H εταιρεία Spectrum προ ολίγων μηνών (12.12.2016) στο Λονδίνο παρουσίασε τους υπερμεγέθεις στόχους κοιτασμάτων τύπου «Ζορ» νοτιοδυτικά της Κρήτης, ενώ την ίδια μέρα η εταιρεία PGS παρουσίαζε τις προοπτικές κοιτασμάτων ασβεστολιθικών υφάλων τύπου ΖΟΡ νοτιοανατολικά της Κρήτης, που βρίσκονται μέσα στη γεωλογική λεκάνη του Ηροδότου. Σε ανάλυσή τους οι ειδικοί σε θέματα ενέργειας Δρ. Ηλίας Κονοφάγος, Νίκος Λυγερός και Αντώνης Φώσκολος, δημοσίευσαν εικόνες από τις επίσημες χαρτογραφήσεις των κυπριακών και αιγυπτιακών «ΖΟΡ» από την PGS.

ΕΝΑ ΕΝΤΥΠΩΣΙΑΚΟ ΕΥΡΗΜΑ

Οι παραπάνω ειδικοί επί των υδρογονανθράκων ανέφεραν πως με βάση το σύμπλεγμα Καστελόριζου, μέρος της Λεκάνης του Ηροδότου βρίσκεται εντός της Ελληνικής ΑΟΖ. Παράλληλα, λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ύφαλοι αυτού του τύπου είναι επαναλαμβανόμενοι, όπως αυτό συμβαίνει επί 300 km στην ΑΟΖ της Κύπρου, οι ύφαλοι αυτοί είναι δυνατόν να επαναλαμβάνονται και μέσα στην ελληνική ΑΟΖ. Το πλέον εντυπωσιακό εύρημα εκ μέρους της PGS, ανέφεραν, αποτελεί η χαρτογράφηση που έκανε όσον αφορά στους στόχους κοιτασμάτων μέσα στα κυπριακά ερευνητικά θαλάσσια οικόπεδα 6, 10 και 11.

ΚΡΥΜΜΕΝΟΙ ΘΗΣΑΥΡΟΙ ΣΤΗΝ ΑΟΖ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ

«Με βάση τη χαρτογράφηση αυτή, είναι ενδιαφέρον να σημειώσουμε ότι ο μεγαλύτερος από τους χαρτογραφημένους στόχους υφάλων ασβεστολίθου τύπου Ζορ (με κίτρινο χρώμα στην εικόνα) στο θαλάσσιο οικόπεδο 10 της ExxonMobil και της Qatar Petroleum, εμφανίζεται να είναι τουλάχιστον διπλάσιος από αυτόν του κοιτάσματος Ζορ. Επίσης, είναι ενδιαφέρον να σημειώσουμε ότι ο στόχος κοιτάσματος ψαμμίτη τύπου Λεβιάθαν (με πορτοκαλί χρώμα στην εικόνα), όπως αυτός χαρτογραφήθηκε στο θαλάσσιο οικόπεδο 6, εμφανίζεται σε μέγεθος να είναι τουλάχιστον διπλάσιος του κοιτάσματος Λεβιάθαν», αναφέρουν στην ανάλυσή τους οι ειδικοί, προσθέτοντας επίσης ότι όσον αφορά στις παράλογες διεκδικήσεις της Τουρκίας στο θαλάσσιο οικόπεδο 6, δεν φαίνεται τελικά αυτό να αποτελεί πρόβλημα, διότι οι διεκδικήσεις της Τουρκίας, που είναι βέβαια εκτός διεθνούς νομιμότητας, δεν φαίνεται να καλύπτουν ούτε το 1/5 της υπεργιγαντιαίας δομής-στόχου κοιτάσματος τύπου Λεβιάθαν που υπάρχει μέσα στο θαλάσσιο οικόπεδο 6.

Σε αυτό το σημείο, αναφορικά με τους τουρκικούς βρυχηθμούς και λεονταρισμούς για την ΑΟΖ, ο διευθυντής Ερευνητικών Προγραμμάτων του Ινστιτούτου Διεθνών Σχέσεων του Παντείου Πανεπιστημίου Κωνσταντίνος Φίλης, εκτιμά ότι στην Άγκυρα πλέον ως μοναδική επιλογή έχει απομείνει η παρατεταμένη απειλή χρήσης στρατιωτικής ισχύος, όχι τόσο ως πραγματικό ενδεχόμενο, όσο ως εργαλείο επηρεασμού για ματαίωση του αγωγού East Med.

Ο Δρ. Φίλης, παρατηρώντας τη στάση της Τουρκίας, αλλά και των μεγάλων εταιρειών που δραστηριοποιούνται στην περιοχή, αναφέρει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ: «είναι δε χαρακτηριστικό πως παρότι η ‘Αγκυρα αμφισβητεί το δικαίωμα της Λευκωσίας να διεξάγει διαγωνισμούς και να παραχωρεί ενεργειακά τεμάχια, σημαντικές εταιρείες στον χώρο της ενέργειας, όπως η Total, η ENI και η Exxon-Mobil, έχουν αψηφήσει τις τουρκικές απειλές και έχουν λάβει τις σχετικές άδειες. Έτσι, απομένει στην Άγκυρα η παρατεταμένη απειλή χρήσης στρατιωτικής ισχύος, όχι τόσο ως πραγματικό ενδεχόμενο, όσο ως εργαλείο επηρεασμού κατά τη λήψη απόφασης εκ μέρους των εμπλεκομένων μερών (κρατών και εταιρειών) στην κατεύθυνση άθροισης σε ένα τεχνικά δύσκολο και κοστοβόρο έργο και των γεωπολιτικών επιπλοκών που μπορεί να προκαλέσει η Άγκυρα, ώστε το ρίσκο επιλογής του East Med να τον καταστήσει λιγότερο ελκυστικό».

Σύμφωνα με τον Δρ. Φίλη, ενδεχομένως η επόμενη κίνηση (σε περίπτωση που προχωρήσει το έργο) είναι η παρενόχληση των σκαφών που θα ποντίζουν τον αγωγό με διάφορους τρόπους. Παρότι ως ενδεχόμενο ούτε αυτό συγκεντρώνει ισχυρές πιθανότητες, ακόμη και αν συμβεί, δεν μπορεί να είναι επι μακρόν, πολύ περισσότερο εφόσον στερείται νομικών ερεισμάτων.

Ο EastMed απέναντι στον τουρκικό αγωγό

Επιπλέον, συγκρίνοντας τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα των αγωγών, μέσω Ελλάδας ή μέσω Τουρκίας, σημείωσε την πολιτική στήριξη που πλέον απολαμβάνει ο East Med, την τεχνολογικά εφικτή κατασκευή του και τις δυνατότητές του, ενώ ταυτόχρονα υπογραμμίζει το αρνητικό πολιτικό κλίμα για την Τουρκία, τον έντονο σκεπτικισμό των Ευρωπαίων να καταστεί η Αγκυρα κόμβος που θα χρησιμοποιήσει την ευκαιρία για πολλαπλά ανταλλάγματα κατά τις συνήθειες της, αλλά και το γεγονός ότι κάθε άλλο παρά φθηνή είναι η επιλογή της Τουρκίας.

Ερωτηθείς για το ενδεχόμενο να προτιμηθεί η Τουρκία για τη μεταφορά του αερίου, ο κ. Φίλης αφήνει σαφώς να εννοηθεί ότι η προπαγάνδα της Αγκυρας να αντικατοπτρίζει την πραγματικότητα είναι μάλλον απίθανη, και παρατηρεί: «Αν το συγκρίνουμε με τον αντίστοιχο αγωγό μέσω Τουρκίας, η δημιουργία ενός νέου συστήματος αγωγών στην ενδοχώρα της γειτονικής χώρας συνεπάγεται σημαντικό οικονομικό κόστος, σχεδόν ανάλογο του East Med. Τυχόν διαμετακόμιση μέρους των υδρογονανθράκων της ανατολικής Μεσογείου μέσω Τουρκίας, όχι μόνο θα ενσωμάτωνε τις αβεβαιότητές της, αλλά θα ήταν και γεωπολιτικά μονόπλευρο, αφού θα ισχυροποιούσε αποκλειστικά την Αγκυρα, θα αύξανε το εκτόπισμα της έναντι των παραγωγών (άλλη σχέση ως πελάτης, διαφορετική με επιπρόσθετο ρόλο διαμετακομιστή), πολλαπλασιάζοντας και τους κινδύνους από τη διαχείριση αυτού του πλεονεκτήματος από μεριάς της.

Η Τουρκία ως «Ουκρανία του Νότου»

Ταυτόχρονα, προσθέτει ο κ. Φίλης, «η Τουρκία θα εξελισσόταν σε «Ουκρανία του Νότου», με το σύνολο των projects του νότιου διαδρόμου φυσικού αερίου που παρακάμπτει τη Ρωσία να διέρχονται από την τουρκική επικράτεια. Έτσι, η απρόβλεπτη Άγκυρα θα αποκτούσε ισχυρό διαπραγματευτικό ατού έναντι της ΕΕ, ενώ στην περίπτωση του East Med, ο οποίος εσχάτως απέκτησε δυναμική λόγω της υποστήριξης που έλαβε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ένα από τα αβαντάζ του είναι η συμμετοχή δύο κρατών-μελών (Ελλάδας και Κύπρου), πολύ περισσότερο αξιόπιστων και προσανατολισμένων προς τα ευρωπαϊκά συμφέροντα από τη γειτονική Τουρκία».

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ, Σίγμα, Δρ. Ηλίας Κονοφάγος

Οι εκτιμήσεις και οι θετικές προσδοκίες για τα εγχώρια κοιτάσματα εκφράστηκαν στη συζήτηση που αναπτύχθηκε χθες στο πλαίσιο του συνεδρίου που διοργάνωσε το ΕΒΕΑ.

Η Energean σχεδιάζει να δημιουργήσει πλατφόρμα εξόρυξης και αποθήκευσης στην ανατολική Μεσόγειο, ένα project ύψους ως και 1,5 δισ. ευρώ, για την αξιοποίηση των δύο ισραηλινών κοιτασμάτων που απέκτησε πέρυσι τον Αύγουστο, όπως δήλωσε στο Reuters ο CEO της εταιρίας κ. Μαθιός Ρήγας.

Η ελληνική εταιρία αναζητά στρατηγικό συνεργάτη για το project αξιοποίησης των δύο κοιτασμάτων, τα οποία εκτιμάται ότι έχουν αποθέματα αερίου ύψους 2,4 τρισ. κυβικών ποδιών.

Η Energean σχεδιάζει να μισθώσει πλατφόρμα παραγωγής, αποθήκευσης και φορτοεκφόρτωσης αερίου (FPSO) και να κατασκευάσει αγωγό προς το Ισραήλ.

«Θα αποτελούμε ένα εντελώς ανεξάρτητο σύστημα», δήλωσε ο κ. Ρήγας, προσθέτοντας ότι εγχώριες και διεθνείς τράπεζες θα βοηθήσουν στη χρηματοδότηση του project.

«Στους επόμενους τρεις ως έξι μήνες θα αποκτήσουμε έναν χρηματοοικονομικό συνεργάτη… με τον οποίο θα δουλέψουμε, θα μοιραστούμε το ρίσκο και θα μας βοηθήσει να αναπτύξουμε το έργο», τόνισε.

Από το βήμα της 1ης Ενεργειακής Ημερίδας για τη Δυτική Ελλάδα, ο κ. Γρηγορίου ανέφερε πως τα ΕΛΠΕ έχουν ήδη ολοκληρώσει μια σειρά ερευνών και τα δεδομένα που έχουν συλλεχθεί, βρίσκονται σε διαδικασία επιστημονικής επεξεργασίας, η οποία θα καταδείξει την ύπαρξη κοιτασμάτων στην περιοχή του Πατραϊκού.

Σε κάθε περίπτωση, επισήμανε, τα πρώτα στοιχεία είναι ενθαρρυντικά, ενώ διαβεβαίωσε ότι συνεχίζεται η επεξεργασία των γεωφυσικών καταγραφών και των γεωλογικών μελετών, με στόχο τους επόμενους έξι έως εννέα μήνες να έχουν προσδιοριστεί πλήρως οι «πετρελαιο-πιθανές» γεωλογικές δομές.

Ο ίδιος πρόσθεσε παράλληλα, ότι πραγματοποιούνται οι προετοιμασίες για την εκτέλεση ερευνητικών γεωτρήσεων εντός του 2018. «Ο πρωτεύον γεωλογικός στόχος έχει εντοπιστεί και εάν περιέχει πετρέλαιο θα αναφέρεται σε κοίτασμα τουλάχιστον 100 εκατ. απολήψιμων βαρελιών» έσπευσε να συμπληρώσει.

Αναβαθμίζει τις προβλέψεις για τα αποθέματα του Πρίνου η Energean

Την αναβάθμιση της εκτίμησης για τα πιστοποιημένα αποθέματα πετρελαίου στην περιοχή του Πρίνου στα 40 εκατ. βαρέλια, από 30 εκατ. που ήταν η προηγούμενη, ανακοίνωσε ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Energean, που εκμεταλλεύεται τα κοιτάσματα της περιοχής, Μαθιός Ρήγας σε εκδήλωση της εταιρίας.

Οι νέες εκτιμήσεις προκύπτουν από τα δεδομένα των σεισμικών ερευνών με σύγχρονες μεθόδους που πραγματοποιήθηκαν στην περιοχή πρόσφατα και αναμένεται να πιστοποιηθούν από ανεξάρτητο εκτιμητή.

Σύμφωνα με τα στοιχεία που ανακοίνωσε ο κ. Ρήγας, η μέση ημερήσια παραγωγή πετρελαίου το 2016 ήταν 3.600 βαρέλια, τώρα κυμαίνεται στα 5.000 βαρέλια ενώ ο στόχος για το 2018 ύστερα από επενδύσεις σε νέες γεωτρήσεις είναι να αυξηθεί στα 10.000 βαρέλια ημερησίως. Η αύξηση της παραγωγής πετρελαίου σημαίνει ότι το Δημόσιο θα εισπράξει για πρώτη φορά δικαιώματα (royalties) για τη φετινή παραγωγή τα οποία εκτιμώνται σε 400.000 ευρώ.

Η εταιρία έχει αναλάβει τη διεξαγωγή ερευνών για υδρογονάνθρακες στις περιοχές των Ιωαννίνων, της Αιτωλοακαρνανίας και στο Κατάκολο και ήδη βρίσκεται σε διαπραγματεύσεις με μεγάλες διεθνείς εταιρείες του κλάδου για την εκχώρηση ποσοστού από τις άδειες Ιωαννίνων και Αιτωλοακαρνανίας.

Η Energean ολοκλήρωσε εξάλλου πρόσφατα την εξαγορά των βεβαιωμένων κοιτασμάτων φυσικού αερίου Karish και Tanin στη θαλάσσια περιοχή του Ισραήλ. Η επεξεργασία των υδρογονανθράκων έχει αποφασιστεί να γίνεται σε ειδικά εξοπλισμένο πλοίο (Πλωτή Εγκατάσταση Παραγωγής Αποθήκευσης και Εκφόρτωσης, FPSO) που θα συνδέεται με αγωγό με τη στεριά ενώ το φυσικό αέριο που θα παράγεται προορίζεται αποκλειστικά για την εσωτερική αγορά του Ισραήλ και κατά κύριο λόγο την ηλεκτροπαραγωγή.

Τα κοιτάσματα, δυναμικότητας 2,4 τρισεκατομμυρίων κυβικών ποδιών φυσικού αερίου εξαγοράστηκαν έναντι 148 εκατ. δολαρίων και βρίσκονται σε βάθος περίπου 1.600 μέτρων στην ΑΟΖ του Ισραήλ.

Το επενδυτικό πρόγραμμα της εταιρείας σε έρευνα και παραγωγή υδρογονανθράκων στην Ελλάδα, την Αίγυπτο, το Μαυροβούνιο και το Ισραήλ για την επόμενη πενταετία φτάνει τα 1,3 δισεκατομμύρια δολάρια.

Η παρουσία πετρελαϊκών μεγάλου βεληνεκούς στην ΑΟΖ της Κύπρου αναθερμαίνει το ενδιαφέρον της παγκόσμιας πετρελαϊκής βιομηχανίας στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου και δείχνει προεξόφληση ανάκαμψης των τιμών του πετρελαίου σε μεσομακροπρόθεσμο ορίζοντα. Παράγοντες της ενεργειακής αγοράς, αξιολογώντας τις θετικές εξελίξεις στην Κύπρο, εκτιμούν ότι η Ελλάδα θα πρέπει να προχωρήσει άμεσα στον επόμενο γύρο παραχωρήσεων. Θυμίζουν το ενδιαφέρον της αμερικανικής ExxonMobil που είχε αγοράσει τα σεισμικά δεδομένα για την περιοχή της Κρήτης και σημειώνουν ότι η τύχη του τότε διαγωνισμού θα ήταν πολύ διαφορετική εάν οι σεισμικές έρευνες που πραγματοποιήθηκαν είχαν μεγαλύτερη πυκνότητα. Ο νέος γύρος, σημειώνουν οι ίδιοι παράγοντες, θα πρέπει να είναι καλύτερα προετοιμασμένος τόσο σε ό,τι αφορά τις σεισμικές έρευνες όσο και το τεμάχισμα των οικοπέδων (έκταση).

Θα πρέπει να σημειωθεί το ενδιαφέρον της γαλλικής Total για την περιοχή του Ιονίου, όπου διεκδικεί δύο οικόπεδα από κοινού με τα ΕΛΠΕ και την Ιταλική Edison. H εικόνα που μεταφέρεται από πλευράς των ΕΛΠΕ, πάντως, είναι ότι ανεξάρτητως του αποτελέσματος του προηγούμενου γύρου παραχωρήσεων, το ενδιαφέρον μεγάλων πετρελαϊκών για τα ελληνικά κοιτάσματα παραμένει. Σύμφωνα μάλιστα με πληροφορίες, τα ΕΛΠΕ βρίσκονται σε συζητήσεις με μεγάλες εταιρείες του κλάδου για τη συμμετοχή τους στις περιοχές που έχουν αναλάβει για έρευνα και εκμετάλλευση υδρογονανθράκων. Από πλευράς του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας δεν έχει ανακοινωθεί, επισήμως τουλάχιστον, κάποιο σχέδιο για νέο γύρο παραχωρήσεων, αν και ο αρμόδιος υπουργός Πάνος Σκουρλέτης έχει δεχθεί σχετικές εισηγήσεις από στελέχη της Ελληνικής Διαχειριστικής Εταιρείας Υδρογονανθράκων (ΕΔΕΥ).

ΧΡΥΣΑ ΛΙΑΓΓΟΥ απο Καθημερινή