Βαρύς και ασήκωτος γίνεται ο «λογαριασμός» των νέων μέτρων που ετοιμάζεται να συμφωνήσει με τους δανειστές η κυβέρνηση για φόρους εισοδήματος, συντάξεις και κόκκινα δάνεια, ενώ σήμερα οι συζητήσεις είναι αφιερωμένες αποκλειστικά στην αναζήτηση άλλων φοροεισπρακτικών μέτρων (πέραν των νέων φόρων εισοδήματος) που θα εφαρμοστούν φέτος με στόχο την είσπραξη 1,7 δισ. ευρώ επιπλέον από το 2015.
Τι θα περιλαμβάνει το νέο «πακέτο»; Ο υπουργός Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος κρατά κλειστά τα χαρτιά του, καθώς η κυβέρνηση έχει στόχο να προτείνει «πολλά και δύσκολα μέτρα», τα οποία όμως μπορεί η Τρόικα των ελεγκτών να απορρίψει. Σύμφωνα με πληροφορίες, για να καλύψει την δέσμευση για είσπραξη 1% του ΑΕΠ η κυβέρνηση έχει ετοιμάσει για να παρουσιάσει και μέτρα όπως αυξήσεις σε φόρους στα μεταχειρισμένα (και όχι μόνον) αυτοκίνητα, αύξηση εμμέσων φόρων ή ειδικών φόρων κατανάλωσης, αλλά και περικοπές δαπανών ή άλλα μέτρα που έχουν ψηφιστεί αλλά δεν εφαρμόστηκαν, όπως πχ οι περικοπές στα κονδύλια για την Άμυνα.
Στο οικονομικό επιτελείο πάντως, μετά το τέλος του χθεσινού γύρου διαπραγμάτευσης τα μεσάνυχτα της Πέμπτης, ο κύριος Ευκλείδης εξέφραζε την αισιοδοξία του -αν όχι την βεβαιότητα- ότι μέχρι το Σάββατο ή, πάντως, πριν αναχωρήσουν οι επικεφαλής των δανειστών (την Δευτέρα ή Τρίτη) θα έχει κλείσει η συμφωνία για τους φόρους του εισοδήματος του 2016.
Αδιέξοδο στα κόκκινα δάνεια
Συμφωνία δεν φαίνεται όμως στον ορίζοντα για τα κόκκινα δάνεια. «Εκεί είναι πιο μεγάλη η απόσταση που μας χωρίζει», «θα πάρει περισσότερο χρόνο η συμφωνία για τα δάνεια» έλεγαν η μία μετά την άλλη πηγές μέσα από την διαπραγμάτευση, αφήνοντας έτσι ανοικτό ίσως και το ενδεχόμενο να μην κλείσει συμφωνία μέχρι να φύγουν οι δανειστές, αλλά η τελική λύση να αναβληθεί για μετά το Πάσχα των Καθολικών (ή και ως το Ορθόδοξο Πάσχα). Σε κάθε περίπτωση, οι δανειστές θέλουν άμεσα να πωλούνται ελεύθερα όλα τα «κόκκινα δάνεια» (και όχι σταδιακά απελευθέρωση πωλήσεων σε 2-3 χρόνια που ζητά η ελληνική πλευρά) και καμία εξαίρεση, πλην μόνον όσων έχουν συνδεθεί με την πρώτη κατοικία και με όρους προστασίας που προβλέπει ο Νόμος Κατσέλη.
Ποιοι «καίγονται» με τη νέα κλίμακα
Με βάση την ελληνική πρόταση, το έμμεσο αφορολόγητο των 9.545 ευρώ θεωρείται πια παρελθόν μεν αλλά δεν θα πέσει κάτω από τα 9.000-9.300 ευρώ. Όλο το βάρος όμως των φόρων, για να διασωθεί το αφορολόγητο, θα πέσει σε όσους βγάζουν πάνω από 20.000 ή 25.000 ευρώ, αδιακρίτως οικογενειακής κατάστασης (τρίτεκνοι, πολύτεκνοι κλπ).
Αν γίνει δεκτή τελικά η ελληνική πρόταση («έχουν απομείνει ασήμαντες λεπτομέρειες μόνον» λένε κυβερνητικές πηγές), τότε η νέα κλίμακα θα ξεκινάει με φόρο 22,5% ως τις 25.000 ευρώ το χρόνο, αντί 22% που ισχύει ήδη.
Και ενώ η επιβάρυνση αυτή φαίνεται μικρή, όλα μπορούν να αλλάξουν ξαφνικά, αναλόγως του σεναρίου που θα επιλεγεί στο τέλος. Και αυτό γιατί οι δανειστές δεν δέχονται πως βγαίνουν τα αναγκαία έσοδα με τις πέντε κλίμακες που προτείνει η κυβέρνηση και θέλουν λίγους και μεγάλους συντελεστές που θα ξεκινούν από χαμηλά εισοδήματα.
Τι σημαίνει αυτό;
1ο σενάριο: Ο φόρος 22,5% θα σταματά στα εισοδήματα από 20.000 αντί για 25.000 ευρώ. Από εκεί θα ξεκινά ένας συντελεστής της τάξεως του 30%. Αυτομάτως για εισόδημα 25.000 ευρώ προκύπτει επιπλέον φόρος 500 ευρώ (6.000 ευρώ αντί για 5.500 ευρώ που ισχύει σήμερα ή 5.625 που προβλέπει η νέα ελληνική πρόταση).
2ο σενάριο: Ο συντελεστής φόρου 32% θα ξεκινά από τις 25.000 ευρώ και θα σταματάει στις 32.000 ευρώ και όχι στις 42.000 ευρώ, που ισχύει σήμερα. Πάνω από τις 32.000 ευρώ θα μπαίνει φόρος 42%. Αυτό θεωρείται αναπόφευκτο με βάση την ελληνική πρόταση. Δηλαδή όσοι βγάζουν 2.500-3.000 ευρώ το μήνα θα φορολογούνται με 10% επιπλέον. Για εισόδημα 42.000 ευρώ το μήνα (14 μήνες Χ 3.000 ευρώ μικτά χωρίς ασφαλιστικές κρατήσεις), κάποιος που φορολογείται φέτος με φόρο 10.940 ευρώ, πλέον θα φορολογείται με 14.240 ευρώ. Δηλαδή θα έχει αύξηση φόρου 3.300 ευρώ, χωρίς να υπολογίζεται σε αυτά και η ειδική εισφορά αλληλεγγύης!
3ο σενάριο: Η έκπτωση φόρου να «ψαλιδιστεί», από τα 2.100 ευρώ, σε 1.900 ή 1.800 ευρώ και να μειώνεται όσο αυξάνει το εισόδημα (ελληνική πρόταση) ή να ισχύει για όλους «ταρίφα» έκπτωσης περίπου 1.500 ευρώ χωρίς άλλες μειώσεις (πρόταση των δανειστών). Και έτσι θα χάνουν αυτομάτως 200-300 ευρώ τουλάχιστον, όλοι όσοι βγάζουν από μόλις 800 ευρώ το μήνα και πάνω, καθώς το «έμμεσο» αφορολόγητο μειώνεται από 9.545 σε περίπου 9.300 ευρώ. Για παράδειγμα, με τις αλλαγές αυτές, για κάποιον με εισόδημα 10.000 ευρώ το χρόνο, ο φόρος αυξάνεται από 2.200 σε 2.250 ευρώ αλλά, με έκπτωση φόρου 1.900 ευρώ αντί 2.100 ευρώ, θα πληρώσει 350 ευρώ αντί 100 που θα πλήρωνε. Και με την διαφορά ότι, όπως ζητά η ελληνική πλευρά, η έκπτωση φόρου θα προσφέρεται μόνο αν δηλώσει δαπάνες, αλλιώς θα την χάνει – κάτι που δεν ισχύει σήμερα.