Μπορεί να εκπλαγείτε αλλά ο… Άγιος Βασίλης και τα δώρα του δεν φτάνουν σε όλο τον κόσμο από το ίδιο μέρος ούτε με τον ίδιο τρόπο. Αλλού μπορεί να φτάσει από τη Γροιλανδία, αλλού από την Ισπανία και μάλιστα σε διαφορετικές ημερομηνίες και με διαφορετικούς βοηθούς. Ίσως για να… προλάβει να ευχαριστήσει τα παιδιά όλου του κόσμου και να μην αφήσει κανένα παραπονεμένο. Ας δούμε λοιπόν ποιος ή ποιοι αντιστοιχούν σε κάθε χώρα στον δικό μας Άγιο Βασίλη.
Βραζιλία – Papai Noel
Το όνομα του Άγιου Βασίλη στην Βραζιλία είναι Papai Noel και πιστεύεται ότι ζει στην Γροιλανδία. Από την Γροιλανδία ταξιδεύει και φτάνει μέχρι τη Βραζιλία για να μοιράσει τα δώρα στα παιδιά τις ημέρες των Χριστουγέννων. Η στολή του είναι μεταξένια για να αντέχει στις υψηλές θερμοκρασίες της Βραζιλίας και στις αποχρώσεις του γκρι και του ασημί, ενώ τα δώρα του στα παιδιά τα αφήνει την ημέρα των Χριστουγέννων.
Ο Papai Noel δεν υπήρχε ως παράδοση στη Βραζιλία μέχρι και το 1950, ενώ δεν ήταν τόσο διάσημος μέχρι και το 1960. Ωστόσο, μετά το 1960 με την εμπορευματοποίηση του από μεγάλες πολυεθνικές εταιρίες έγινε αναγνωρίσιμος περισσότερο από ποτέ στη χώρα.
Νορβηγία – Julnissen
Οι Julnissen δεν είναι ένα μεμονωμένο άτομο αλλά μια ομάδα από μικρά πλάσματα τα οποία φέρνουν τα δώρα στα παιδιά της Νορβηγίας. Αυτά τα… εορταστικά πλάσματα είναι ουσιαστικά τα απομεινάρια του αρχαίου μυθικού χαρακτήρα των Νορβηγών με το όνομα Julesvenn που πήρε το όνομα του από τον μήνα Ιούλιο αφού γιόρταζαν την γιορτή του Ιουλίου. O Julnissen φθάνει την παραμονή των Χριστουγέννων.
Οι Μάγοι – Αργεντινή
Τα παιδιά της Αργεντινής έχουν σαν έθιμο να τοποθετούν ένα παπούτσι κάτω από το χριστουγεννιάτικο δέντρο ή δίπλα από το κρεβάτι τους περιμένοντας τους Μάγους (The Magi), οι οποίοι φτάνουν το βράδυ στις 5 Ιανουαρίου, παραμονή των Θεοφανίων. Τα παιδιά τους αφήνουν γάλα και μπισκότα, για να φάνε και να ξεκουραστούν από το μεγάλο τους ταξίδι και σανό και νερό για να ταΐσουν τα άλογα τους.
Λουξεμβούργο – Kleeschen
Τα παιδιά του Λουξεμβούργου θεωρούν ότι ο Kleeschen -ένα άλλο όνομα για τον άγιο Βασίλη- κατεβαίνει από τον ουρανό τη νύχτα της 5ης Δεκεμβρίου για να γεμίσει τα παπούτσια των παιδιών που τα έχουν τοποθετηθεί στην πόρτα του υπνοδωματίου τους εν αναμονή της άφιξης του. H ημέρα της γιορτής του είναι στις 6 Δεκεμβρίου. Ακόμα, κατά την περίοδο των διακοπών, ο Kleeschen κάνει συχνά επισκέψεις με τα παιδιά στο σχολείο και εμφανίζεται συχνά σε καταστήματα γύρω από το Λουξεμβούργο.
Ρωσία – Babouschka – Μπαμπούσκα
Υπάρχουν πολλές ιστορίες για τη Μπαμπούσκα στη Ρωσία. Μία από αυτές υποστηρίζει πώς ακύρωσε το ταξίδι της με τον Σοφό Μάγο που θα πήγαιναν να έβλεπαν τον Ιησού, για να διοργανώσει ένα πάρτι για τους φίλους της, κάτι που στην πορεία μετάνοιωσε. Έτσι και εκείνη κάθε χρόνο λέγεται ότι ξεκινάει το ταξίδι της για να βρει τον Ιησού και να του δώσει τα δώρα της. Ωστόσο τον δεν συναντάει ποτέ τον Ιησού και γι’ αυτό μοιράζει τα δώρα της στα παιδιά.
Μια εναλλακτική εκδοχή της ιστορίας αυτής υποστηρίζει πώς εξαπάτησε επίτηδες τον Σοφό Μάγο και έτσι έχασαν και οι δύο ταξίδι προς τον Ιησού. Αφού μετάνοιωσε για αυτή την πράξη της λοιπόν τοποθετούσε δώρα σε όλα τα προσκέφαλα των παιδιών στην Ρωσία με την ελπίδα πώς κάποιο από αυτά θα ήταν ο Ιησούς.
Ολλανδία – Sinterklaas
O Sinterklaas είναι ο Άγιος Βασίλης της Ολλανδίας. Με παραδοσιακή κόκκινη φορεσιά και λευκή γενειάδα μοιάζει παρά πολύ με τον γνωστό Santa Claus. Βέβαια ο ολλανδικός Άγιος Βασίλης έρχεται κάθε χρόνο στην Ολλανδία στα τέλη του Νοέμβρη από την Ισπανία με… ατμόπλοιο. Αφού λοιπόν προσγειωθεί εκεί κάνει παρέλαση μέσα στην πόλη για να χαιρετήσει όλα τα παιδιά. Ο Sinterklaas δεν χρησιμοποιεί ξωτικά αλλά ένα μικρό παιδάκι που τον έχει σαν βοηθό και λέγεται Peter Black. Υπάρχουν πολλοί μύθοι γύρω από την προέλευση του βοηθού αλλά αυτή που έχει επικρατήσει πιο πολύ είναι ότι ήταν ένα φτωχό παιδί που δουλεύει ως καθαριστής στις καμινάδες και ο Sinterklaas τον πήρε μαζί του να τον μεγαλώσει και να τον βοηθήσει με τα δώρα.
Aλπικές Χώρες – Krampus
Στις χώρες των Άλπεων, ο Άγιος Βασίλης έχει περίπου τα ίδια χαρακτηριστικά με τον γνωστό των ΗΠΑ. Η βασική διάφορα όμως που υπάρχει είναι ότι τον Άγιο Βασίλη των Άλπεων είναι ότι τον συνοδεύει ένα πολύ περίεργο και διαβολικό πλάσμα που ονομάζεται Krampus. Ο Krampus έρχεται μαζί του στα σπίτια των παιδιών και λέγεται ότι κάνει διάφορα μεσαιωνικά βασανιστήρια σε αυτά που δεν ήταν φρόνιμα όλη τη χρονιά. Βέβαια αυτό σαν παράδοση προκάλεσε πολλές αντιδράσεις κυρίως από την εκκλησία, μιας και δεν θεωρούσαν σωστό να βοηθάει τον Άγιο ένα τέρας και όπως το χαρακτηρίζανε «πλάσμα του διαβόλου». Συνεπώς η φήμη του περιορίστηκε, όχι όμως και ο εορτασμός του. Γιορτάζεται σε πολλές πόλεις των Άλπεων στις 5 Δεκεμβρίου και πολλοί είναι εκείνοι που φοράνε τρομακτικές στολές και κυκλοφορούν στο δρόμο τρομάζοντας άλλους ανυποψίαστους πολίτες.
Σλαβικές χώρες – Ded Morz
Ο Ded Morz είναι η παραδοσιακή εκδοχή του Άγιου Βασίλη στις σλαβικές χώρες της ανατολικής Ευρώπης. Η κυριολεκτική μετάφραση της λέξης είναι ο παππούς Morz. Όπως ο δικός μας Άγιος Βασίλης ντύνεται στα κόκκινα και έχει πολλά παραπανίσια κιλά και μια μακρυά λευκή γενειάδα. Όμως δεν μεταφέρεται με έλκηθρο αλλά οδηγεί μια τρόικα. Η πιο ενδιαφέρουσα πτυχή του Ded Morz όμως, είναι πώς κάποτε ήταν ένας κακός και διαβολικός μάγος που απήγαγε παιδάκια και ζητούσε ως λίτρα διάφορα δώρα από τους γονείς των παιδιών. Ωστόσο, ο μύθος με τον καιρό άλλαξε και θεωρήθηκε ότι μετάνιωσε για τις κακές του πράξεις και για το λόγο αυτό άρχισε να μοιράζει δώρα στα παιδάκια για να εξιλεωθεί. Επίσης, λέγεται πώς πάντα κατά τη διαδικασία της μοιρασιάς των δώρων στις μέρες των Χριστουγέννων τον συνοδεύει και η εγγονή του που ονομάζεται Snegurochka.
Σκανδιναβικές χώρες – Tomte
Ο θρύλος του Tomte έρχεται από τις σκανδιναβικές χώρες όπως η Νορβηγία, η Φιλανδία και η Σουηδία. Ο Tomte ή αλλιώς Nisse αναφέρεται σαν ένα μικρό τερατάκι που παρακολούθησε τα αγροκτήματα των ανθρώπων και τα προστάτευε. Σε γενικές γραμμές νοιαζόταν και φρόντιζε για τους ανθρώπους, άλλες φορές όμως σκαρφίζονταν διάφορα κόλπα για να τιμωρήσει αυτούς που δεν χειρίζονταν καλά το αγρόκτημα και την γη τους.
Με την πάροδο του χρόνου και την επιρροή του χριστιανισμού ο Tomte ενσωματώθηκε τελικά στον παραδοσιακό εορτασμό των Χριστουγέννων. Η εμφάνιση του άλλαξε παρά πολύ καθώς του δόθηκαν περισσότερα ανθρώπινα χαρακτηριστικά και τελικά πήρε ένα ρόλο πιο στενά συνδεδεμένο με τον Άγιο Βασίλη. Πλέον ο Tomte έχει εκσυγχρονιστεί με την εποχή και δεν συνεχίζει να μοιάζει τόσο πολύ με τον Άι-Βασίλη. Μερικές αξιοσημείωτες διάφορες είναι πώς δεν έχει παραπανίσια κιλά, δεν ζει στον Βόρειο πόλο, ούτε οδηγεί έλκηθρο. Επίσης, ο Tomte δεν φέρνει τα δώρα από την… καμινάδα αλλά οι γονείς των παιδιών ντύνονται πανομοιότυπα με τον Tomte και τους δίνουν οι ίδιοι τα δώρα τους.
Ισλανδία – Τα πλάσματα του Yule (Yule lads)
Οι Yule ή διαφορετικά Yulemen, είναι μια ομάδα από δεκατρία πονηρά πλάσματα που παίρνουν σε μεγάλο βαθμό την θέση του Άγιου Βασίλη στην Ισλανδία. Η πρώτη τους εμφάνιση έγινε στις αρχές της δεκαετίας του τριάντα όπου ένας συγγραφέας ισλανδικής καταγωγής συνέθεσε ένα μικρό ποίημα που περιέγραφε τον ρόλο τους την περίοδο των Χριστουγέννων. Φυσικά, από τότε αυτά τα μικρά πλασματάκια έχουν πάρει διάφορες μορφές, από την καλύτερη μέχρι και την πιο διαβολική. Στην ιστορία πέρασαν και ως μικρά πλασματάκια που φέρνουν δώρα στα καλά παιδιά το βράδυ των Χριστουγέννων αλλά και ως αιμοδιψή πλάσματα που απαγάγουν και τρώνε παιδάκια στη διάρκεια της νύκτας. Κατά κύριο λόγο όμως τα Yule έχουν γίνει γνωστά για την παιχνιδιάρικη φωνή τους. Κάθε ένα από αυτά είναι γνωστό και για το δικό του χαρακτηριστικό τέχνασμα.
Ο Ketkrokur, για παράδειγμα, χρησιμοποιεί ένα μακρύ αγκίστρι για να κλέβει το κρέας, ενώ οι κατάσκοποι Gluggagaegir παρακολουθούν τα παράθυρα των ανθρώπων για να κλέψουν κατά την διάρκεια της νύχτας κάποια από τα αντικείμενα τους. Οι Yule lads όμως δεν είναι μόνο για να κάνουν φάρσες, αλλά και για να δίνουν δώρα στα καλά παιδιά των Χριστουγέννων. Συνοδεύονται από τον Yuletide Cat ο οποίος είναι ένας πεινασμένος γάτος ο οποίος, σύμφωνα με την παράδοση, τρώει τα κακά παιδιά. Στα καλά παιδιά πάλι τοποθετούν δώρα 13 ημέρες πριν τα Χριστούγεννα στα παπούτσια τους ενώ τα… κακά βρίσκουν πατάτες μέσα σε αυτά.
Ουγγαρία – Άγιος Νικόλαος (Mikuláš)
Στην Ουγγαρία δεν υπάρχει Άγιος Βασίλης, αλλά Mikuláš. Συχνά έρχεται με δύο άτομα, ένα διαβολάκι και ένα αγγελάκι, ενώ επισκέπτεται τα παιδιά στις 6 Δεκεμβρίου, την ημέρα που γιορτάζει ο Άγιος Νικόλαος – Miklós. Τα παιδιά βάζουν την παραμονή των Χριστουγέννων τις μπότες τους στα παράθυρα και κρεμούν τις κάλτσες τους στο τζάκι. Εάν τα παιδιά είναι καλά, ο Mikuláš γεμίζει την μπότα τους με καλούδια, δηλαδή παραδοσιακά γλυκά, καραμέλες, φρούτα και σοκολάτες. Εάν , όμως τα παιδιά είναι άτακτα, ο Mikulás αφήνει στις μπότες τους μία διαβολική φιγούρα.
Συνήθως η ημέρα του Αγίου Νικολάου – Mikuláš γιορτάζεται σε σχολεία και σε χώρους εργασίας των εργαζομένων παιδιών. Τα παιδιά τραγουδούν τραγούδια για τον Mikuláš και όταν έρθει τα πιο γενναία πηγαίνουν σε αυτόν, κάθονται αγκαλιά του και λένε ένα ποίημα ή ένα τραγούδι. Στη συνέχεια, ο Mikuláš καλεί ένα ένα από αυτά, και τους αναφέρει τις καλές και τις κακές πράξεις που έχουν κάνει όλη τη χρονιά, τα οποία φυσικά γνωρίζει από τους γονείς των παιδιών.
Αγγλία – Πατέρας των Χριστουγέννων (Father Christmas)
Στην Αγγλία η αρχική μορφή του Πατέρα των Χριστουγέννων, δεν είναι όπως η σημερινή, δηλαδή δεν φορούσε κόκκινη στολή, αλλά πράσινη, ενώ δεν έφερνε τα δώρα στα μικρά παιδιά και ούτε έμπαινε στο σπίτι από την καμινάδα. Περιπλανιόταν απλά από σπίτι σε σπίτι, χτυπώντας την πόρτα και πανηγυρίζοντας με τις οικογένειες =, πριν προχωρήσει στο επόμενο σπίτι. Ο πατέρας των Χριστουγέννων με την κόκκινη στολή και την άσπρη γενειάδα, άρχισε να εμφανίζεται στα τέλη της Βικτωριανής εποχής, όταν ο Santa Claus έφτασε από την Αμερική. Τότε τα δύο αυτά πρόσωπα συγχωνεύτηκαν και ξαναγεννήθηκε ο… Πατέρας των Χριστουγέννων.
Τα μικρά παιδιά της Αγγλίας πριν έρθουν λοιπόν τα Χριστούγεννα γράφουν ένα γράμμα για τα παιχνίδια που επιθυμούν να τους φέρει και του το στέλνουν ή χρησιμοποιούν την παλιά μέθοδο, δηλαδή το ρίχνουν στο πίσω μέρος του τζακιού. Την παραμονή των Χριστουγέννων λοιπόν, εκείνος έρχεται πάνω σε ένα έλκηθρο, φορτωμένο με δώρα, το οποίο οδηγούν τάρανδοι. Ο πιο διάσημος τάρανδός του είναι ο Ρούντολφ, ο οποίος έχει μία κόκκινη μύτη και είναι και ο βασικός οδηγός του ελκήθρου. Τα μεσάνυχτα ο Πατέρας των Χριστουγέννων μπαίνει στα σπίτια των παιδιών, από την καμινάδα και αφήνει δώρα στις κάλτσες που έχουν κρεμάσει τα παιδιά στο τζάκι ή σε τσάντες δίπλα από τα κρεβάτια τους ή το χριστουγεννιάτικο δέντρο.
Ιταλία – Μάγισσα Befana (La Befana)
Τα παιδιά συνήθως γράφουν γράμματα στις 5 Ιανουαρίου και τα κρύβουν στην καμινάδα για την μάγισσα Befana. Τα γράμματα συνήθως περιλαμβάνουν λίστες από παιχνίδια ή άλλα αντικείμενα που επιθυμούν τα παιδιά να τους φέρει η μάγισσα. Η Befana επισκέπτεται την νύχτα τα σπίτια όλων των παιδιών και γεμίζει τις κάλτσες τους, οι οποίες είναι κρεμασμένες στο τζάκι, με καρπούς και φρούτα και φέρνει δώρα για όλα τα καλά παιδιά, ενώ στα κακά παιδιά φέρνει ένα κομμάτι κάρβουνο.
Κάθε χρόνο, στις 6 Γενάρη τα παιδιά της Ιταλίας, όταν ξυπνήσουν ελπίζουν ότι η Befana έχει κάνει την επίσκεψη της στο σπίτι τους. Αυτή είναι μια σημαντική ημέρα για τους Ιταλούς, διότι σηματοδοτεί το τέλος της περιόδου των Χριστουγέννων και την ημέρα που οι Τρεις Μάγοι έφθασαν στην φάτνη, εκεί όπου γεννήθηκε ο Χριστός.
Η μάγισσα Befana συνήθως απεικονίζεται ως μια γριούλα η οποία πετάει με ένα σκουπόξυλο και φοράει ένα μαύρο σάλι το οποίο είναι γεμάτο σκόνη από κάρβουνα διότι εισέρχεται στα σπίτια των παιδιών μέσω της καμινάδας. Απεικονίζεται χαμογελαστή, ενώ μεταφέρει μια τσάντα γεμάτη γλυκά και δώρα.
Ισπανία – Τρείς Μάγοι (Los Reyes Magos )
Στην Ισπανία η νύχτα της 5ης Ιανουαρίου, είναι μία από τις πιο σημαντικές ημέρες για τα παιδιά, καθώς γράφουν το γράμμα για τους Τρείς Μάγους (Los Reyes Magos ) για τα δώρα που θέλουν να τους φέρουν. Έπειτα αφήνουν τα παπούτσια τους στα περβάζια των παραθύρων του σπιτιού τους, γεμάτα σανό και καρότα για τα άλογα των Τριών Μάγων, που πιστεύουν ότι ξανακάνουν το ταξίδι για την Βηθλεέμ κάθε χρόνο.
Η 6η Ιανουαρίου είναι εξίσου σημαντική ημέρα καθώς το πρωί που θα ξυπνήσουν οι Τρεις Μάγοι θα τους έχουν αφήσει το δώρο τους στο σπίτι. Μπορεί ο Άγιος να τους έφερε τα Χριστούγεννα ένα συμβολικό δώρο, αλλά οι Μάγοι τους φέρνουν αυτό που πραγματικά θέλουν. Ο αγαπημένος τους μάγος είναι ο Βαλτάσαρ που οδηγεί έναν γάιδαρο και θεωρείται ότι είναι αυτός είναι κυρίως που αφήνει τα δώρα. Κατά τη διάρκεια της 6ης ημέρας του Ιανουαρίου οι Τρεις Μάγοι, συνεχίζουν την καλή δουλειά και την διανομή, με το να πετάνε γλυκά στα παιδιά και δίνοντας δώρα σε όσα παιδιά που βρίσκονται στο νοσοκομείο.
Με πληροφορίες από politischios.gr
