μελίνας Κανά, Γιώργου Νταλάρα, Γιώργου Καζαντζή κ.ά., ενώ είναι ιδρυτικό μέλος του σχήματος Plaza Ensemble.

Η Μαρία Κουγιουμτζή γεννήθηκε στην Αθήνα και είναι η νεότερη κόρη του Σταύρου και της Αιμιλίας Κουγιουμτζή. Έχει μελετήσει πιάνο, αρμονία και βυζαντινή μουσική. Διετέλεσε μέλος της χορωδίας της εκκλησίας του Αγίου Ιωάννου Χρυσοστόμου με μαέστρο το Χρυσόστομο Σταμούλη. Ο πρώτος δίσκος της με τίτλο «Έβρεχε ο κόσμος» ήταν σε μουσική του Σταύρου Κουγιουμτζή, με τη συμμετοχή του Γιώργου Νταλάρα. Μετά το θάνατο του πατέρα της, κυκλοφόρησε ο δίσκος «Μπορεί να ‘ναι αγέρας», ο οποίος περιλαμβάνει τα τέσσερα τελευταία τραγούδια του συνθέτη.